6 MART 2023 - KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Can kayı 45 bini aştı
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin üzerinden tam bir ay geçti. İçişleri Bakanı Soylu’nun son açıklamasına göre yaşamını yitirenlerin sayısı 45 bin 968 oldu. Hayatını kaybedenlerden 4 bin 267’si ise Suriyeli…
*Bugüne kadar toplam 13 bin 72 artçı sarsıntı oldu.
*Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde kuvvetli rüzgar ve fırtına beklendiğini bildirdi. Deprem bölgesindeki vatandaşların karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı tedbirli olmaları da gerektiği belirtildi.
*Bölgede 214 bin 577 binanın 'acil yıkılacak, ağır hasarlı veya yıkık' olduğu tespit edildi.
*Depremde yıkılan binalarla ilgili soruşturmalarda 997 şüpheli belirlendi, 247’si tutuklandı.
Depremzedeler için gönderilen yardımları evine götüren emniyet müdürü gözaltına alındı
Deprem bölgesinde görevlendirilen bir emniyet müdürü görev yerine dönerken, yanında depremzedeler için gönderilen birçok malzemeyi götürdü. Kamera kayıtlarından durumu tespit eden polis Savcılık, talimatıyla emniyet müdürünün evinde arama yaptı. Çok sayıda yardım malzemesi ele geçirildi. Gözaltına alınan emniyet müdürü savcılık sorgusunun ardından “hırsızlık” suçundan tutuklanması talebiyle hakimliğe sevk edildi. Ancak; adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Savcılık bu karara itiraz etti.
Altılı - beşli masada neler oluyor?
İYİ Parti lideri Meral Akşener’in Kılıçdaroğlu’nun adaylığına karşı çıkıp masadan kalkmasının ardından başlayan kriz sürüyor.
Altılı olarak yola başlayan masa cumartesi günü ilk kez beş lideri ağırladı.
Liderlerin açıklamasında “Aynı istikamette çalışmalara devam etme kararlılığındayız” denildi.
Liderler, bugün yeniden toplantı yapılacağını da duyurarak “cumhurbaşkanı adayımız ve geçiş süreci yol haritası konusunda nihai açıklamayı kamuoyu ile paylaşacağız” dedi.
Şimdi gözler Meral Akşener ve İYİ Parti cephesinde… Akşener masaya eleştirilerini yönelttiği basın toplantısında ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş’a adaylık çağrısı yapmıştı. İki başkan da Kılıçdaroğlu’nun yanında olduklarını belirtmişti. Başkanların meral AKşener’i ikna turu yapacağı belirtildi. Daha sonra bu bilgi yalanlandı. bültenimiz yayına hazırlanana kadar böyle bir gelişme olmamıştı.
Bu arada İYİ Parti milletvekili Ahat Andican ise “Eski koşullarda Akşener aday olmayacağını söylüyordu fakat durum değişti” dedi. İYi Parti içinde birçok kişinin Akşener’e adaylık baskısı yaptığı kulisleri sızdı…
Akşener’in çıkışından sonra partide istifa haberleri gelmişti. Eski Devlet Bakanı İbrahim Yaşar Dedelek, İYİ Parti üyeliğinden eşi ve kızıyla birlikte istifa ettiğini açıkladı. İYİ Parti'den istifa ettiğini duyuran Ankara Milletvekili Ayhan Altıntaş ise Akşener’le konuştuktan sonra kararını değiştirerek istifasını geri aldı.
İYİ Parti Siyasi İşler Başkanı Koray Aydın, ’beşli çete' diye anılan Cengiz Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz’le görüştüğü iddiasını reddetti.
Bu arada iYİ Parti cephesindeki ilginç gelişmelerden biri hukukçu Ersan Şen’in adaylığı ihtimali oldu..
Habertürk TV'deki 'Olaylar ve Görüşler' programının konuğu olan Ersan Şen, İYİ Parti’den talep gelmesi durumunda aday olabileceğini, görevden kaçmayacağını söyledi. Reklam arasından sonra açıklama yapan Şen, Akşener'in kendisini arayarak, "Ciddi misiniz, kapımız açık" dediğini aktardı. Bu konunun da bugün netleşeceği belirtildi.
İYİ Parti için bir başka adı geçen isim de ünlü ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirtaş oldu. Ancak Demirtaş o iddiaları çok net bir dille yalanladı.
Kılıçdaroğlu’nun 418 milyar dolar mesajı
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise gece yarısı kamuya ait olduğunu belirttiği 418 milyar dolarla ilgili tweet attı. Kılıçdaroğlu halka şöyle seslendi: “Bu konuda kararlı olduğumun altını çizmek isterim. Kime oy verdiğinizin hiçbir önemi yok; bu para sizin ve hakkınızı alacaksınız…”
HDP'den MYK toplantısı sonrası açıklama: 'HDP üzerine düşen sorumluluğun farkındadır'
HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, "Gün ortak mücadeleyi büyütme günüdür, HDP üzerine düşen sorumluluğun farkındadır ve bunu yerine getirecek kararlılığa sahiptir. Kimsenin umutsuzluk ve güvensizliğe kapılmasın" dedi.
Erdoğan'dan ilk Altılı Masa değerlendirmesi: Aylar öncesinden söylemiştik
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, altılı masada kriziyle ilgili ilk yorumunu cumartesi günü yaptı. Erdoğan, “Bunun böyle olacağını aylar öncesinde zaten söylemiştik. Oturdular, konuştular, dağılırlar demiştim. Biz can derdindeyiz, onlar mal derdinde” dedi.
Yeşil sahalarda provokasyon…
Ve gündemin bir başka önemli başlığı yine futbol sahalarından geldi…
2. Lig’de dün Bursaspor’a konuk olan Amedsporlu futbolcuların ve teknik heyetin kaldığı otele önceki gece havai fişek atıldı. Otel önündeki provokatif ve ırkçı sloganlar attı.
Dünkü maç öncesinde de gerilim sahada devam etti. İki takım oyuncuları arasında kavga arbede çıkarken, Amedsporlu taraftarlara tribünlerden sahaya çok sayıda su şişesi ve patlayıcı madde atıldı.
Amedspor, sahaya atılan birbirine bantlanmış kurşunlar ve bir çakının da fotoğrafını paylaştı.
Tribünlerde ayrıca 1990’larda faili meçhul cinayetlerle özdeşleşmiş beyaz Toros model arabanın ve Yeşil lakaplı istihbaratçı Mahmut Yıldırım’ın pankartları açıldı.
Diyarbakır Barosu tüm bu olaylarla ilgili suç duyurusunda halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama, genel güvenliği kasten tehlikeye sokma, hakaret ve görevi kötüye kullanma suçlarının işlendiğini belirtti.
İki takım arasında 25 Eylül’de Diyarbakır’da oynanan maçta da gerilim yaşanmış, sahaya yabancı maddeler atılmıştı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile tribünlerde açılan pankartlara tepki gösterir şu mesajı paylaştı: “Bursa’daki futbol müsabakasında, futbol seyrinin dışındaki görseller kabul edilemez ve spor ile bağdaştırılamaz.
Bu görsellerin stada sokulmasında zafiyet gösteren kamu görevlileri ile ilgili soruşturma başlatılmış ve ilgili kamu görevlileri açığa alınmıştır.”
EKONOMİ
Yapılandırma teklifi Meclis’e geliyor
TBMM Genel Kurulu'nda, bu hafta deprem bölgesine yönelik düzenlemeleri de içeren kamu alacaklarına yapılandırma getiren yasa teklifinin görüşmeleri başlayacak.
Teklifle trafik, askerlik, nüfus, köprü, otoyol kaçak geçiş cezaları, adli ve para cezaları, idari para cezaları, öğrenim kredisi borçları yapılandırma kapsamına giriyor. Gümrük vergileri, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri alacakların da yapılandırılması öngörülüyor.
Teklifle ayrıca depremzedeler, Veraset ve İntikal Vergisi'nden muaf olacak.
TOBB: Deprem bölgesi için seferberlik başlatacağız
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesindeki 12 sanayi odası, depremden etkilenen illerin ekonomilerinin yeniden canlandırılması amacıyla bir araya geldi. TOBB'dan yapılan açıklamada, "İstihdamın ve ekonomik aktivitenin yeniden canlandırılması, hasar gören üretim tesislerinin tekrar faaliyete başlayabilmesi için destek seferberliği başlatacağız" denildi.
Domates üreticilerinden tepki
Ticaret Basanlığı’nın domates ihracatına getirdiği kısıtlamaya üreticiler tepki gösterdi.
Antalya'nın Kaş ilçesindeki domates üreticileri, 14 Nisan 2023'e kadar domatesteki fiyat artışını önleme gerekçesiyle getirilen ihracat kısıtlamasının kaldırılması için eylem yaptı. Üreticiler, Antalya- Muğla D-400 kara yolunun Kaş- Seydikekemer yolunun bir bölümünü araçlarıyla trafiğe kapattı.
Üreticiler domatesin üretim maliyetinin yüksek olduğunu, ihracat kısıtlaması sonrası satış fiyatının düştüğünü ve daha da düşeceğini söyledi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Ukrayna'daki savaş suçlarının soruşturulması için Lahey'de merkez kuruluyor
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna'daki savaşta işlenen suçların soruşturulması için Hollanda'nın Lahey kentinde uluslararası merkez kurulacağını, bunun kurulacak özel savaş mahkemesinin ilk adımı olduğunu bildirdi. Rus güçlerinin işkence, kötü muamele, cinsel şiddet ve yargısız infazlar yaptığını söyleyen von der Leyen, "Rusya, işlediği korkunç suçların hesabını vermeli. (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin hesap vermeli. Failleri yargı önüne çıkarmak için elimizden geleni yapmalıyız." dedi.
Rusya’ya yaptırımları ihlal gerekçesiyle 45 Hollandalı şirkete soruşturma
Hollanda’da savcılık, çok sayıda şirketin Rusya'ya yönelik yaptırımları ihlal ettiği gerekçesiyle soruşturma başlattı.
Hollanda makamlarına göre, Rusya’ya doğrudan ticaretin yanı sıra, Türkiye, Ermenistan, Gürcistan ve Kazakistan üzerinden mal akışı da devam ediyor.
Geçen yılın sonlarında 27 Hollanda şirketi, Avrupa Birliği’nin (AB) Rusya’ya uyguladığı yaptırımları ihlal ettiği gerekçesiyle savcılık tarafından takibe alınmıştı.
Savcılık, yaptırımları ihlal gerekçesiyle 1 yıl içinde halkında soruşturma başlatılan şirket sayısının 45’e ulaştığını bildirdi.
İran’da kız öğrencilerin zehirlenme vakalarına tepki
İran'da ahlak polisi tarafından gözaltına alınan Mahsa Amini'nin ölümünün ardından ülke geneline yayılan gösteriler, son aylarda kız öğrencilerin zehirlenmesi vakalarına tepki olarak yeniden alevleniyor. Geçen yıl Kasım ayında başlayan saldırılar, ilk kez Kum şehrinde görüldü. Bazı veliler, saldırıların ardından kızlarını okuldan alma kararı aldı.
İranlılar, saldırılardan kızların okula gitmesinin önüne geçmek istediğini iddia ettikleri hükümeti sorumlu tutuyor.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Cuma günü yaptığı açıklamada, zehirleme vakalarından "Tahran'ın düşmanlarını" sorumlu tuttu.
Kız öğrencilere yönelik saldırıların soruşturulması yönünde uluslararası kamuoyundan da Tahran'a soruşturma çağrıları geliyor.
Londra'da binlerce kadın sokağa indi: 'Polis hesap vermiyor'
Londra'da binlerce kadın, kadına yönelik şiddeti ve ayrımcılığı protesto etmek için yürüyüş yaptı. Kentin en önemli caddelerinden Oxford Caddesi'nde toplanan binlerce protestocu şiddet, ayrımcılık ve ülkede son dönemde kadınlara karşı polisin tutumunu eleştiren sloganlar atarak ve pankart taşıyarak yürüdü.
Protestonun organizatörü Femi Otitoju ise, şu ifadeleri kullandı: "Londra'da sokakların güvenliği konusunda endişeliyiz ve özellikle kadınların geceleri sokakta yürürken kendilerini güvende hissetmelerini istiyoruz.”
İsrailliler, Netanyahu hükümetine karşı yine sokakta: 'Yargının bağımsızlığını koruyun'
İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun, yargının yetkilerini kısıtlayan yasa teklifi ve sağ politikalarına karşı çıkan on binlerce kişi, gösterilerin dokuzuncu haftasında da sokaklara çıktı.
Göstericiler de sık sık “Demokrasi” ve hükümete hitaben “Utanın!” sloganları attı.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini meclise devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.
Avustralya’da 2,4 ton kokain ele geçirildi: ‘Yıllık tüketimin yarısı’
Batı Avustralya Polis Birimi, “Kayın” adı verilen ve 6 hafta süren bir operasyonun sonunda ülkeye sokulmaya çalışılan 2,4 ton kokaini ele geçirdiklerini duyurdu.
Reuters’ın haberine göre, Avustralya’ya giden bir gemide kasım ayında ele geçirilen 677 milyon dolar değerindeki 2,4 ton kokain, Avustralya’da bir yılda tüketildiği tahmin edilen toplam kokain miktarının yarısına tekabül ediyor.
Covid-19 aşısını geliştiren ekibin üyesi Moskova'da öldürüldü
Rusya'nın Sputnik V Covid-19 aşısını geliştiren ekibin üyesi Andrey Botikov, Rusya'nın başkenti Moskova’ da öldürüldü. Rusya Soruşturma Komitesi’nden olayla ilgili yapılan açıklamada, 'Rogov Sokağı’ndaki bir apartman dairesinde, 29 yaşındaki genç bir adamın ev sahibiyle tartışarak onu kemerle boğduğu' bilgisi paylaşıldı. Açıklamada, gözaltına alınan kişinin suçunu itiraf ettiği aktarılırken bu kişinin 'daha önce de ağır suça karıştığı' ifade edildi.
KISA DALGA’DAN