KISA DALGA BÜLTEN
7 NİSAN 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
SEÇİM HATTI
14 Mayıs seçimlerine günler kala İYİ Parti İstanbul İl Başkanlığı’nın binasına kurşun isabet etmesinin ardından, CHP İstanbul İl Başkanlığı'nın da yakınlarında silahlı bir saldırı düzenlendi. CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, saldırının parti binasına düzenlendiğinin düşünüldüğünü belirterek aydınlatılmasını istedi. "Olayda 6-7 el ateş edilmiştir" dedi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı ve İstanbul Valiliği havaya ateş açıldığını belirterek soruşturmanın sürdüğünü duyurdu.
Olayla ilgili açıklama yapan Kılıçdaroğlu, "Hiç kimse merak etmesin, hiç kimse karamsarlığa kapılmasın. 15 Mayıs'ta bu ülkeye baharı getireceğiz" dedi.
Seçime 37 gün kalırken ittifaklar ve siyasi partilerin çalışmaları netleşmeye başlıyor
Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül, Türkiye İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Ahmet Özal Millet ittifakının adayı Kemal Kılıçdaroğlu’na destek açıkladı.
Cumhurbaşkanı adayı olan Muharrem İnce ile CHP arasındaki görüşmelerden ise sonuç çıkmadı.
Millet İttifakı'nda Saadet Partisi, DEVA Partisi, Demokrat Parti ve Gelecek Partisi'nin seçime CHP listesinden girmesi konusunda büyük oranda anlaşmaya varıldığı belirtildi.
Emek ve Özgürlük İttifakı’nda yer alan HDP’de milletvekili aday listeleri için çalışmalar sürüyor. HDP yönetimi, adaylık için kriterleri de belirledi. Buna göre Eş Genel Başkanlar Pervin Buldan ve Mithat Sancar, mevcut görevlerinden ve partilerinden ayrılmadan Yeşil Sol Parti listelerinden aday olacaklar.
Üç dönem kuralının bazı istisnalarla uygulanacağı parti listelerinde, Anayasa Mahkemesi’nde görülen kapatma davasında hakkında siyasi yasak istenen isimlere de sınırlı sayıda yer verilecek.
HDP kaptma davasına ilişkin Anaysa Mahkemesi’ne sözlü savunma vermeme kararı aldı. Partiden yapılan açıklamada savunmanın ertlenmemiş olması serbest ve adil seçimlere müdahale olarak değerlendirildi.
AKP Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ali İhsan Yavuz, Cumhur İttifakı'ndaki tüm partilerin kendi listeleriyle seçime gireceklerini söyledi. Yavuz, 3 dönem kuralının kapsamı daha da genişletilecek şekilde uygulandığını da açıkladı.
Partiler aday listelerini 9 Nisan’a kadar Yüksek Seçim Kurulu’na teslim edecek.
euronews'te yer alan habere göre, 2018 seçimleriyle kıyaslandığında AKP’nin aldığı başvurular yüzde 18 düşüş gösterdi. CHP’de yaklaşık yüzde 75 artış yaşandı.
HDP’de aday adayı sayısı da bin 500’den 2 bin 783’e yükseldi.
İYİ Parti’ye başvuru sayısı 2 bin 800’den 3 bin 379’a çıktı.
MHP’de ise küçük bir artış sözkonusu. 2018’de bin 815 olan başvuru sayısı bu sene bin 894’e çıktı.
Sosyal medya platformları Facebook ve Instagram’ın çatı şirketi Meta Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerin güvenliği için ortaklık ve teknolojilere yatırım yaptığını açıkladı. Şirket seçim güvenliğine yönelik olası tehditlerin gerçek zamanlı tespiti ve asılsız bilginin yayılmasının önlenmesi için çalışacak.
Depremin ikinci ayında barınma sorunu sürüyor…
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin üzerinden tam 2 ay geçti. Son resmi verilere göre depremlerde 50 bin 399 kişi yaşamını yitirdi.
Türk Tabipleri Birliği’nin hazırladığı rapora göre depremzedelerin barınma sorunu devam ediyor. Resmi açıklamalara atıf yapılan rapora göre yaklaşık 2 milyon kişinin geçici yerleşim alanlarında yaşıyor. 3 milyonu aşkın kişinin deprem bölgesi dışına ve 800 bin kişinin deprem bölgesindeki kırsal alana göç etti. Buna göre yaklaşık 6 milyon insanın barınma sorunu yaşamaya devam ediyor.
DEVA Partisi lideri Ali Babacan da yaptığı açıklamada barınma sorununa dikkat çekti ve şunları söyledi: “Gidip görüyorum. Çadır kentleri, çadır bulamayıp hâlâ arabada yaşayan insanları görüyorum. Yakılan sobaların dumanı altında zehir solumak zorunda kalan yüzlerce çocuk var. Yazıktır, günahtır, zulümdür."
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise depremzedeler için kurulan çadırlarda 2 milyon 650 bin kişinin kaldığını, konteyner sayısının da bir ay sonra 100 bini aşacağını söyledi.
TÜİK, 2020 ve 2021'de açıklanmayan uluslararası göç istatistiklerini yayımladı. Verilere göre 2020'de Türkiye'ye göç yıllık bazda yüzde 49,7 azalırken 2021'de ise yüzde 116,9 arttı.
2021'de Türkiye'ye göç edenlerin sayısı 739 bin 364 kişi oldu. Göç eden nüfusun yüzde 51,9'unu erkekler, yüzde 48,1'ini ise kadınlar oluşturdu. Göçte ilk sırada Irak ikinci sırada İran vatandaşları yer aldı.
Türkiye'den yurt dışına göç eden kişi sayısı 2021 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 31,6 azalarak 287 bin 651 oldu
İçişleri Bakanlığı bekçilerle ilgili yeni bir düzenlemeye gitti. Buna göre çarşı ve mahalle bekçileri; öğrencilerin toplu olarak oturdukları yurtlarda, eğitim ve öğretim kurumlarında, siyasi partilerin açık hava ve kapalı yer toplantılarında, izinli veya izinsiz yapılan toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, sendikalarda ve derneklerde silah taşımayacak.
EKONOMİ
14 Mayıs seçimleri yaklaşırken uluslararası kuruluşlar da dolar beklentilerini güncelliyor
Çok uluslu yatırım bankası HSBC, 14 mayıs seçimleri sonrası dolar/TL'ye yönelik tahminlerini paylaştı. Yapılan tahminlere göre banka yıl sonu için dolar/TL tahminini 21 seviyesinden 24 seviyesine yükseltti.
Amerikan yatırım bankası Morgan Stanley'den seçim sonrası TL'nin görünümüne yönelik yeni bir rapor geldi. Morgan Stanley'e göre, seçimi kim kazanırsa kazansın, TL değer kaybedecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, gazi aylıkları asgari ücret seviyesine yükseltildi. Açıklamada, ayrıca, korucularının emekli maaşları ise 7 bin 500'ye yükseltildi.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle 2 milyonu aşkın kişi emeklilik hakkı kazanmıştı.
Şu ana kadar 1.5 milyondan fazla EYT'li emeklilik için başvuru yaptı. BAşvuru yapanlardan 250 bininin işlemleri tamamlandı.
NTV'nin haberine göre, emeklilik başvurusunu mart ayı içinde yapanlar için ödemeler yapılmaya başlandı.
Elektronik haberleşme ve su yapıları denetim hizmetlerine ilişkin tedbirleri içeren 140 sayılı OHAL Kararnamesi yayımlandı. Elektronik haberleşme hizmeti veren şirketler, depremzedelerin borçlarını silmeleri ve OHAL boyunca oluşan borçlardan feragat etmeleri halinde, bu tutarları vergiden düşebilecek.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
İsrail güvenlik güçleri, Mescid-i Aksa'ya ikinci kez şiddetli müdahalede bulundu. Filistin Kızılayı, olaylarda en az altı kişinin yaralandığını bildirdi.
İsrail basınının, İsrail emniyet birimlerine dayandırdığı haberlerde, Filistinlilerin polise taş ve havai fişeklerle saldırdığı iddia edildi.
Bölgede görev yapan bir Reuters haber ajansı muhabiri ise, İsrail polisinin bazı kişileri Mescid-i Aksa'dan zorla çıkarmaya çalıştığını ve bunu yaparken ses bombası ve plastik mermi kullandığını belirtti.
Mescid-i Aksa'nın Ürdün'de bulunan idare merkezinden yapılan açıklamada da, İsrailli güvenlik güçlerinin teravih namazı bitmeden camiye girdiği ifade edildi.
Nükleer silah tartışmaları sürerken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, başkent Moskova'da Blearus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ile bir araya geldi.
Rusya, geçtiğimiz haftalarda Belarus topraklarında taktik nükleer silahların konuşlandırılması planını açıklamıştı. Bu plan, Batı ve Ukrayna resmi makamlarının tepkisini çekmişti.
Belarus muhalefeti, bu planın ülke anayasasına aykırı olduğunu belirtmişti.
Fransa’da hükümetin emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkaran reformuna ilişkin sendikalar ve hükümet arasındaki görüşmenin olumsuz sonuçlanmasının ardından yüz binlerce kişinin sokağa çıkması bekleniyor.
Bu arada Paris'te grevdeki kanalizasyon işçileri, ölü fareleri belediyenin önüne attı. Çalışma şartların zorluğu ve maaşların yetersizliğine dikkati çekmek için çalışanlar daha fazla personel ve finansal kaynak istedi.
Eski İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi’ye lösemi teşhisi konulduğu iddia edildi. Reuters haber ajansına konuşan bir kaynak ülke basınında çıkan haberleri doğruladı ancak henüz konuyla ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.
Almanya Sağlık Bakanı Karl Lauterbach, ülkede Covid-19 salgının sona erdiğini ilan etti. Almanya’da bugün maske zorunluluğu tamamen sona erecek.
KISA DALGA’DAN…
Gazeteciler Ayşe Yıldırım ve Sedat Bozkurt seçime giderken siyasette yaşanan gerilimleri ve ittifakların içinde neler olduğunu anlatıyor.