KISA DALGA BÜLTEN
27 KASIM 2021
GÜNDEM
Osman Kavala’ya tahliye çıkmadı
Çarşı ve Gezi Parkı davalarının birleştirilmesinden sonraki ikinci duruşma dün yapıldı. 8 Kasım’daki son duruşmadan bu yana dava dosyasına yeni bir bilirkişi raporu girdi. Raporda, Çarşı grubunun Gezi eylemleri sırasında kullandığı meşale ve sis bombasının ateşli silah olarak değerlendirilemeyeceği tespiti yer aldı. Duruşma savcısı, Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verilmesini istedi. Mahkeme de de bu yönde karar verdi, duruşma ertelendi.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Eylül ayında yaptığı toplantıda AİHM'nin hak ihlali kararına atıfta bulunarak Kavala'nın 30 Kasım'a kadar serbest bırakılmasını talep etmiş, aksi takdirde Türkiye hakkında yaptırım süreci başlatılacağı uyarısında bulunmuştu. Türkiye, AİHM kararını uygulamadığı için Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin denetim sürecine alınmıştı.
DEVA Partisi kurucularından Metin Gürcan “siyasi casusluk” iddiasıyla gözaltına alındı
DEVA Partisi’nin kurucu isimlerinden Metin Gürcan,'siyasi casusluk' iddiasıyla gözaltına alındı.
DEVA Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu da Gürcan’ın Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından casusluk suçlaması ile 2020’den beri yürüttüğü soruşturma kapsamında alındığını duyurdu. Yeneroğlu soruşturma bağlamında başka isimlerin de alındığını belirtti.
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan ise “Eğer hedef partimize yönelik bir tutumsa DEVA kadrolarını asla yıldıramazlar” dedi.
Erdoğan: “Türkiye, dünyanın en hızlı, en etkin, en pratik deprem müdahale sistemine sahiptir”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İzmir'de deprem konutları teslim töreninde konuştu. "Türkiye, dünyanın en hızlı, en etkin, en pratik deprem müdahale sistemine sahiptir" diyen Erdoğan, "Avrupa ve ABD başta olmak üzere pek çok yerde yaşanan afetlerin ardından aylarca kendilerine uzanacak yardım elini bekleyen insanlar olduğunu biliyoruz" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan yeniden yapılan İzmir Alsancak Stadı'nın adının Mustafa Denizli olduğunu da açıkladı.
Kılıçdaroğlu ve Akşener açılışa katıldı: “Önümüzde zor bir süreç var"
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Atık Yakma ve Enerji Üretim Tesisi açılış törenine katıldı.
Akşener, "Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde iftiralar ve karalamalarla karşı karşıya kalmaya başlayacağız" dedi. Kılıçdaroğlu ise ekonomik sorunlardan söz ederek, "Önümüzde zor bir süreç var. Bu kışı vatandaş nasıl geçirecek. İki dünyamız oluştu Türkiye'de. Bir sarayın dünyası, bir de halkın dünyası. Arada 180 derece fark var. Türkiye 13. Cumhurbaşkanını seçecek ve Türkiye yeni bir sürece girecek” diye konuştu.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, mitinglerinin ilkini Mersin Cumhuriyet Meydanı’nda yapacaktı. Ancak valilik 4 Aralık’taki mitingin Cumhuriyet Meydanı’nda yapılmasına izin vermedi. CHP İl Başkanı Adil Aktay mitingin eski Tevfik Sırrı Gür Stadyumu yanındaki alanda yapılacağını belirtti. Aktay, “Cumhuriyet Meydanı’nı Cumhuriyetin ve halkın partisine kapatmak gibi bir hadsizliğe tevessül edilmeyeceğini umuyorduk” dedi.
Sahte ilaç çetesine operasyon: Korona ilacı da var, kanser ilacı da
İstanbul Emniyet’nin yaptığı sahte ilaç operasyonunda 5 kişi gözaltına alındı. İlaçların ülke geneline dağıtıldığı belirtildi. Ele geçirilen sahte ilaçlar arasında Covid-19, kanser ve şeker gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar da var.
COVID 19
Dünyada yeni varyant endişesi…
Güney Afrika’da ortaya çıkan ve çok sayıda mutasyona uğradığı belirlenen "B.1.1.529" kodlu varyant büyük endişe yarattı. Güney Afrika Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü, 22 vakada bu varyantın tespit edildiğini belirtti.
DSÖ uzmanların varyantın etkilerini anlamanın birkaç hafta sürebileceğini söyledi.
İngiltere , İsrail, İtalya ise Güney Afrika ile birlikte komşu ülkelerden uçuşları askıya aldı. Almanya da kısa süre içinde Afrika'nın güneyindeki ülkelerden uçuşları durdurabileceğini açıkladı. Bu ülkeler şöyle: Güney Afrika, Lesotho, Botswana, Zimbabwe, Mozambik, Nambiya ve Esvatini.
Prof. Dr.Unutmaz: “İlk kez endişeleniyorum”
ABD Jackson Laboratuvarı İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Unutmaz, "Güney Afrika’da çıkan bu B.1.1.529 kod adlı varyant, deltadan beri ilk defa beni endişelendirdi. Şu ana kadarki varyantların virüs için en ideal mutasyonlarını toplamış gibi. Güney Afrika’da hızla deltanın yerini alıyor, bu ülkeden seyahat derhal durdurulmalı" dedi.
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Özlü: Vaka sayıları ilk dalgadan yüksek
Türkiye’de vaka sayıları 20 binin, hayatını kaybedenlerin sayısı ise 200’ün altına düşmüyor. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, "Pandemide ilk dalgayı yaşadığımızda bu kadar yüksek vaka veya ölüm sayıları yoktu. Genel olarak baktığımızda vaka sayıları yüksek. Her gün 200 kadar yurttaşımızı kaybediyoruz. Bunu kanıksadık gibi. Salgın hiçbir şekilde azalmış, bitmiş ya da hızını kesmiş değil" diye konuştu.
EKONOMİ
Yoksulluk sınırı da rekor kırıyor
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), ekimde ilk kez 10 bin lirayı aşan dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırının bu ay 10 bin 396 liraya yükseldiğini açıkladı. Kasımda dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 3 bin 191 liraya yükseldi.
Yoksulluk sınırı, dört kişilik bir ailenin gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu aylık harcamalarının toplam tutarını ifade ediyor.
Açlık sınırı, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması olarak açıklanıyor.
Türkiye’de asgari ücret ise 2 bin 825 lira. Yani asgari ücret, açlık sınırının bile 366 lira altında.
Lütfü Elvan'ın yerine geçeceği iddia edilen Nureddin Nebati'den faiz paylaşımları
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Bu yolda ben, faizi savunanla beraber olamam, olmam" sözlerinden sonra Bakan Lütfü Elvan'ın görevinden alınacağı ve yerine Bakan Yardımcısı Nureddin Nebati'nin geleceği öne sürülmüştü. Bakan Yardımcısı Nebati, Twitter hesabından faiz indirimi konusunda mesajlar paylaştı. Faiz indiriminde kararlı olduklarını vurgulayan Nebati, "Son kur atağında reel sektörde türbülanslar yaşansa da ekonomimiz tüm gücünü korumaktadır. Ekonomimizin bu bağımsızlık mücadelesinden de Allah'ın izni ile zaferle ayrılacağız" ifadelerini kullandı.
Kavcıoğlu: Enflasyonda kalıcı düşüş oluşana kadar tüm araçları kullanmaya devam edeceğiz
Merkez Bankası Finansal İstikrar Raporu'nu açıkladı. Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu raporda enflasyona dikkat çekerek “Merkez Bankası enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir" dedi.
İçkiye bir zam daha
Türkiye Tekel Bayiler Platformu Başkanı Özgür Aybaş, bazı içkilere maliyet ve kur artışı nedeniyle yüzde 5 zam yapıldığını belirtirken, asıl büyük ÖTV zammının kapıda olduğunu söyledi.
Gıda etiket yönetmeliği değişiyor
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın gıda etiketlerinde değişiklik öngören taslağına göre, gıdalarda yanıltıcı görseller, isimler ve ifadeler artık kullanılamayacak. Gıdanın adı ve içindekiler bilgisi (bileşenler listesi) mevcut düzenlemeye göre, ambalajın boyutuna bağlı olarak 2,5 kat daha büyük yazılacak.
Pandemide herkes çay içmiş
Dünya Çay Komitesi'nin hazırladığı rapora göre, önceki yıllarda kişi başı en çok çay tüketen ülkeler sıralamasında ilk sırada yer alan Türkiye’de koronavirüs salgını sürecinde kahvehane ve çay ocaklarının kapanmasına rağmen tüketim daha da arttı. Türkiye’de kişi başı tüketim miktarı 3,5 kilogramdan 4 kilograma çıkarken, geçen yıl üretilen 275 bin ton kuru çayın tamamı da tükendi.
Amazon için “kara cuma” olabilir
Büyük indirim ve alışveriş günü Black Friday (Kara Cuma), ABD'li e-ticaret devi Amazon'un çalışanlarının 20 ülkede grev ya da eylemlerine sahne olacak.
Amazon'da çalışanlar, İngiltere, ABD ve bazı AB ülkelerinin de aralarında olduğu 20 ülkede iş durdurma ya da protesto gösterileri yapacak.
Amazon'da çalışanların haklarını savunmak ve daha adil ücretler talep etmek için örgütlenen "Make Amazon Pay" (Amazon ödesin) adlı grubun açıklamasında, "Amazon çok alıp az veriyor" ifadeleri yer aldı.
Trendyol kuryelerinden "Efsane cuma" eylemi
Benzer bir eylem Türkiye’de de yapıldı. “Efsane cuma” öncesinde
Trendyol'un motokurye işçileri fazla mesailerini alamadıkları ve ücretlerinin azaldığını belirterek eylem yaptı.
Polonya'da enflasyona karşı vergi indirimi getiriliyor
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, ülkede artan enflasyon nedeniyle petrol, doğal gaz ve elektrikteki vergilerin azaltılacağını açıkladı. Doğal gazdaki vergi ocak-mart arasında yüzde 23’ten yüzde 8’e düşürülecek. Elektrikteki vergi de yüzde 23’ten yüzde 5’e indirilecek.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy: Ülkemizde darbe planlanıyor
Moskova ve Kiev arasında Donbas bölgesinde gerilim artmaya devam ediyor. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, 1-2 Aralık'ta ülkesine karşı darbe planlandığını öne sürdü.
Kremlin'den ise Ukrayna'da olası bir darbe organizasyonuna dair yalanlama geldi. Moskova, Zelenskiy'e yönelik herhangi bir darbe planlarının olmadığını, böylesi eylemlerin gündemlerinde olamayacağını dile getirdi
2014’teki 'Meydan olayları' sonrasında Ukrayna'nın doğusunda Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti adında Ukrayna'dan bağımsız yönetimler ilan edilmişti. 2014'ten bu yana süren çatışmalarda, 13 binden fazla kişi öldü. Bu bölgede Rusya'nın desteği Kiev ve Moskova arasında gerilime neden oluyor.
Bu kez de Taliban’dan kaçmak zorunda kaldı… “Afgan kızı” İtalya’ya sığında
1985'te National Geographic dergisine kapak olan fotoğrafıyla dünya çapında "Afgan kızı" olarak tanınan Sharbat Gula, Taliban'ın yönetimi ele geçirdiği Afganistan'dan tahliye edildi. Gula, İtalya'ya sığındı. Sharbat Gula'nın 1984'te Peşaver'de mülteci kampında Steve McCurry tarafından çekilen fotoğrafı ertesi yıl National Geographic dergisinin baş sayfasında yayımlanmıştı.
Dergiye göre, bu Gula'nın hayatında çektirdiği ilk fotoğrafıydı ve "gözleri, savaşın kuruttuğu bir ülkenin trajedisini" yansıtıyordu.
Bu fotoğrafla yüzü dünya çapında tanınsa da "Afgan kızın” kim olduğu 2002'de ortaya çıkmıştı.
Rusya'da kömür madeninde yangın çıktı, en az 52 kişi hayatını kaybetti
Rusya'nın Sibirya bölgesindeki bir kömür madeninde çıkan yangında, en az 52 kişi hayatını kaybetti. Kurtarma çalışmaları devam ederken ülkede üç günlük yas ilan edildi.
KISA DALGA’DAN
Rusya ile Ukrayna arasındaki nahoş ilişkiler, ABD’den gelen raporlarla yeni bir düzeye tanınmıştı. ABD, istihbarat servisinden gelen raporlar çerçevesinde Avrupalı müttefiklerine “Rusya Ukrayna sınırını geçebilir” uyarısında bulunmuştu. Kremlin iddiaları reddetti. Gerçekten Rusya Ukrayna işgal edebilir mi? ABD bu iddiayı neden ortaya attı? Mühdan Sağlam, Benzer sorular ışığında bu hafta merceği Rusya-Ukrayna ilişkilerine tutuyoruz.