25 KASIM KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY'E TIKLAYINIZ…
GÜNDEM
Bugün 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü
Türkiye’de kadına yönelik şiddet, aile içi şiddet ve kadın cinayetleri vahim boyuta ulaşmış durumda.
Bianet editörü Evrim Kepenek’in hazırladığı ‘Çetele’ye göre 1 Ocak-21 Kasım arasında 324 günde en az 288 kadın erkekler tarafından öldürüldü.
Çoğu vakada katiller tanıdık hatta ev içindeydi.
186 kadını kocası, eski kocası/sevgilisi, 50 kadını baba, abi, oğul gibi aile üyeleri öldürdü.
199 kadın, ev içinde katledildi…
Türkiye, kadına yönelik şiddetle mücadele için en kapsamlı sözleşme olan İstanbul Sözleşmesi’nden Mart 2021’de Cumhurbaşkanı kararıyla ayrılmıştı.
İYİ Parti’de sular durulmuyor. Partisinden ihracı istenen İYİ Parti Sakarya Milletvekili Ümit Dibayır vahim iddialar ortaya attı.
Dikbayır, Genel Başkan Yardımcısı Sedat Aksakallı'nın iş insanlarından para topladığını ancak bu paranın kendisine teslim edilmediğini öne sürdü.
Aksakallı'nın parayı, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in Özel Kalem Müdürü Esma Bekar'a verdiğini söylediğini aktaran Dikbayır partisinden istifa etmeyeceğini de yineledi.
Dikbayır'ın açıklamalarından sonra Esma Bekar, iddiaların asılsız olduğunu söyleyerek hukuki süreç başlatacağını duyurdu.
Bu arada İYİ Parti'nin kasasında 132 milyon liranın eksik olduğu iddiası vardı. Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, bu tespitin yapılması halinde Yargıtay’ın harekete geçebileceğini yazdı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın Eski Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sinan Ateş cinayetine ilişkin yürüttüğü soruşturmada sona gelinirken, DW Türkçe’den Alican Uludağ yeni bilgiler aktardı.
Soruşturmada şüpheli olan dönemin MHP Mersin Milletvekili Olcay Kılavuz'un cinayetten hemen sonra eski Ülkü Ocakları yöneticisi Tolgahan Demirbaş tarafından Face Time üzerinden arandığı belirtildi.
Sinan Ateş cinayeti soruşturmasının yürüten savcı ve Ankara Cumhuriyet Başsavcısı’nın Orhun Haber adlı sosyal medya hesabından hedef gösterilmesine ilişkin iki kişi gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınan iki kişiden birinin Ülkü Ocakları Genel Başkan Yardımcısı Mert Kerim Ejder olduğu öğrenildi.
Dilan Polat ve Engin Polat soruşturması sırasında ortaya çıkan vahim tablonun ardından, MASAK inceleme kapsamını genişletti.
NTV'nin aktardığı habere göre; MASAK, internet veya sosyal medya üzerinden ticaret yapan, gelir elde eden tüm hesapları inceleme kararı aldı. Aşama aşama bütün hesapların ve isimlerin gözden geçirileceği belirtildi.
Vergi denetçileri şimdiye kadar 200 fenomen ve telif hakkı alan vatandaşa vergi cezası kesmişti.
Gazeteci Murat Ağırel, "Tuzlaspor’u araştırırken Eyüpspor Başkanı ve Galatasaray kongre üyesine ulaştım" başlıklı yazısının ardından bir spor yayınında tehdit edildi.
YouTube’da program yapan Nevzat Dindar ve Alper Mert, Ağırel'i "ayağını denk al", "bir bakmışsınız sizin selanızı okutuyor" ifadeleriyle tehdit etti.
Gündemdeki önemli davalardan biri de Denizbank Büyükdere Şube Müdürü Seçil Erzan ile ilgili yargılama.
Erzan, yüksek kar getirili fon vaadiyle Arda Turan, Muslera, Emre Belözoğlu ve Fatih Terim gibi isimlerin de aralarında bulunduğu pek çok kişiyi dolandırmakla suçlanıyor. Seçil Erzan’ın 226 yıl hapsi isteniyor.
Halktv’nin haberine göre Fatih Terim, soruşturma kapsamında verdiği ifadede fon ile uzaktan yakından alakasının olmadığını söyledi.
Gazeteci İsmail Saymaz ise Sözcü’de yayımlanan yazısında Fatih Terim Fonu’nda, batırılan servetin tablosunu çıkardı.
Buna göre 29 şikayetçi 44 milyon dolarını ve 15,5 milyon TL’sini Erzan’a kaptırdı.
Toplam miktar ise 1 milyar 260 milyon lirayı buluyor.
Kaç kişinin ne kadar para verdiği ve batık paranın nereye gittiği ise belirsiz.
24 Kasım Öğretmen Günü’nde Eğitim İş Sendikası’nın açıkladığı anket eğitimcilerin yaşam koşullarına dair vahim bir tabloyu ortaya koyrdu.
Ankete 4 bin 516 kişi katıldı.
Cumhuriyet’ten Figen Atalay’ın haberine göre öğretmenlerin yüzde 23.9’u geçinebilmek için ek iş yapıyor. Yüzde 65.7’sinin esnafa borcu var.
Yüzde 56.2’si maaş hesaplarında sürekli eksiye düştüğünü söyledi.
Öğretmenlerin üzde 72.4’ü geçinemedikleri için yakınlarından ya da arkadaşlarından maddi yardım alıyor.
Şanlıurfa'da Öğretmenler Günü kutlamalarına şiddet haberi gölge düşürdü. Bir okulda yangın merdiveninden inmemesi için uyarılan öğrencinin yakınları, okulu bastı. Müdür ile 3 öğretmeni darbeden 4 şüpheli gözaltına alındı.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgede asbest tehlikesi meydana gelirken, asbestin bu bölgede üretilen gıda ürünlerinde de görülebileceği iddiası tartışma yarattı. Gıda Mühendisi Bülent Şık, Hatay’da üç farklı bölgedeki zeytinliklerden elde edilen zeytinyağları üzerinde analiz yaptırdığını ve asbeste rastlanmadığını belirtti.
İstanbul’a hafta sonu soğuk ve yağışlı hava bekleniyor. Sıcaklıkların 4-8 derecelere kadar düşeceği belirtildi. Yağışlar şehrin yüksek kesimlerinde karla karışık yağmur ve kar şeklinde görülecek.
Çanakkale’nin Bozcaada ve Gökçeada ilçelerine bugün yapılması planlanan tüm feribot seferleri de iptal edildi.
EKONOMİ
İstanbul'da birçok fırın, simide gayriresmi zam yaparak, 12 liradan satmaya başladı. Cumhuriyet Gazetesi'nin haberine göre esnaf yüzde 20’lik gizli zammı "Maliyetlere dayanamıyoruz, cezayı göze aldık" sözleriyle açıkladı.
5 kişilik bir aile 3 öğün çay simit yese en az 8 bin 550 lira ödemek zorunda. Türkiye’de asgari ücret 11 bin 402 TL, en düşük emekli maaşı 7 bin 500 TL olarak uygulanıyor.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken, yıl başından bu yana sigaraya 5 kez zam yapıldığını söyledi. Palandöken’in açıklamasına göre ocak 2023'te 29 TL olan bir sigaranın fiyatının 55 TL’ye yükseldi. Palandöken, "Sigaraya yapılan zam oranı yüzde 75’İ aştı. Acilen zamlar durdurulmalı" dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), ekim ayına ilişkin kurulan-kapanan şirket istatistiklerini açıkladı.
Kurulan şirket sayısı yüzde 1,3 artarak 11 bin 124'e yükseldi. Kapanan şirket sayısı yüzde 12,3 arttı ve 2 bin 246 oldu.
Yıllık olarak bakıldığında kurulan şirket sayısı yüzde 10,6 azalırken kapanan şirket sayısı yüzde 31,7 arttı.
Merkez Bankası verilerine göre, kredi kartı harcamaları indirim kampanyalarının da etkisiyle kasım ayında rekor kırdı. 17 Kasım ile biten haftada toplam işlem tutarı 198 milyar lirayı aştı.
Türkiye'nin 2023 yılı üçüncü çeyrek büyüme verileri perşembe günü açıklanacak.
AA Finans'ın anketine göre, yüzde 5,19 büyüme bekliyor. Ekonomistlerin 2023 yıl sonuna ilişkin büyüme beklentilerinin ortalaması ise yüzde 4,31 düzeyinde gerçekleşti.
Türkiye ekonomisi, geçen yılın aynı çeyreğinde yüzde 4,1, 2023 yılının ikinci çeyreğinde ise yüzde 3,8 büyüme kaydetmişti.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
İsrail ile Hamas’ın üzerinde anlaşmaya vardığı ateşkes, dün sabah yürürlüğe girdi. Ateşkesin en az dört gün sürmesi öngörülüyor.
Ateşkese arabuluculuk yapan Katar’ ise sürenin on güne kadar uzatılabileceğini belirtti.
İsrail Ordusu, ateşkesin başlamasından birkaç dakika önce sosyal medyada paylaştığı videoda "savaş daha sona ermedi" dedi ve Gazzelilerden kuzeye geçmemelerini istedi.
Ateşkes başladıktan sonra İsrail ordusu , Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeyine dönmeye çalışan Filistinlilere ateş açtı…
Hamas’ın 7 Ekim’de Aksa Tufanı adı verilen operasyonla İsrail’e saldırmasının ardından İsrail Gazze’ye kesintisiz saldırılar düzenlemişti. Gazze Sağlık Bakanlığı'nın açıklamalarına göre çoğu kadın ve çocuk aklaştık 15 bin Filistinli öldürüldü.
İsrail bombardımanı altındaki Gazze Şeridi'nde erken doğumlar üçte bir oranında arttı. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Gazze'deki yenidoğan ölümleri, dünya toplamının yüzde 68'ine denk geliyor.
Türkiye Barolar Birliği, İsrail'in Gazze’de işlediği suçlarla ilgili Uluslararası Ceza Mahkemesi nezdinde başvuruda bulundu.
İsrail'in önde gelen gazetelerinden biri olan Haaretz, 7 Ekim'den iki gün sonra yayımladığı başyazıda "İsrail'in başına gelen felaketin sorumlusu Binyamin Netanyahu'dur" demişti. İsrail İletişim Bakanı, kamu ilanlarının İ Haaretz'de yayımlanmasına son verilmesi için teklif sundu.
Hollanda'da Müslümanları ve göçmenleri hedef alan aşırı sağcı Geert Wilders’in seçim zaferinin ardından yüzlerce kişi sokaklara döküldü. Eylemciler, Müslüman ve göçmenlere “Yalnız değilsiniz” mesajı vermek istediklerini söyledi.
Aşırı sağcı politikacının lideri olduğu Özgürlük Partisi (PVV) Suriyeli sığınmacıların oturumunu iptal etmek istiyor. Parti ayrıca İslam okullarının, camilerin ve Kur’an’ın yasaklanmasını savunuyor.
İrlanda'nın başkenti Dublin'de bir okulun yakınında üçü çocuk beş kiş bıçaklandı. Saldırıdan göçmen bir erkeği sorumlu tutan kalabalık grup polisle çatıştı. En az 34 kişi gözaltına alındı.
İrlanda Başbakanı Leo Varadkar, ülkedeki nefret söylemi yasasının güncelliğini yitirdiğini ve yasanın daha caydırıcı maddelerle genişletileceğini açıkladı.
Ukrayna'nın Herson kentindeki bir yetimhaneden geçen yıl kaçırılan 2 yaşındaki çocuğun, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in siyasi müttefiklerinden Sergey Mironov tarafından evlat edildiği iddia edildi.
BBC'nin ulaştığı kayıt ve belgelere göre bebeğin ismi değiştirildi.
Mironov, Ukraynalı bir çocuk evlat edindiği iddialarını reddetti.
New York'un Demokrat Partili Belediye Başkanı Eric Adams, cinsel saldırı suçlamasıyla karşı karşıya. İsmi açıklanmayan bir kadın, mahkemeye başvurarak, Adams'ın 1993 yılında kendisine cinsel saldırıda bulunduğunu bildirdi. Adams'tan en az 5 milyon dolar tazminat talebinde bulunuldu. Adams ise iddiaları reddetti.
ABD'nin NBC News haber kanalı tarafından yapılan bir ankette Amerikalı seçmenlerin yüzde 52'sinin evinde silah bulunduğu ortaya çıktı.
KISA DALGA’DAN
Jeoloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Alan, Kısa Dalga’dan Esra Tokat’ın depremle ilgili sorularını yanıtlıyor…