14 ARALIK 2023
GÜNDEM
+++ Yerel seçimlere 108 gün kalırken partilerin ittifak mesaisi tüm hızıyla sürüyor.
İYi Parti, 81 ilde seçime kendi adaylarıyla gireceklerini açıklamıştı. DEM Parti’nin MYK’sından da aynı karar çıkmıştı. Partinin bu kararı hafta sonu Parti Meclisi’nde de görüşülecek. Ancak kulislerde kararın değişmesi beklenmiyor.
+CHP Genel Başkanı Özgür Özel ittifaklar konusunda umudunu koruduğunu söyledi.
Özel, “Türkiye bizden fedakarlık, iş birliği, yeni adımlar bekliyor. İttifak geniş kapsamda olmayabilir ama yerele yetki verebiliriz.” dedi.
Özel, başkan adaylarının memnuniyet anketiyle belirleneceğini de vurguladı.
+CHP lideri Özgür Özel dün DEM Parti’yi ziyaret etti.
+++İktidar cephesinde AKP ve MHP’nin iş birliği görüşmelerinde sona gelindi. Mayıs seçimlerinde Cumhur İttifakı’na katılan Yeniden Refah Partisi ile de temaslar başladı. +Cumhurbaşkanı Erdoğan dün HÜDA-PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu’yla da görüştü.
+++Anayasa Mahkemesi Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Can Atalay’ın avukatlarının ikinci başvurusunu dün görüştü. Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, cezaevindeki milletvekili Can Atalay’ın ikinci ihlal başvurusunu Genel Kurul’a sevk etme kararı aldı. Karar, oy birliği ile alındı.
+AYM, daha sonra belirlenecek bir günde başvuruyu görüşerek karara bağlayacak. Anayasa Mahkemesi’nin daha önce verdiği ihlal kararı uygulanmamıştı.
+++ Diyarbakır’da yapılacak yeni yola Şeyh Said ismi verileceğinin duyurulmasının ardından başlayan tartışmalar sürüyor. Tartışmaya birçok siyasetçi katıldı.
İYi Parti milletvekili Salim Ensarioğlu tartışmalar başladıktan sonra “Şeyh Said’e yönelik ithamları şiddetle reddediyorum” demiş ve partisi tarafından disipline sevk edilmişti.
+CHP lideri Özgür Özel ise tartışmalara ilişkin şu açıklamayı yaptı: “Şeyh Said isyanının kendi konjonktüründe Cumhuriyet'e karşı bir ayaklanma olduğunu biliyorum. Bu ayaklanmanın bastırılması sırasında oluşmuş acılar, bazı torunların kalbini acıtıyorsa, o acıya saygılı olmak gerekir.”
+Memleket Partisi lideri Muharrem İnce sosyal medyadan"Şeyh Sait haindir. Bu konuda çok netim. Ben, Mustafa Kemal Atatürk'ün tarafındayım!" paylaşımı yaptı.
+DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan ise paylaşımında “Şeyh Said Kürt halkının onuru ve değeridir.Hakaret edenleri de kınıyoruz” dedi.
+++Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’i öldüren ve yaklaşık 3 hafta önce tahliye edilen Ogün Samast’ın adını değiştirmek istediği ortaya çıkmıştı.
Hürriyet Gazetesi'nden Musa Kesler'in haberine göre; Samast dilekçesinde ismini “Ali Eren Karadeniz” olarak değiştirmek istediğini belirtti. Habere göre Samast isim değiştirme talebini ise şöyle açıklıyor: “Çocuk yaşta vahim bir olaya karıştım. Bundan dolayı toplum içinde zorluklar yaşıyorum. Rahat edemiyorum, unutulmak istiyorum.”
+++ Ankaragücü Başkanı Faruk Koca’nın hakem Halil Umut Meler’e saldırmasının yankıları sürüyor…
+ Hakem Halil Umut Meler dün taburcu oldu.
+ Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Mehmet Büyükekşi, şiddet olayından sonra ara verilen liglerin 19 Aralık Salı günü tekrar başlayacağını açıkladı.
+ Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ise sporda şiddet olaylarını kapsayan 6222 sayılı yasanın caydırıcılık açısından yeniden değerlendirileceğini söyledi.
+++ Barış İçin Akademisyenler Bildirisi'ne imza attığı için ihraç edilen akademisyenlerin görevlerine geri dönüş süreci devam ediyor. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Anayasa kürsüsünden ihraç edilen Murat Sevinç de görevine iade edildi.
+++ İstanbul’da trafik sıkışıklığını önlemek için radikal bir adım atılacak. Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Planı’na göre İstanbul'da 'Tıkanıklık fiyatlandırılması' uygulaması başlayacak. Buna göre otomobil sürücüleri belli bir bölgeye giriş karşılığında ücret ödeyecek. Pilot bölge olarak Eminönü seçildi. Daha sonra da Moda’da uygulanacak. Ancak projenin ne zaman başlayacağı açıklanmadı.
EKONOMİ
+++ Türkiye İstatistik Kurumu, işsiz sayısını 2 milyon 961 bin olarak açıklamıştı. Dünya gazetesi yazarı Naki Bakır ise bu verilere iş aramayan ve iş olsa hemen işbaşı yapabilecek
+ 3 milyon 375 bin kişiyle düzensiz işlerde çalışan 1 milyon 806 kişinin eklenmediğini belirtti. Bakır toplam 5 milyon 181 bin kişiyle birlikte işsiz sayısının 8 milyon 142 bine ulaştığını vurguladı.
+++İŞKUR , işverenlerin en çok eleman aradığı meslekleri açıkladı. Kurumun verilerine göre işverenler en çok özel güvenlik görevlisi, satış danışmanı, turizm ve otelcilik elemanı, garson ve konfeksiyon işçisi talep etti.
+++Ticaret Bakanlığı, kargo iade masraflarını tüketicilerin ödeyeceğine" dair haberleri yalanladı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
+++ Wall Street Journal gazetesi, İsrail'in Gazze'deki tünellere deniz suyu pompaladığını duyurdu.
İsrail’in tünellere su basma planı ortaya çıktığında Hamas’ın elinde bulunan rehinelerin yakınları Netanyahu'ya tepki göstermişti.
+++ Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu Gazze Şeridi'nde acil insanî ateşkes talep eden karar tasarısını kabul etti.
+153 ülke kabul ve 10 ülke ret oyu kullandı.
Aralarında Almanya'nın da bulunduğu 23 ülke çekimser kaldı.
+Mısır'ın hazırladığı tasarı kalıcı ateşkes çağrısı yapıyor. Daha önceki tasarılarda çatışmalara insanî amaçlı geçici aralar verilmesi talebi yer alıyordu.
+Son kararda ayrıca Gazze Şeridi'ndeki insanî durum "felaket" olarak nitelendiriliyor. Hamas'ın da rehineleri derhal ve koşulsuz serbest bırakması isteniyor.
+BM Genel Kurulu kararlarının bağlayıcılığı bulunmamakla birlikte, uluslararası toplumdaki genel görüşü yansıtması açısından sembolik önem taşıyor.
+ ABD Başkanı Joe Biden, İsrail'in Gazze'yi "ayrım gözetmeksizin bombalaması" nedeniyle küresel desteği kaybetmeye başladığını söyledi.
+++ Rusya - Ukrayna savaşı yaklaşık 2 senedir devam ederken ABD’nin hazırladığı bir istihbarat raporunda Rusya’nın askerlerinin yüzde 87’sini kaybettiği öne sürüldü. Rapora göre 315 binden fazla Rus askeri öldü ya da yaralandı.
+Ukrayna ise kayıplarını devlet sırrı olarak görüyor ve yetkililer bu rakamın açıklanmasının savaş çabalarına zarar verebileceğini söylüyor.
+ Reuters’a konuşan Rus yetkililer ise Rusya’nın kayıplarına ilişkin Batı'nın tahminlerinin abartılı olduğunu söyledi.
+++ ABD, Rusya’ya yönelik ambargonun ihlal edilmesine katkıda bulunduğu gerekçesiyle aralarında Türk, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) vatandaşı yüzlerce kişi için yaptırım uygulama kararı aldı.
ABD Hazine Müsteşarı Brian Nelson, Türkiye'ye yaptığı ziyarette, "Rusya ile yasadışı ticaret yapan Türk kuruluşlarını saldırgan yaptırımlarla hedef almaya devam edeceklerini" söylemişti.
+++ Dubai'de düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Konferansı'nda fosil yakıtlardan kademeli geçiş çağrısı yapan anlaşma taslağı onaylandı.
Ülkelere enerji sistemlerinde fosil yakıtların kullanımından vazgeçmeleri çağrısında bulunuldu.
Anlaşmada "ilk kez fosil yakıtlardan bahsedilmesi" müzakerecilerin çoğu tarafından önemli bulundu.
+++Avrupa Parlementosu (AP), sosyal medya bağımlılığıyla mücadele için adımlar atıyor.
Parlamento bağımlılığa neden olan sonsuz kaydırma veya otomatik oynatma gibi internet hilelerinin yasaklanmasını istiyor.
BBC Türkçe’den Yusuf Özkan’ın haberine göre sosyal medya platformlarının bağımlılık yapıcı doğasını azaltmak ve tüketicileri korumak için dijital bir "rahatsız edilmeme hakkı" hedefleniyor.
+++ Kanada kamuoyu çok ilginç bir davayı konuşuyor. Posta yoluyla gençlere zehir gönderdiği saptanan Kenneth Law’a ikinci derece cinayet suçlamasıyla dava açıldı.
Kayıtlara göre Law, 40'tan fazla ülkeye de en az 1200 mektup iletti. 14 genç Law’in gönderdiği zehiri kullanarak intihar etti.
Law'ın çoğu İngiltere'de olmak üzere dünya çapında 117 ölümle bağlantılı olabileceği belirtiliyor.
+++ Dünyanın en önemli müzelerinden, Londra'daki British Museum'dan çalınan eserlerle ilgili soruşturma tamamlandı. İnceleme sonucunda yaklaşık 2 bin objenin çalındığı ya da hasar gördüğü saptandı.
Soruşturmada, eserlerin sanal müzayede sitesi eBay'de satıldığı da ortaya çıktı.
KISA DALGA’DAN