14 ŞUBAT 2023 - KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
6 Şubat’ta meydana gelen Maraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde can kaybı artıyor. Bültenimiz yayına hazırlandığı sırada ölü sayısı 31 bini aştı. 158 binden fazla kişi bölgeden tahliye edildi. Depremden 8 gün sonra bile enkazdan yaralı kurtarılanlar oldu.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açıklamasına göre 100 bine yakın depremzede farklı illerdeki otellere yerleştirildi. Gençlik ve Spor Bakanlığı da 200 bine depremzedenin tesislerde kaldığını duyurdu.
Depremzedeler için çadır kentler kurulmaya başlandı. CHP Milletvekili Hüseyin Yıldız Pazarcık’ta yaptığı açıklamada " Bazı yerlerde çadır kurulmuş ama ü kış çadırları değil. Burası gece eksi 5, eksi 10’a kadar düşüyor. Buraya konteyner ve prefabrik evler yapılması lazım. Çadırda kalma şansları yok" dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Rüştü Uçan ise çadırlara ilişkin şu uyarıyı yaptı:“Çadır dışına kaçış yolu her zaman açık tutulmalı ve engel bulunmamalıdır. Afet çadırları yangına ve soğuğa dayanıklı malzemelerden imal edilmelidir.”
Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu 2023 Kahramanmaraş Depremi Afet Durum Raporu”nu açıkladı. Rapora göre 10 şehirde barınma için 1 milyon konteyner eve ihtiyaç bulunuyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nca depremden etkilenen 13 ildeki 236 bin 410 binada hasar tespiti yaptı. 33 bin 143 binada yer alan 153 bin 506 bağımsız birimin, acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi.
Deprem raporlarındaki risk tahminleri
Maraş depremiyle ilgili uzmanların yıllar öncesinden uyarılar yaptığı ortaya çıkmıştı. Bu depremin yaratacağı etki bizzat devletin kurumları tarafından hazırlanan raporlarda da dile getirilmişti.
Üç yıl önce uygulamaya konan İl Afet Risk Azaltma Planı'nda yer alan risk tahminleri Maraş’taki depremlerle ortaya çıkan felaketle örtüşüyor.
İçişleri Bakanlığı'na bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) 2019'da Kahramanmaraş'ı pilot il seçmiş, plan 2020'de tamamlanmıştı. İl Afet Risk Azaltma Planı ilk olarak Maraş için 2020’de hazırlandı. Bu raporda “Gölbaşı-Türkoğlu segmenti, 500 yılı aşkın süredir büyük bir deprem üretmeyen sismik boşluk konumunda bulunmaktadır” denildi.
AFAD'ın raporunda "Kahramanmaraş'ta 7.5 büyüklüğünde bir deprem senaryosu" kullanıldı ve şu ifade yer aldı: “Olası büyük bir deprem gerçekleşmesi durumunda şehrin büyük bir kısmının etkileneceği öngörülmektedir.”
Hatay Valiliğinin raporu ise 2021 tarihli. Bu raporda da “Hatay ilini risk altında bulunduran en büyük doğal afet depremdir" deniliyor. Kentin zayıf zemin üzerinde olduğu vurgulanan raporda sıvılaşmaya dikkat çekiliyor bu durumun can kaybını artıracağı anlatılıyor. Niteliksiz yapılaşma, ruhsatsız ve denetimsiz yapılara dikkat çekiliyor.
Bölgedeki fayın uzun süre durgunluk döneminde olduğu belirtilerek “ Bu nedenle halk olası bir deprem tehlikesinden habersizdir. Bu durum tehlikenin boyutunu daha da artırmaktadır” deniliyor…
Prof. Dr. Sözbilir: Depremde yıkılan binalar, sıvılaşma tehlikesi ortadan kaldırılmadan yapılmış
Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Kahramanmaraş merkezli her iki depremde de sıvılaşmanın gerçekleşmesi nedeniyle özellikle can kaybının ciddi boyutlara ulaştığını belirtti. Sözbilir “Demek ki sıvılaşma tehlikesi ortadan kaldırılmadan bu binalar projelendirilip, inşa edilmiş" dedi.
Akdeniz Üniversitesi’nden Doç. Dr. Yasemin Leventeli, , ovaların boşaltılarak, yerleşimlerin kayalık alanlara çıkarılması gerektiğini söyledi.
Tam olarak Maraş depremi için yapılan bu uyarılar şimdi aynı şiddetle Marmara için yapılıyor. Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür dün yeniden uyarı yaptı. Naci Görür şu ifadeleri kullandı: "İstanbul'da 7'nin üzerinde deprem olma olasılığı yüzde 80'lere çıktı. Maraş depremi gibi İstanbul depreminin de eli kulağında.. İstanbul depreme hazır değil. d İstanbul'da deprem olursa, emin olun bu Maraş yöresindeki depremden daha fazla hasar alırız. Depremi konuşmamakla duymamakla sorunun çözüldüğünü sanıyorlar.."
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ise şu açıklamayı yaptı:
“Ne yazık ki İstanbul 21 yılda hak ettiği derecede yol alamamıştı. Bu hızla devam ettiği takdirde İstanbul'un komple yenilendirilmesi ya da güçlendirilmesi için 100 yıla ihtiyacımız var.
Yaptığımız araştırmalarla yüksek hasarlı, yıkılmak üzere olan 90 binin üzerinde bina olduğunu tahminini paylaştık. Mesele biz kendimize binalar yapmadık, tabutlar yaptık. Bugün onun acısını yaşıyoruz. Keşke buradan tüm İstanbullulara gece rahat uyuyun diyebilsem…”
TBB ve TMMOB delil toplayacak
Adalet Bakanlığı, depremlerden etkilenen illerde 11 Şubat’ta Deprem Suçları Soruşturma Büroları kurulmasına karar vermişti. Deprem bölgesinde çok sayıda savcı görevlendirildi. Yıkılan ve hasarlı yapıların müteahhitleriyle ilgili soruşturmalar sürerken gözaltı ve tutuklananların sayısı da artıyor.
Türkiye Barolar Birliği (TBB) ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB), Deprem Koordinasyon Kurulu, suç duyuruları için depremde yıkılan ya da hasar gören binalardan örnek toplayacak.
Gaziantep’te yerle bir olan Bahar Apartmanı’nda ilk incelemeyi yapan uzmanlar, betonun numune alınamayacak derecede kötü olduğunu ve dağıldığını belirledi.
Oğuzhan Uğur ifade verdikten sonra adliyeden ayrıldı
Depremden sonra baraj duvarlarının patladığı yönünde paylaşım yaptığı gerekçesiyle "Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma" suçundan hakkında resen soruşturma başlatılan Babala TV kurucusu Oğuzhan Uğur, ifadesini verdikten sonra adliyeden ayrıldı.
Sosyal medyaya 14 tutuklama
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), Kahramanmaraş depremlerinin ardından 'provokatif paylaşım' yaptığı gerekçesiyle 14 kişinin tutuklandığını bildirdi.
Özel okullar kapılarını depremzede ailelere açıyor
Deprem bölgesideki okulların 1 Mart’ta açılacağı açıklanmıştı. Kahramanmaraş'taki depremden etkilenen öğrenciler için özel okullar kampanya başlattı. Özel okullar deprem bölgesinden gelecek öğrencileri ikinci dönem için yüzde 100 bursla 'misafir öğrenci' olarak kabul edilecek.
Bakan yeni planı duyurdu: 'Yurtlarda kalması gereken' öğrenciler KYK'lardan ayrılmayacak
Alınan kararla üniversiteler uzaktan eğitime geçmiş, öğrenci yurtlarının depremzedelere tahsis edileceği açıklanmıştı. Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, öğrenci yurtlarındaki boş kapasitenin öncelikli olarak değerlendirileceğini söyledi. Ayrıca, yurtlarda kalmak isteyen öğrenciler de müdürlüklere başvuru yapacak ve ayrılmayacak.
Kılıçdaroğlu SPK’’da
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu dün Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) önüne gitti. Borsa’nın depremden sonra kapanmaması nedeniyle deprem bölgesinde yaşayan yaklaşık 380 bin tasarruf sahibinin soyulduğunu söyleyen CHP lideri Kılıçdaroğlu, SPK Başkanı’nın istifasını isterken depremzedelerin de paralarının ödenmesini talep etti.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Suriye sınırına ilişkin ve yoğun mülteci geliyor iddialarına ilişkin açıklamada bulundu. Çavuşoğlu ‘' YPG'nin kontrol etiği yerlerde kapı açılması söz konusu değildir. Suriye’den yoğun mülteci geliyor bilgisi de doğru değildir.'' dedi.
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’nin verilerine göre, Maraş merkezli depremlerde Suriye’de en az 4300 kişi yaşamını yitirdi.
Bültenimizi dünyanın çok konuştuğu ilginç bir gelişle kapatıyoruz.
Geçtiğimiz hafta Çin'e ait olduğu açıklanan casus balonu vurarak düşüren ABD son olarak Kanada üzerinde benzer bir operasyona imza attı.
ABD Kanada üzerinde tanımlanamayan bir nesneyi vurarak düşürdüğünü açıkladı. UFO tartışmalarını alevlendiren operasyon sonrası Pentagon'dan açıklama geldi.
'ABD'li bir general UFO ihtimalinin gözardı edilmediğini ve araştırıldığını belirtti.
Senato Çoğunluk Lideri ise Kuzey Amerika hava sahasında düşürülen uçan cisimlerin casus balon olduğuna inandığını belirtti.