KISA DALGA BÜLTEN
17 Mayıs 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
YSK, CHP’nin itirazı üzerine ABD, Kanada, Avustralya, İrlanda ve İngiltere’de 20-24 Mayıs'ta oy kullanılmasına karar verdi.
Orijinal takvimde yurt dışında oy verme tarihleri 20-24 Mayıs olarak belirlense de bu ülkelerde oy verme süreleri gerekçe sunulmadan iki güne indirilmişti.
CHP ise söz konusu ülkelerde Kılıçdaroğlu’nun önce çıktığını belirterek itiraz etmişti.
Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) kesin olmayan sonuçları ilan etmesinin ardından partilerin itirazları devam ediyor.
Yeşil Sol Parti (YSP), 14 Mayıs seçimlerinde usulsüzlük yapıldığı iddia edilen sandıklarla ilgili bilgi paylaştı. Sandıkların birçoğunda YSP oylarının AKP ve MHP’ye yazıldığı ifade edildi. HDP, de Diyarbakır’da Yeşil Sol Parti'nin oylarının MHP'ye yazıldığını öne sürdü.
Artı Gerçek’in haberine göre Şanlıurfa'da itiraz üzerine oyların yeniden sayılmasıyla, Yeşil Sol Parti'nin bir milletvekili daha kazandığı bildirildi. Ancak bu defa da sonuçlara AKP itiraz etti.
Batman’da ise Yeşil Sol Parti’nin 4, AKP’nin ise 1 vekil çıkardığı açıklanmıştı. Yurt dışı oylarının sisteme dahil edilmesiyle Yeşil Sol Parti'nin bir milletvekili AKP’ye geçti.
AB, 14 Mayıs seçimleriyle ilgili AGİT seçim gözlemcilerinin bulgularına atıfla Türk yetkilileri eksiklikleri gidermeye çağırdı. Açıklamada fırsat eşitliğine ve şeffaflığa vurgu yapıldı.
İçişleri Bakanı Soylu, 14 Mayıs seçimlerinde ülke genelinde seçimlerle ilgili 321 olayın yaşandığını söyledi.
Seçim gecesine ilişkin verilerin akışı, ajanslar arası farklar tartışılırken CHP Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel istifa etti. Adıgüzel yaklaşık 8 yıldır CHP’de seçim güvenliği konusunda yürütülen çalışmalardan sorumluydu.
CHP’de seçim akşamı veri akışının yönetilememesi nedeniyle kriz olduğu iddia edildi.
ANKA Haber Ajansı da sandık verilerini aktarırken gecikme ve aksamalar nedeniyle eleştirilmişti. Ajanstan yapılan açıklamada verilerin tam, doğru ve tarafsız bir şekilde toplandığını ve abonelere zamanında sunulduğunu söyledi.
Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 44’te kalmasının ardından CHP’de yeni strateji için harekete geçildi.
Gazete Duvar’dan Serkan Alan’ın haberine göre Kılıçdaroğlu ve kurmayları ikinci tur öncesi stratejiye son şeklini veriyor. Buna göre seçimin ilk turunda açığa çıkan milliyetçi kimliğe sahip seçmenler yakın markaja alınacak.
Twitter'dan dün paylaşım yapan Kılıçdaroğlu, gençlere seslenerek, "Farkında mısınız? Gençliğiniz bir daha gelmeyecek. 12 günümüz var, bu karanlık tünelden çıktık çıktık…" dedi. Kadınlara da seslenen Kılıçdaroğlu HÜDAPAR ve Yeniden Refah Partisi’(nin Meclis’e girdiğinde atıfta bulunarak “ Öyle bir noktada ki her şey, domuz bağcılar yüce Meclis’e gönderildi! Kadınları cansız birer eşya gibi sahiplendirmek isteyenlere bütün yolları açtılar" diye konuştu.
İYİ Parti Başkanlık Divanı, bugün saat 11.00'de toplanacak. Toplantıda, Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kılıçdaroğlu’nun seçimi kazanması için yapılacak çalışmalarla ilgili yol haritası çizilecek.
Kısa Dalga’dan Esra Tokat’a konuşan konuşan DEVA Partisi Sözcüsü İdris Şahin ve Gelecek Partisi Genel Başkan Yardımcısı Selçuk Özdağ 12 gün boyunca ikinci turda Kılıçdaroğlu’nun kazanması için çalışacaklarını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan seçim sonuçlarıyla ilgili değerlendirme yapmak üzere MHP lideri Bahçeli’yle bir araya geldi. Erdoğan, sosyal medya hesabında yaptığı açıklamada, "Şimdi 14 Mayıs’ta elde ettiğimiz başarıyı daha büyük bir zaferle taçlandırma vakti" ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda oyların yüzde 5'ten fazlasını alan ATA İttifakı'nın adayı Sinan Oğan’ın alacağı karar, seçimin sonucunu belirleyebilir. BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Oğan, "2. turda bizim desteğimizle rahat bir seçim alınacağı kanaatindeyim" dedi.
Emek Partisi Genel Başkanı Ercüment Akdeniz, 14 Mayıs seçimlerinin ardından görevinden ve partisinden istifa etti.
Akdeniz, parti içi tartışmaları ve vekil ismi belirlemedeki uyuşmazlıkları sosyal medya hesabından paylaştığı açıklamasında anlattı.
Emek Partisi ise istifayı herkes gibi sosyal medyadan öğrendiğini açıklayarak Akdeniz’e tepki gösterdi.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) verilerine göre Türkiye'de yurt içi ve yurt dışı yaklaşık 64 milyon seçmenin yüzde 50,7'sini kadınlar oluşturuyor. Ancak seçmenlerin yarısını kadınların oluşturduğu ülkede siyasetteki temsil aynı oranda sağlanamıyor. Seçim sonuçlarına göre yeni dönemde Meclis'in sadece beşte biri kadın olacak.
Dünyanın en çok kullanılan sosyal medya ve haberleşme ağı Twitter, Türkiye'deki seçim sürecinde 4 hesaba ve 409 Tweete getirilen erişim engeli ile ilgili bir açıklama yayınladı.
Twitter, seçim sürecinde kullanılabilir kalmak için erişim yasağı getirdiklerini duyurdu.
Twitter açıklamasında Türk yetkililere "ifade özgürlüğü ile ilgili endişelerini doğrudan ilettiklerini ve mahkeme kararlarına itiraz etmeye devam edeceklerini vurguladı.
EKONOMİ
Türkiye seçim sonuçlarına kilitlenmişken Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi Nisan dönemi için açlık ve yoksulluk sınırı verilerini açıkladı.
Buna göre, Türkiye’de sağlıklı ve dengeli beslenmenin maliyeti günlük 327 lira, açlık sınırı ise 9 bin 814 lira oldu.
Yoksulluk sınırı 33 bin 948 lira olarak gerçekleşti
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, nisan ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi yıllık yüzde 71,52 arttı, aylık yüzde 2,32 azaldı. 12 aylık ortalamalara göre ise üretici fiyatlarındaki enflasyon 134,06 oldu.
Türkiye genelinde konut satışları, nisanda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35,6 azalarak 85 bin 652'e geriledi.
Yabancılara yapılan konut satışlar da nisanda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 60 azaldı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Yunanistan, 21 Mayıs Pazar günü erken parlamento seçimleri için sandık başına gidiyor. 11 milyonluk nüfusa sahip ülkede yapılan son anketlere göre, Başbakan Kiryakos Miçotakis'in muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi (YD) ilk sıradaki yerini koruyor.
Anketlere göre, yeni mecliste hiçbir parti tek başına hükümet kurmayı sağlayan sandalye sayısına ulaşamayacak.
Ukrayna Yüksek Mahkeme Başkanı, bir rüşvet planında yer aldığı iddiasıyla gözaltına alındı. Ukrayna Yolsuzlukla Mücadele Ulusal Bürosu’ndan soruşturmaya ilişkin“ Üst düzey yolsuzluk. Bu, en yüksek kademelerdeki bir suç örgütü" açıklaması geldi.
Uluslararası Af Örgütü tarafından yayınlanan raporda infaz edilen ölüm cezalarındaki artışa dikkat çekildi. Raporda 20 ülkede 883 infazın gerçekleştirildiği belirtildi. En çok infazın gerçekleştirildiği ülkeler Birleşik Arap Emirlikleri ve İran olarak kayıtlara geçti. . Çin, Kuzey Kore ve Vietnam'da idam cezalarına ilişkin verilerin devlet sırrı olarak değerlendirilmesinden dolayı bu ülkelerde uygulanan infazlar raporda yer almadı.
Fransa Katolik Kilisesi, cinsel istismarla mücadele kapsamında din adamlarının, QR kodlu dijital kimlik takacağı açıkladı. Kodu tarayan kişilerin karşısına kırmızı, turuncu ya da yeşil renkte arka planı olan bilgiler sunulacak.
Kırmızı, rahibin statüsünün elinden alındığını, turuncu, rahibin sınırlı yetkiye sahip olduğunu, yeşilse rahibin yetkilerinin olduğunu gösteriyor.
Avustralya'da yapılan yeni bir araştırmaya göre, aşırı YouTube kullanımı ruh sağlığını olumsuz etkiliyor. Araştırma, 29 yaşın altındaki bireylerin ve düzenli olarak diğer insanların yaşamlarıyla ilgili içerikleri izleyenlerin olumsuz etkilere maruz kaldığını ortaya çıkardı.
KISA DALGA’DAN…
Gazeteci İbrahim Ekinci Marjinal Fayda’da seçim sonuçlarının ekonomiye yansımasını, ikinci tura giden süreçte piyasaları nelerin beklediğini anlattı.