KISA DALGA BÜLTEN - 12 EYLÜL 2023
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Seçimlerden sonra değişim seslerinin yükseldiği CHP’d Kasım ayında yapılacak olağan kurultayın hazırlıkları sürüyor.
Kurultayda CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun karşısına Özgür Özel’in çıkması bekleniyor.
Kılıçdaroğlu ile adaylığı konusunda gazeteci Deniz Zeyrek’e açıklamalar yaptı. "Ben aday olmayacağım. Daha önce de hiç aday olmadım” diyen CHP lideri, bugüne kadar hep örgütün kendisini aday gösterdiğini söyledi. Kılıçdaroğlu, “Kurultayda da ben aday olmak için başvurmam, dilekçe vermem. Örgüt aday gösterirse aday olurum" ifadesini kullandı.
Bunu yanı sıra 31 Mart 2024 tarihinde yapılacak yerel seçimlere yönelik kulisler ve çalışmalar sürüyor.
Cumhuriyet’ten Aytunç Ürkmez’in haberine göre CHP’de adaylığına kesin gözüyle bakılan dört belediye başkanı bulunuyor.
Bunlardan biri Mansur Yavaş’tı. Nitekim Kılıçdaroğlu da Ankara adaylarının Mansur Yavaş olduğunu duyurdu.
Diğer isimlerin ise İstanbul’da Ekrem İmamoğlu, Adana’da Zeydan Karalar ve Mersin’de Vahap Seçer olduğu belirtiliyor.
İYİ Parti lideri Meral Akşener'in yerel seçimlerde kendi adaylarını çıkaracaklarını açıklamasını değerlendiren İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, "'İttifak olmamalı” fikrine katılmadığını ve ittifakın şart olduğunu söyledi.
CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ilişkin sözleriyle ilgili tartışma da sürüyor. Hakkında soruşturma başlatılan Tanrıkulu “İnsan haklarını savunurken asla geri adım atmadım, atmam da” dedi.
Tanrıkulu, orduyu eleştirip “Benim takip ettiğim davalar var. 15 köylüyü helikopterden atan TSK değil mi” demişti.
CHP Sözcüsü Faik Öztrak ise Tanrıkulu’nun sözlerinin kabul edilemez olduğunu söylemişti. Kılıçdaroğlu da bu açıklamaya atıf yaparak “TSK bizim göz bebeğimizdir” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu şahıs, dünyanın en şerefli, en mert ordusuna dil uzatmanın cezasını hukuk önünde alacaktır” derken
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç da “Mehmetçiğimize ve ordumuza dil uzatmak kimseye yakışmaz. Bundan sonraki süreç Meclis’in takdirindedir” diye konuştu.
Tanrıkulu’na Yeşil Sol Parti milletvekili Sırrı Süreyya Önder’den destek geldi. Önder, Tanrıkulu’nun yıllarca hak mücadelesi içinde olduğunu belirterek “Kardeşimizdir” dedi.
94 sivil toplum, meslek ve iş örgütünden oluşan Diyarbakır Kent Koruma ve Dayanışma Platformu, CHP'li Sezgin Tanrıkulu’na destek vererek, "Linç kültürüne çanak tutmayın" açıklaması yaptı.
Cumhur İttifakı ortağı, Yeniden Refah Partisi’nin hükümete yönelik eleştirileri sürüyor. Partinin Genel Başkanı Fatih Erbakan, Orta Vadeli Program'a (OVP) ilişkin, "Milletimizin faydasına olmaktan uzak bir program olduğunu maalesef görüyoruz. Bu OVP'nin milletin derdine derman olamayacağını üzülerek de olsa ifade ediyoruz" dedi.
Rektörlüğe kayyım atanmasının ardından suların durulmadığı Boğaziçi Üniversitesi'nde bir tartışmalı atama daha gerçekleştirildi. Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali İzzet Tekcan'ı gerekçe göstermeden görevden alan Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı ve İstanbul Üniversitesi Kimya Bölümü öğretim üyesi İsmail Boz, bölüm başkanlığı görevine kendisini atadı.
Türk Psikologlar Derneği, başkanlığa “evrensel liyakat prensipleri çerçevesinde ve Üniversitelerde Akademik Teşkilat Yönetmeliği uyarınca” atama yapılmasını istedi.
Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali'nde, "Sinemamızın Yüzü" ödüllerinin sahipleri belli oldu.
Festival Yürütme Kurulu, 100 yıllık Türk Sineması'nın 60 yılında var olan "Sultan" lakaplı Türkan Şoray ve 55 yıllık sinema kariyeriyle unutulmazlar arasına giren Kadir İnanır'ı "Sinemanın Yüzü" özel ödülünü layık gördü.
Gazeteci-yazar Gökçer Tahincioğlu’nun “Sabahattin Ali’yi Ben Öldürdüm” romanında, cinayetle ilgili iddiaları aydınlatabilecek nitelikte daha önce yayımlanmamış belgelere yer verildi. Romanda yer alan fişleme belgeleri, Sabahattin Ali’nin öldürüldüğü güne kadar adım adım takip edildiğini ortaya koyuyor.
Tahincioğlu’nun İletişim Yayınlarından çıkan kitabına göre belgelerde, Sabahattin Ali için "Hakkındaki bilgi özeti" başlıklı bölümde "Ölü Komünist" ifadesi yer alıyor.
EKONOMİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hindistan dönüşünde gündeme dair açıklamalar yaptı. Ekonomi konusunda mesajlar veren Erdoğan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile yapılan görüşmelerin verimli geçtiğini ciddi manada yatırım çekileceğini ve nakit girişinin de artacağını söyledi.
Tüm sektörlerde fiyat artışlarını kontrol altına alacaklarını belirten Erdoğan, önümüzdeki süreçte enflasyonun dizginleceğini söyledi.
Türkiye İstatistik Kurumu işsizlik oranlarını açıkladı. TÜİK’e göre Türkiye'de işsizlik oranı, temmuzda bir önceki aya göre 0.2 puan azalarak yüzde 9.4'e geriledi.
İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7.6 iken kadınlarda yüzde 12.9 olarak tahmin edildi.
15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.3 puanlık azalış ile yüzde 18 oldu
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Orta Vadeli Program ın önceliğinin enflasyonu düşürmek olduğunu söyledi. Bakan Şimşek, döviz kurunu serbest bıraktıklarını ifade etti.
Kredi ve kredi kartlarına yeni düzenlemeler getireceklerini söyleyen Bakan Şimşek, bu kadar yüksek seyreden bir kredi hacmiyle enflasyon ve cari açığın kontrol altına alınamayacağın vurguladı.
Merkez Bankası (TCMB), temmuz ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini yayımladı. Buna göre, temmuz ayında cari işlemler hesabı 5 milyar 466 milyon dolar açık verdi. Piyasa beklentisi 4,45 milyar dolar açık verileceği yönünde oluşmuştu. İlk yedi aydaki açık 42,3 milyar dolara ulaştı. Orta Vadede Program’da yıl sonu için 42,5 milyar dolar açık tahmini yapılmıştı.
Konut fiyatlarındaki artışın önüne geçmek için yeni formüller düşünülüyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki hazine arazilerini imara açacaklarını söyledi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye Kart projesinin pilot uygulamasının Konya’da tamamlandığını, 81 ilde yaygın hale getirilmesi için çalışmaların sürdüğünü aktardı. Yıl sonunda 6 ilde kullanılmaya başlanacak olan Türkiye Kart, toplu ulaşım ile birlikte POS ve ATM cihazlarında, taksilerde, otoparklarda, vergi ödemeleride kullanılabilecek.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, geçen hafta AB'nin Genişlemeden Sorumlu Komiseri Oliver Varhelyi ile görüşmüş AB'ye üyelik sürecinin hızlandırılması çağrısında bulunmuştu. Avusturya’dan ise Türkiye’nin üyelik süreciyle ilgili tartışmalı bir açıklama geldi.
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, Türkiye ile Avrupa Birliği müzakerelerinin sonlandırılması gerektiğini belirtirken işbirliği için yeni bir konsept geliştirilmesi çağrısında bulundu. Ankara'nın Ukrayna görüşmelerine dahil olması gerektiğini söyleyen Nehammer, yakın zamanda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşeceğini söyledi.
Dünyanın en büyük 20 ekonomisini temsil eden devlet ve hükümet liderlerinin bir araya geldiği G20 zirvesinde, Afrika Birliğ (AfB) resmen yeni üye olarak kabul edildi.
Sonuç bildirgesinde Rusya’nın açık bir dille kınanmaması Ukrayna’nın tepkisine neden oldu. Sonuç bildirgesini sert bir dille eleştiren Ukrayna, bildirgeden hayal kırıklığına uğradığını dile getirdi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, zirveyi diplomatik bir "başarı" olarak nitelendirdi.
Ukrayna’daki savaşa dair açıklama yapan ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, Ukrayna’nın karşı saldırısının beklenenden “daha yavaş” ilerlediğini söyledi. Ukrayna’nın Rusya’ya karşı saldırı için 30 ila 45 günlük bir süresi olduğunu söyleyen Milley, sonrasında hava şartlarının ağırlaşacağını vurguladı.
ABD hükümeti Çin'e gittiği iddia edilen yaklaşık 1 milyon varil İran ham petrolüne el koydu. ABD Adalet Bakanlığı'na göre verilen karar, "İran petrolünün yasadışı satışını ve nakliyesini kolaylaştırarak yaptırımları ihlal eden bir şirketle ilgili ilk cezai karar" oldu.
Yunanistan'da 5 Eylül'den bu yana etkili olan Daniel fırtınası, şiddetli yağış ve seller nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 15'e yükseldi. Başbakan Kiryakos Miçotakis, ortaya çıkan zararın tazmini için Avrupa Birliği'ne (AB) başvuracağını bildirdi. Miçotakis, “Bildiğimiz iklim şartları geride kaldı. İklim değişiklikleri gelecekte bu günleri aratacak" dedi.
Miçotakis, afet bölgesinde Batı Nil Virüsü vakalarının da olduğunu, Sağlık Bakanlığı'nın böcek ve haşere ile mücadele konusunda da çalışmalar yürüteceğini ifade etti
Sudan’da ordu ve paramiliter gruplar arasındaki çatışmalar sürüyor. Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü (MSF), Sudan’ın başkenti Hartum’daki kalabalık bir pazara “patlayıcı silahlarla” saldırı düzenlenmesi sonucu en az 35 kişinin öldüğünü açıkladı. Geçen hafta da bir hava saldırısında ikisi çocuk, en az 20 kişinin öldüğü bildirilmişti. Nisan ayından bu yana ülkede on binlerce kişi çatışmalarda yaşamını yitirdi.
İspanya Futbol Federasyonu Başkanı Luis Rubiales, kupa töreninde f orvet oyuncu Jenni Hermoso’yu dudaklarından öpmesinden sonra büyüyen tepkilerin ardından istifa etti.
İspanyol savcılar 29 Ağustos’ta olayın cinsel saldırı suçu oluşturup oluşturmayacağı konusundaki ön soruşturmalarını başlatmıştı. Hermoso da Rubiales hakkında suç duyurusunda bulunmuştu.
Şili'de sosyalist devlet başkanı Salvador Allende'ye karşı düzenlenen askeri darbenin üzerinden 50 yıl geçti. General Pinochet liderliğindeki askeri diktatörlüğün kurbanları başkent Santiago'da düzenlenen yürüyüşle anıldı. Yaklaşık 6 bin kişinin katıldığı geleneksel yürüyüşe, askeri cunta döneminde kaybedilen birçok kişinin yakını katıldı.
KISA DALGA’DAN