18 MART 2023 - KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten Başlıyor
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Uyarılar dikkate alınsaydı yıkım böyle olmazdı
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından 40 gün geçti… 48 binden fazla canın kaybedildiği deprem için önceden defalarca uyarılar yapıldığı ortaya çıkmıştı. Bu uyarılardan biri de Meclis’in gündemindeydi…
TBMM’de kurulan araştırma komisyonu Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürü Vedat Yanık ve Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanı Bahadır Şahin’i dinledi. Şahin, deprem uyarasının 2008’den beri yapıldığını belirtti.
Komisyon üyeleri, Kahramanmaraş ile ilgili rapora uyulmadığını söyledi. MTA Genel Müdürü Yanık da "Uyulsaydı bu yıkım bu şekilde olmazdı" dedi.
Bakan Koca: 9 bin 881 depremzedenin tedavisi devam ediyor
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Maraş merkezli depremlerin ardından 9 bin 881 depremzedenin hastanede tedavisinin devam ettiğini, 1834 hastanın yoğun bakımda olduğunu duyurdu.
Adıyaman'da 20 kişinin öldüğü sitenin müteahhidi ile yapı sahibi tutuklandı
Adıyaman'da 20 hayatını kaybettiği depremde yıkılan Gül Sitesi'nin müteahhidi Abdurrahman Güleş ile yapı sahibi Mehmet Yaman tutuklandı.
Bu arada deprem soruşturmalarında tutuklananların sayısı 284e yükseldi.
Adalet Bakanlığının açıklamasına göre Depremden sonra, 11 ilde 9 bin 435 bina incelenerek gerekli delillerin toplanması tamamlandı.
Deprem felaketinin maddi zararı açıklandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu'nu yayınladı. Sahadan gelen güncel verilere göre depremde toplam 1,6 trilyon lira maddi hasar tespit edildi. Depremin maliyeti yaklaşık 2 trilyon lira yani 103,6 milyar dolar oldu. Bu sayının milli gelire oranı yüzde 9 oldu. Bakanlıktan yapılan açıklamada, maddi hasarın 1999 Marmara depreminden 6 kat fazla olduğu belirtildi.
Bakan Kirişci ‘teselli’ buldu: Sel 15 canımızı aldı ama toprak da suya kavuştu
Şanlıurfa ve Adıyaman’ı vuran selde can kaybı en az 17’ye çıktı. Urfa ve Adıyaman’daki felaketi önceki gün ‘küresel ısınma’ya bağlayan Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin yeni açıklamaları büyük tepki topladı. Kirişçi şöyle dedi:
“Tabii ki taşkın, sel olmasın. Üç günde bu kadar yağış olsun elbette istemeyiz. Yağışların düzensizliği var. Kuraklık riski de vardı. Bir taraftan 15 canımızı aldı ama diğer taraftan toprak suya kavuştu. Atatürk Barajı’nda su 300 bin metreküp arttı. Bu önemli bir şey.”
GS taraftarına soruşturma
Statlardaki istifa tezahüratları mahkemeye taşınıyor. Fenerbahçe ve Beşiktaş taraftarlarının ardından Galatasaraylı futbolseverler de hükümete yönelik protestolara önceki hafta oynanan Kasımpaşa maçında katılmıştı.
Tribünlerden, “Yalan yalan yalan, dolan dolan dolan, 20 sene oldu istifa ulan” tezahüratı yükselmişti. Bu tezahürata ait görüntülerin sosyal medyaya düşmesiyle birlikte emniyet harekete geçti. Kimlikleri tespit edilen bazı taraftarlar ifadeye çağrıldı. Taraftarlara ‘cumhurbaşkanına hakaret’ten soruşturma açıldığı belirtildi.
Ahmet Ümit’in 'Başkomser Nevzat Tapınak Fahişeleri' kitabına sansür
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, yazar Ahmet Ümit ‘in, “Başkomser Nevzat Tapınak Fahişeleri” isimli kitabının muzır ve müstehcen olduğuna karar verdi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın açtığı soruşturma sonucu alınan karar sebebiyle kitap ancak “içi görülmeyen zarf veya poşet içinde” satılabilecek. Bu zarf ve poşetlerin üzerinde eserin ismi ile “Küçüklere zararlıdır” ibaresinden başka hiç bir yazı ve resim olmayacak.
SEÇİM HATTI
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinde görev alacak sandık kurullarının oluşumuna ilişkin genelgesini yayınladı. Buna göre; sandık kurulları ve seyyar sandık kurulları, bir başkan, altı asıl ve altı yedek üyeden oluşacak ve asıl üyeleri ile toplanacak.
Seçimlere iki ay kalırken siyasi gündem hareketleniyor.
Mehmet Şimşek kulisi
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçim sürecinde 'sürpriz hamleler' yapacağı daha önce kulislere yansımıştı. Hakan Fidan ve Devlet Bahçeli'nin cumhurbaşkanı yardımcısı olacağı, Mehmet Şimşek'in ise ekonominin başına geleceği söyleniyordu. Reuters'a konuşan dört yetkili, AKP’nin serbest piyasa ekonomisi politikalarına dönüşü planladığını söyledi. Ekonomi yönetiminin başına Mehmet Şimşek getirilecek ve Nureddin Nebati’yle gündeme gelen Yeni Ekonomi modeli’nden vaz geçilecek.
Emek ve Özgürlük İttifakı uzlaştı: HDP tek liste ısrarından vazgeçti, TİP kendi adıyla seçime girebilecek
Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) içinde yer aldığı Emek ve Özgürlük İttifakı, seçim ittifakı konusunda anlaşmaya vardı. Yapılan açıklamada, seçime Emek ve Özgürlük İttifakı olarak girme kararı alındığı ifade edildi.
HDP - Kılıçdaroğlu görüşmesi ertelendi
CHP lideri ve millet ittifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, bugün Eş Genel başkanlar Mithat Sancar ve Pervin Buldan ile görüşecekti. Ancak bu ziyaret ertelendi. HDP’li yetkililer eş başkanlarının sel felaketi nedeniyle sahada olduğunu söyledi.
Sanatçı Onur Akın, CHP’den milletvekili aday adayı oldu. Akın, CHP Genel Merkezi’ne giderek başvuru yaptı.
Hatay İl Sağlık Müdürü Dr. Mustafa Hambolat'ın AKP'den milletvekili aday adayı olmak için istifa kararı aldığı iddia edildi.
Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, 100 bin imza toplayarak cumhurbaşkanı adayı olarak seçimlere gireceğini belirtti. İnce, "Seçim ikinci tura kesin kalacak. Diyelim ki Erdoğan’la ben kaldım. Kılıçdaroğlu’na verilen oylar bana gelir, ben kazanırım” dedi.
EKONOMİ
Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini yükseltti
Merkez Bankası, yıl sonuna ilişkin enflasyon beklentisinin yüzde 35,76'dan yüzde 37,72 seviyesine yükseldiğini açıkladı. Benzer şekilde dolar kuru beklentisi de arttı ve 12 ay sonrası için23,52 TL olarak gerçekleşti.
Kentsel dönüşüm paketi: Kredi limiti 600 bin TL'den 1 milyon 250 bin TL'ye çıkarıldı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kentsel dönüşümle ilgili destek paketini açıkladı.
Kentsel dönüşümde kişi başı kredi üst limiti 600 bin liradan 1 milyon 250 bin TL'ye çıkarıldı. Finansman paketi ile 12 ay ödemesiz toplam 48 ay vade ile 250 milyon TL'ye kadar finansman imkanı sunulacak. Bu kapsamda 50 milyar TL kefalet limiti kullanıma açıldı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
11 yıl sonra bir ilk: Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Mısır'a gidiyor
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Mısırlı mevkidaşı Semih Şükri'nin daveti üzerine 18 Mart'ta Mısır'a resmi ziyaret gerçekleştirecek.
Bakanlıktan yapılan bilgilendirmeye göre, Çavuşoğlu ile Şükri görüşmesinde, Türkiye-Mısır ikili ilişkilerinin tüm boyutlarıyla ele alınması, ayrıca bölgesel ve uluslararası konularda görüş alışverişinde bulunulması öngörülüyor.
Bakan Çavuşoğlu, 11 yıl aradan sonra Türkiye'den Mısır'ı ziyaret eden ilk dışişleri bakanı olacak.
Bakan Şukri, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, 27 Şubat'ta dayanışma ve taziyede bulunmak için Türkiye'yi ziyaret etmiş ve Bakan Çavuşoğlu'yla görüşmüştü.
Mısır ayrıca, Türkiye'ye depremzedeler için insani yardım göndermişti.
BM'den Ukrayna raporu: 'Rusya savaş suçu işledi'
Birleşmiş Milletler Bağımsız Uluslararası Ukrayna Soruşturma Komisyonu'nun Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin hazırladığı son rapor açıklandı. Komisyonun 56 yerleşim yeri ziyaret edilerek 348 kadın ve 247 erkekle yapılan röportajlara dayanarak hazırladığı raporda, 'Rus yetkililerin Ukrayna'nın bazı bölgelerinde hukuk ihlalleri yaptığı bunların çoğunun savaş suçu teşkil ettiği' kaydedildi.
Çin’den Rusya’ya ziyaret
Kremlin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in, 20-22 Mart tarihlerinde Rusya'ya resmi bir ziyaret gerçekleştireceğini duyurdu.
Kremlin'den yapılan yazılı açıklamadaya göre görüşmelerde, Rusya ile Çin arasındaki kapsamlı ortaklık ve stratejik etkileşimin daha da geliştirilmesine yönelik güncel konular ele alınacak.
Polonya, Ukrayna'ya 4 savaş uçağı göndereceğini açıkladı
Polonya, Ukrayna'ya Sovyet döneminde üretilmiş dört adet Mig savaş uçağı göndereceğini açıkladı; böylece Polonya Ukrayna’ya uçak gönderecek ilk NATO ülkesi oldu. Polonya, Ukrayna'nın güçlü bir müttefiki ve en büyük askeri teçhizat tedarikçilerinden biri. Polonya bir süredir eski Sovyet dönemi uçaklarını daha yeni Amerikan ve Kore modelleriyle değiştiriyor.
ABD Kongresi Irak işgaline izin veren kararı kaldırıyor
ABD Kongresi, Irak işgalinin 20'nci yıldönümünde orduya Irak'ta güç kullanma yetkisi veren iki Kongre kararını kaldırmaya hazırlanıyor.
BM raporu: Türkiye'deki kokain yakalamaları yedi yılda yedi kat arttı
Birleşmiş Milletler’in (BM) son yayınladığı küresel kokain raporu, Türkiye’deki yakalamaların 2014 - 2021 yılları arasında yedi kat arttığını gösteriyor.
BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi tarafından hazırlanan rapora göre Türkiye’de 2021’de 2,8 ton kokain ele geçirildi.
Türkiye’ye sokulmaya çalışılan kokain Antalya, Tekirdağ ve İstanbul’daki limanlarda ele geçirildi.
Araştırma, Covid sonrası dünyada küresel kokain üretiminin rekor seviyelere ulaştığını gösterdi.
Kokain en çok Avrupa ve Kuzey Amerika pazarlarında tüketiliyor. Bunu Güney ve Orta Amerika ile Karayipler izliyor.
Fransa'da tartışmalı emeklilik yasası: Hükümet meclisi baypas kararı aldı, binlerce kişi sokaklara çıktı
Fransa hükümeti, emeklilik yaşını 2 yıl yükseltmeyi öngören tartışmalı emeklilik yasasında, Anayasa'nın özel bir maddesini kullanarak meclisi devre dışı bırakma kararı aldı.
Macron hükümetinin bu kararı sonrası, başkent Paris'te binlerce kişi protesto için sokaklara çıktı.
Polis protestoculara göz yaşartıcı gaz ve tazyikli suyla müdahale etti. Fransa hükümeti, mevcut sistemin maddi olarak daha fazla sürdürülemeyeceğini savunuyor ve emeklilik yaşını 62’den 64’e çekmek istiyor.
Aynı zamanda, emeklilik maaşı için verilen katkının süresi ve miktarı da artırılıyor ve bunlar tamamlanmadan emekli maaşı alınması engelleniyor.
Kamuoyu araştırmalarına göre halkın üçte ikisi bu değişikliğe karşı.
Ocak ayında ülke çapında yapılan protesto gösterileri ve grevlere milyonlarca kişi katılmıştı.
Tren kazasının ardından genel greve giden Yunanistan’da kazazedelere verilecek tazminatlar açıklandı
Yunanistan’da Şubat sonu meydana gelen ve 57 kişinin hayatını kaybettiği tren kazasına tepkiler sürüyor.
Atina, Selanik, Patra ve kazanın meydana geldiği orta Yunanistan’daki Larisa kentinde düzenlenen protestolara on binlerce kişi katıldı. Tren kazası Yunan siyasetini de sarstı.
Resmi bir açıklama yapılmamış olsa da, kaza öncesi 9 Nisan’da yapılacağı düşünen genel seçimlerin, 21 Mayıs’ta yapılacağı öngörülüyor.
Anketlerde ise iktidardaki muhafazakar Kiryakos Miçotakis’in Yeni Demokrasi Partisi’nin, kazadan dolayı oy kaybına uğramış görünüyor.
Öte yandan, Yunan Demir Yolları’nın vagonlarını işleten İtalyan şirketi Hellenic Train, kazazedelerin ailelerine verilecek tazminatları açıkladı.
Buna göre tren kazasında hayatını kaybeden 57 yolcunun ailelerine 42’şer bin euro, yaralılara 10’ar bin euro, hastaneden taburcu olanlara 5’er bin euro ile bagajlarını kaybeden ya da hasar gören 250 yolcuya toplam 300 bin euro tazminat ödenecek.
Yunan hükümeti ise uzun vadeli ve kalıcı mali yardım amacıyla her bir kazazede ailesinin birer ferdinin devlet memurluğuna alınacağını açıkladı.
Libya’da kaybolan 2.5 ton doğal uranyumun bulunduğu açıklandı: 'İşe yaramaz' diye geri bırakmışlar
Libya'nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'e bağlı kuvvetler, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) dün kaybolduğunu açıkladığı uranyumu bulduğunu duyurdu. Uranyumu kaçıran şahısların malzemeyi 'işlerine yaramadığı için' bıraktığı bildirildi.
KISA DALGA’DAN
Ersan Atan Nasıl Oldu programında seçim güvenliğini CHP Ankara Milletvekili Levent Gök ve Ankara Oyları Platformu’nu oluşturan isimlerden Özgür Berber ile konuştu.