KISA DALGA BÜLTEN
13 NİSAN 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Seçime 1 ay kalırken kamuoyu araştırma şirketleri de son kamuoyu yoklamaların sonuçlarını duyuruyor:
Gezici Araştırma şirketinin anketine göre Kılıçdaroğlu, seçimleri ilk turda yüzde 53,4’le kazanıyor. Şirket sahibi Murat Gezici, 17 Mart’ta yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’nun önünde olduğunu söylemişti.
Türkiye Raporu’nun nisan anketine göre Memleket Partisi’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce ilk turda ‘seçimi ikinci tura bırakacak’ oranda oy alacak. Ankete göre kararsızlar azalıyor, CHP ve MHP oylarında ise artış var.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi, 27 kentte 2 bin 655 kişiyle telefonda görüşerek hazırladığı anketin sonucunu Twitter hesabından yayınladı.
Kararsızlar dağıtıldığında AKP'nin oyu yüzde 35 çıkarken, CHP'ninki yüzde 27,6 olarak ölçüldü.
HDP'nin oyu yüzde 9,3, İYİ Parti'ninki yüzde 9,5, MHP'ninki ise yüzde 6,3 seviyesinde.
Memleket Partisi yüzde 4,5 alırken, Türkiye İşçi Partisi yüzde 3,3 oldu. Yeniden Refah Partisi'nin oyu yüzde 1,1, Zafer Partisi'nin ise yüzde 1.
İktidara yakınlığıyla bilinen Optimar’ın araştırma sonuçları şöyle:: “Cumhurbaşkanlığı seçiminde kime oy vereceksiniz?” sorusuna yüzde 45.9’u Erdoğan yanıtını veriyor. Kılıçdaroğlu diyenlerin oranı ise yüzde 43.9 çıkıyor. Muharrem İnce diyenler yüzde 8.3 olurken, Sinan Oğan’a destek yüzde 1.7 çıkıyor
CHP, milletvekili aday listelerinin de belirlenmesiyle seçim kampanyasını başlatıyor. Diken’den altan Sancar’ın aktardığına göre partinin sloganı ‘Türkiye hakkını alacak’ olarak belirlendi.
CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin ve Emine Erdoğan'ın eski özel kalem müdürü Sema Silkin Ün'ün CHP listelerinden aday gösterilmesine ilişkin konuştu. Kılıçdaroğlu, bu isimlerin başka bir partinin adayı olduğunu ve o partilerin iç işlerine karışamayacaklarını söyledi.
Erdoğan’ın kendileri ne derse onu yapma noktasına geldiğini Kılıçdaroğlu, “Hem Türkiye’yi yordu hem kendisi yoruldu. Türkiye’yi o kadar yordu ki ülkeyi bir sorunlar yumağı haline getirdi…” dedi.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, bölgedeki depremzedelerin çadır ihtiyacını ‘bedelsiz’ sağlaması gereken Kızılay’ın, deposundaki çadırları depremin ilk haftasında Ahbap Derneği ve Türk Eczacıları Birliği’ne sattığı ortaya çıkmıştı.
Kızılay, tartışmaların odağı haline gelince kan bağışı da azalmıştı. Kan stoğunun asgari seviyenin altına gerilediğini duyuran Kızılay, bağış çağrısında bulunmuştu.
Muhalefet liderleri dahil kan çağrısı yapılsa da beklenen bağış miktarına henüz ulaşılamadı.
NTV’ye konuşan Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Kürşat Bozkurt, “Bazı yerlerde ameliyatlar durma noktasına geldi” dedi.
Bozkurt, İzmir'deki özel hastanelerde çok büyük sıkıntı olduğunu İstanbul’da büyük bir hastanede ameliyatların ertelendiğini belirtti. Bozkurt, Ankara'daki hastanelerde de ciddi problemlerin yaşandığını sözlerine ekledi.
Türkiye Bilişim Vakfı desteği ile beyin göçüyle ilgili araştırma yapan Chicago Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Ufuk Akçiğit, 12 bin akademisyenin yurtdışında olduğunu söyledi. Araştırmaya göre Türkiye’ye dönen akademisyenin verimi yüzde 10 düşüyor.
Uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan kırmızı bültenle aranan, hakkında 24 yıl kesinleşmiş hapis cezası bulunan suç örgütü lideri Urfi Çetinkaya İstanbul'da düzenlenen operasyonla yakalandı. Sarıyer’de 5 suç örgütü üyesi ile birlikte yakalanan Urfi Çetinkaya tutuklandı.
Çetinkaya hakkında uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan kırmızı bültenle aranan ve hakkında 24 yıl kesinleşmiş hapis cezası bulunuyor.
EKONOMİ
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, TOKİ'de yüzde 25 indirim kampanyasının 24 Nisan'da başlayacağını duyurdu. Buna göre kalan borçlarını peşin ödemek isteyenlere %25 indirim yapılacak.
Merkez Bankası’nın tahvil tesisi zorunluluğu ile ilgili yükleri ağırlaştırması sonrasında kredi kanalları neredeyse kapandı.
Ekonomim'de Şebnem Turhan'ın yazısına göre bankalar ihtiyaç kredilerinde 70 bin liranın üzerinde kredi vermemeye başladı. KOBİ kredileri de belirsizlik nedeniyle sekteye uğradı.
Türkiye İstatistik Kurumu, şubat ayına ilişkin perakende satış endekslerini açıkladı. Sabit fiyatlarla perakende satış hacmi şubatta yüzde 6,5 azaldı.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, deprem bölgesinde sertifikalı tohum kullanım desteği artırıldı ve yer altı su kısıtı olan havzalarda yağlık ayçiçeği üreticilerine tohum desteği verilmesi kararlaştırıldı.
İletişim Başkanlığı Merkez Bankası'nın (TCMB) Kapalıçarşı'dan döviz topladığı haberlerini yalanladı. Merkez Bankası’nın çarşıdan doğrudan alım satım işlemi yapmadığı belirtildi. Merkez Bankası'nın, demir sandıklar ile Kapalıçarşı’ya her gün 5 milyar TL getirip karşılığında 260 milyon dolar topladığı iddia edilmişti.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) sızdırıldığı iddia edilen belgelerde çok sayıda ülkeyle ilgili iddialar yer alıyor.
Sızdırılan belgelerin önemli bir kısmı bir yılı aşkın süredir Rusya işgalinin sürdüğü Ukrayna’nın askeri gücüne ve sahadaki gelişmelere ilişkin. ubat ayına ait bir belgede, Ukrayna’nın orta menzilli hava savunma kabiliyetinin Mayıs ayı sonlarına doğru azalacağı kaydediliyor.
Belgelerde Pekin’in Rusya’ya askeri yardım gönderme niyeti ve hipersonik silah denemeleri dahil, Çin’le ilgili analizler yer alıyor.
ABD basınında yer alan ayrıntılarda dikkat çeken bir diğer ülke de İsrail. Mossad’ın yeni hükümete karşı protesto lara destek verdiği iddia ediliyor.
Belgelerde Rusya'ya ait paralı asker şirketi Wagner Grubu'nun Türkiye'den silah satın almaya çalıştığı öne sürülüyor.
Moskova, kıtalararası balistik füze denemesi gerçekleştirdiğini duyurdu. Rusya'nın füze denemesi, ABD ile aralarındaki son nükleer silah kontrol anlaşmasına katılımını askıya alması sonrasına denk geldi. Ukrayna'nın işgal edilmesinden bu yana Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'nın tehdit edilmesi halinde nükleer silah kullanabileceğine dair üstü kapalı uyarılarda bulunuyor.
Putin ayrıca, komşu ve müttefik ülke Belarus'a taktik nükleer silahlar yerleştireceğini ilan etmişti. Rusya'nın bu adımı da NATO tarafından kınanmıştı.
İtalyan hükümeti, son dönemde Akdeniz'den yoğunlaşan göç akışı nedeniyle altı aylığına olağanüstü hal ilan etti. Göç akışından etkilenen güneydeki bölgelere ilk etapta 5,4 milyon euro kaynak sağlanacağı kaydedildi. OHAL kapsamında göçmenler için yeni kabul merkezleri de inşa edilecek.
İtalya İçişleri Bakanlığı verilerine göre bu yıl içinde İtalya'ya ulaşan sığınmacı 28 bini aştı.
Ermenistan ile Azerbaycan arasında sular durulmuyor. Uluslararası çabalara rağmen iki ülke arasında yeni bir çatışma daha yaşandı. Erivan ve Bakü hükümetleri Dağlık Karabağ bölgesi yakınlarında meydana gelen olayla ilgili olarak birbirlerini suçladı.
Ermenistan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan askerlerinin inşaat çalışması yapan Ermeni askerlerine ateş açtığını ileri sürerken, Azerbaycan Savunma Bakanlığı ise kendi askerlerine Ermeni askerleri tarafından ateş açıldığını iddia etti.
Alman basınında yer alan haberlere göre Almanya'da yakın tarihte, kişisel tüketim amacıyla 25 grama kadar esrar (Cannabis) bulundurmak ve yine kişisel tüketim üzere üç adet bitkiy yetiştirmek yasal olacak.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) duyurusuna göre dünyada kuş gribi (H3N8) kaynaklı ilk insan ölümü gerçekleşti. Hastalığın ilk kurbanı Çin'de yaşayan 56 yaşında bir kadın oldu.
Kuş gribine neden olan virüs ilk olarak Kuzey Amerika su kuşlarında ortaya çıktı. Virüsün 2002'den beri küresel olarak dolaşımda olduğu; atlara, köpeklere ve foklara bulaştığı biliniyor.
Geçen yıl Nisan ve Mayıs aylarında her ikisi de Çin'de olmak üzere iki ölümcül olmayan vaka ortaya çıkmıştı.
Almanya'da korona aşısı yaptırdığı için başka sağlık sorunları yaşadığını ileri süren 185 kişi davacı oldu. İlk duruşmanın 28 Nisan'da görülmesi bekleniyor.
Korona aşısı üreticilerine karşı açılan her dava ayrı ayrı görülecek. Yargılama sırasında uzmanların görüşlerine başvurulacak ve mahkemeler uzman görüşlerine göre kararlar alacak.
BioNTech'ten yapılan açıklamada şimdiye kadar incelenen vakaların hiçbirinde, ortaya çıkan sağlık bozuklukları ile aşılar arasında bağlantı tespit edilemediği belirtildi.
KISA DALGA’DAN…
Ekonomik krize ve pahalılığa dikkat çeken görsel tasarımları nedeniyle gözaltına alınan Mahir Akkoyun, Kısa Dalga’da Yeşim Özdemir’in sorularını yanıtladı.