KISA DALGA BÜLTEN
10 Temmuz 2023
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ‘değişim’ talepleri ve kendisine yönelik eleştirilere yanıt verdi. Halk TV yazarı Fikret Bila’ya konuşan CHP lideri ”Bazıları eleştiri yapıyorum diye hakaret ediyor. Bu kabul edilemez. Medyada CHP’ye dönük bir soykırım var" dedi.
CHP lideri Kılıçdaroğlu, son zamları değerlendirirken zamlardan nemalanan bir avuç insan olduğunu belirterek bunun da ekonomik bir soykırım olduğunu söyledi.
CHP’de değişim talebiyle Bolu’dan Ankara’ya yürüyen Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan, halkın Ekrem İmamoğlu’nu umut olarak gördüğünü söyledi. Özcan, “İmamoğlu adım atmakta bence biraz geç kalıyor. Ve geç kaldığı her gün kendisine zarar veriyor. 'Değişim olmaza yerel seçimde seçimde perişan oluruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Kızılay Derneği Olağanüstü Genel Kurulu’na video mesaj gönderdi.
Kızılay’ın Maraş depremlerinde olağanüstü çaba sarf ettiğini söyleyen Erdoğan, “Siyasi çıkar hesabıyla Kızılay’ın yıpratılmaması gerektiğinin altını bir kez daha çiziyorum." dedi. Kızılay’ın eski Başkanı Kerem Kınık, deprem haftasında çadır sattığı ortaya çıkınca tepkilerin odağında olmuş, uzun bir süre sonra istifa etmişti.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Gezi Davası’nın tebliğnamesinde, Mücella Yapıcı dışındaki tüm sanıkların cezalarının onanmasını talep etti. Başsavcılık milletvekili seçilen Can Atalay’ın yargılamanın durdurulması talebinin de reddini istedi.
Hukukçu Figen Çalıkuşu, tebliğnameye tepki göstererek “ Yargıtay Başsavcılığı’nın tebliğnamesinde hukukun, anayasanın, yasanın adı var ama kendisi yok” dedi.
Mücella Yapıcı’nın tebliğnameyle ilgili tepkisi şöyle oldu: “ Benim hakkımda mahkûmiyetime yeterli, kesin ve inandırıcı delil yoksa, diğer sanıklar bakımından da kesin ve inandırıcı delil yok demektir.”
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Meclis komisyonunda kabul edilen torba kanunun ayrıntılarını paylaştı. Buna göre, Covid-19 izninde bulunan hükümlülerden denetimli serbestliğe ayrılmalarına 5 yıl veya daha az süre kalanlar tekrar cezaevine dönmeyecek.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, "Yerinde Dönüşüm Projesi'ne ilişkin olarak açıklama yaptı. Projenin 4 kırmızı çizgisi olduğunu belirten Özhaseki bunları şöyle sıraladı: “Fay kırıkları üzerine yapılaşma olmayacak. Zeminde sıvılaşma olan yerlerde bir daha yapı yapılamayacak, oralar boşalacak. Dere yataklarına yapı yapılmayacak. Mimarlık mühendislik hizmetlerinde "sıfır" toleransla hareket edilecek.
Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür ise Bakan Özhaseki’ye şöyle seslendi: ”Deprem bölgesinin jeolojik ve zemin karakteri gereği özellikli binalara ihtiyacı var. Bu da herhangi bir müteahitle olmaz. Lütfen TOKİ ve özel tasarlanmış binalarla bu işi bitiriniz.”
Karadeniz’de birçok kent sele teslim oldu. AFAD Başkanı Yunus Sezer 15 kent için turuncu uyarı verildiğini söyledi. Sezer, 1000’e yakın heyelan ve toprak kayması olduğunu vurguladı. Samsun’da sele kapılan bir kişi yaşamını yitirdi. Turuncu uyarı bugün de devam ediyor. Karadeniz’de birçok kentte kuvvetli yağış bekleniyor.
Üst üste kırılan 'en sıcak gün rekorları' dünyaya 44 yılın en sıcak haftasını yaşattı. Veriler Temmuz'un yüzyılın en sıcak ayı olacağını gösterirken Türkiye için de uyarı geldi.
Afrika sıcakları bir sonraki hafta ortası itibarıyla Türkiye'yi etkisi altına alacak.
Sıcaklıkların 45-50 dereceye çıkacağı ve İstanbul’un sıcaklardan en fazla etkilenen kentlerden olacağı belirtiliyor. Sıcaklıklar Kocaeli, Sakarya ve Yalova’da da etkili olacak.
Milli Eğitim Bakanlığı, 2023-2024 Eğitim ve Öğretim Yılı Çalışma Takvimi'ni duyurdu. İlk ders zili 11 Eylül'de çalacak. Birinci dönem ara tatili 13-17 Kasım 2023’te yapılacak.
İlk ve ortaöğretim kurumlarının tatile girmesiyle emlak siteleri satılık özel okul ilanlarıyla dolmaya başladı. Bazı ilanlarda sadece okul binası satılırken öğrencileriyle birlikte okulu satışa çıkaranlar da var.
Milliyet’in haberine göre Tüm Özel Öğretim Kurumları Derneği (TÖDER) Başkanı İbrahim Taşel, okulların kapanmadığını ve genelde el değiştirdiğin söyledi. Taşel, SGK vergi yüklerinin belli bir ölçüde karşılanmasını talep etti.
Mahzar Fuat Özkan grubunun üyelerinden; sanatçı, sinema ve dizi oyuncusu Özkan Uğur, 69 yaşında yaşamını yitirdi. Uğur’un tedavisi bir süredir İstanbul’da bir hastanede, yoğun bakımda devam ediyordu. Sanatçı Zafer Algöz, Twitter hesabından Uğur’un cenaze töreninin 11 Temmuz Salı günü, saat 11.00’de Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) yapılacağını duyurdu.
EKONOMİ
Memurlardan sonra 16 milyon emekliye de refah payı zammı geldi.
Ek zam için torba yasa teklifinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonuna önerge verildi. AKP'li milletvekillerinin verdiği önerge kabul edildi.
Önergeye göre, EYT'liler dahil tüm memur, işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin temmuz dönemindeki 6 aylık zammı yüzde 25'e çıkarıldı.
Önergelere göre yüzde 25'lik zam, 7 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığına uygulanmayacak.
Bu durumun nedeni ise kök aylık hesabı. Emekli zamları sadece kök aylıklara yapılacak.
Örneğin kök aylığı 6 bin lira olup Hazine desteğiyle 7.500 lira aylık alan emeklinin
kök aylığına yüzde 25 zam yapılacak.
Bu emeklinin kök aylığı 7.500 liraya yükselecek.
Ancak bu emekli zaten 7.500 lira aylık aldığı için ilave zam alamayacak.
Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a mektup gönderdi. Ergün, en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine yükseltilmesini, aylıklara seyyanen 4 bin lira iyileştirme yapılmasını talep etti.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Twitter'dan bir açıklama yaparak "2023 yılında 15,9 milyon emeklimizi ve 4,9 milyon kamu çalışanımızı etkileyen önemli iyileştirmeler yaptık, refah seviyelerini yükselttik” dedi.
Bakan Şimşek mesajında bütçe açığının kontrol altına alınacağını ve mali disiplinin tesis edileceğini belirterek şöyle dedi: “Para politikası ile maliye politikası arasındaki uyumu pekiştirerek Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadelesine destek vereceğiz.
Cari açığı azaltacak adımları atarak ülkemizin risk primini de düşüreceğiz.”
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu Küresel Haklar Endeksi’ne göre Türkiye, işçi haklarının en kötü olduğu 10 ülke arasında yer aldı.
Endekste 148 ülke yer alıyor. Cumhuriyet'te yer alan habere göre, Türkiye; Bangladeş, Belarus, Mısır, Tunus, Filipinler gibi ülkelerin yer aldığı çalışanlar için en kötü ülkeler sıralamasında yer aldı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Thani ile görüştü. Yılmaz, görüşmeye ilişkin fotoğrafları Twitter’dan paylaşarak “Özellikle savunma sanayi ve enerji alanlarında iş birliğimizi derinleştirmeyi hedefliyoruz” dedi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ukrayna’da 9 bin 177 sivilin hayatını kaybettiğini, 15 bin 993 sivilin ise yaralandığını duyurdu.
Raporda,sivil kayıpların yüzde 61'inin erkek, yüzde 39'nun ise kadın olduğu belirtildi.
"Çocuk kayıplardan" yüzde 57.2'sinin erkek ve 42.8'inin kız olduğu aktarıldı.
Rapordaki veriler Rusya işgalinin başladığı 24 Şubat 2022 ile 30 Haziran 2023 arasını kapsıyor.
ABD'nin Ukrayna'ya misket bombası tedarik etme kararına dünyadan tepkiler sürüyor. Rusya, ABD'nin kararının "çaresizlik" ve zayıflık" göstergesi olduğunu belirtti. Karara, İngiltere ve İspanya'dan da tepki geldi.
Misket bombaları, çok sayıda küçük bombadan oluşuyor. Geniş bir alanda hedef ayırt etmeksizin öldürücü olabilen bu patlayıcıların bazıları ise hemen infilak etmiyor. Daha sonra patlama riski bulunan bu bombalar onlarca yıl özellikle sivil halk için büyük bir tehlike oluşturuyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Türkiye ziyaretinin ardından Rusya ile yapılan esir takası gereği Türkiye'de kalması gereken Ukraynalı komutanlarla birlikte ülkesine döndü. Kremlin bu duruma tepki gösterdi. Kremlin Sözcüsü Peskov, bu durumun mevcut anlaşmaların ihlali olduğunu söyledi.
Kremlin Sözcüsü, "NATO zirvesi için hazırlıklar sürüyor ve tabii Türkiye'nin üzerinde de epey baskı var" dedi.
NATO Zirvesi, salı günü Litvanya’nın başkenti Vilnius'ta başlayacak. 2 günlük tarihi zirvede önemli stratejik konular ele alınacak.
Bunlar arasında NATO'nun gizli askeri planlarının onaylanması, İsveç'in üyeliği ve Ukrayna'ya verilecek güvenlik garantileri i bulunuyor.
Üyeliğe davet edilen ülke sıfatıyla İsveç'in yanı sıra Japonya, Güney Kore, Avustralya ve Yeni Zelanda da zirvede liderler düzeyinde temsil edilecek. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de zirve için Vilnius'ta olacak.
Cenevre’de yapılan "İyilik için Yapay Zeka" zirvesine yapay zeka robotlar da katıldı. İnsansı robotlar, bugün, "affetme, suçluluk, keder, zevk, hayal kırıklığı, incinme" gibi duygulara sahip değil.
Bilinçli olmadığını ancak insanların neşe ve acıyı nasıl deneyimlediğini anladığını belirten Ai-Da isimli robot şunları söyledi: "Duyguların derin bir anlamı var ve bu basit değil. Ben buna sahip değilim. Acı çekemediğim için mutluyum.”
Sophia adlı robot, insansı robotların, insanlardan daha iyi liderlik yapabileceklerini söyledi.
KISA DALGA’DAN…
Sedat Bozkurt ve Ayşe Yıldırım, seçimlerin ardından siyasette tüm dikkatlerin çevrildiği CHP'deki değişim tartışmalarına odaklanıyor.