KISA DALGA BÜLTEN
4 ARALIK 2021
GÜNDEM
TÜİK, kapılarını Kılıçdaroğlu’na kapattı
Türkiye İstatistik Kurumu dün enflasyon verilerini açıkladı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, verilerin açıklanmasından sonra Twitter’dan bir açıklama yaparak, “TÜİK’ten randevu istedim, vermediler” dedi ve 11’de kuruma gideceğini söyledi. Saat 11.00'de TÜİK’e giden CHP lideri ve beraberindeki heyet kurumdan içeri alınmadı. TÜİK'in açıkladığı enflasyon rakamlarının güven vermediğini söyleyen Kılıçdaroğlu, “Memurun, işçinin, milyonların hakkını savunmak için buraya geldim. Buraya sağlıklı ve tutarlı bilgiler almaya geldik. Kapılar kapanıyor. Böylesi bir tabloyu cumhuriyet tarihinde hiç görmedik” dedi.
-Kılıçdaroğlu Twitter’da da şunları yazdı: Aylardan Aralık ayı. Milyonlarca emekçinin ücret artışı bu yalan dolan TÜİK rakamları üzerinden yapılacak Zulmü kabul ediş, daha büyüğünü doğurur. Her Firavun’un bir Musa’sı vardır. Akıllarını başlarına toplasınlar!
Enflasyon 3 yılın zirvesine çıktı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun dün açıkladığı verilerine bakalım. TÜİK’e göre tüketici fiyatlarındaki aylık artış yüzde 3,51 oldu.
Tüketici fiyatları Kasım'da bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 21,31 arttı.
Yıllık çekirdek enflasyon ise yüzde 17,62'ye yükseldi.
Üretici fiyat endeksi Kasım'da bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 54,62 arttı. Aylık bazda artış ise yüzde 9,99 oldu.
Yıllık tüketici enflasyonunda Kasım 2018'den bu yana en yüksek seviye kaydedildi.
ENAG: Enflasyon kasımda yıllık yüzde 58 arttı
-Akademisyen ve ekonomistlerin bir araya gelerek oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) kasım ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıkladı. Buna göre kasım ayında enflasyon yüzde 9,9 oranında arttı. Yıllık enflasyonda ise ENAG verilerine göre yüzde 58,65 oranında artış gerçekleşti.
Soylu: Ana muhalefet partisi mekan basmaya gidemez
-İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Kılıçdaroğlu’nun kamu kurumu olan TÜİK’e gitmesini “mekan basmak” olarak değerlendirdi. Soylu, Kılıçdaroğlu’na tepki gösterirken sosyal medya hesabından şu ifadeleri paylaştı: “Ana muhalefet partisi genel başkanı, PKK, DHKP-C ve organize suç örgütlerinin ağına düşüp, onlara özenip, mekan basmaya gitmez.”
Ağbaba’dan Soylu’ya: Hesap vereceksiniz
-CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ise Soylu’nun "mekan basmak" yorumuna sert tepki gösterdi. Ağababa, “Ana Muhalefet Partisi, kamu adına hesap sorma yetkisine sahiptir. Bunu sen de çok iyi biliyorsun ama korkudan ne yapacağınızı bilemez durumdasınız. Mekan basmak senin gibi mafyayla el ele iş tutan, kabadayı gibi sağa sola racon kesenlerin işidir. Hesap vereceksiniz!" dedi.
HDP’li Oluç: Ana muhalefet liderine TÜİK kapılarının kapanması görülmemiş rezalet
HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, Kılıçdaroğlu’nun TÜİK’e alınmamasını; “Ana muhalefet partisi genel başkanı TÜİK’e ziyarete gidiyor. Bundan doğal bir şey olamaz. Ama kapılar kapanıyor. İçeri alınmıyor. Böyle bir rezalet görülmemiş bir şey” sözleri ile değerlendirdi.
Karamollaoğlu’ndan TÜİK’e tepki: Vicdanınızın yüzde kaçını kullandınız?
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, TÜİK'in yıllık enflasyon oranını yüzde 21 olarak açıklamasına sosyal medya hesabından tepki gösterdi. Karamollaoğlu, paylaşımında, "Gerçekte yüzde 60'lara yaklaşan yıllık enflasyonu yüzde 21.31 olarak açıklarken vicdanınızın yüzde kaçını kullandınız?" diye sordu.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi kararnamesi AYM gündeminde, karar 8 Aralık'ta
Anayasa Mahkemesi (AYM), 16 Nisan 2017'deki anayasa değişikliği referandumunun ardından geçilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne "uyum sağlanması" amacıyla Başbakanlık, bakanlıklar ile kamu, kurum ve kuruluşlarının teşkilatlarına son veren Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) iptali talebini gündemine aldı. Yüksek Mahkeme, 8 Aralık'ta 233 maddelik düzenlemenin anayasaya aykırı olup olmayacağına karar verecek.
Musa Orhan'a 10 yıl hapis cezası verildi, tutuklanması talebi reddedildi
-Siirt’te cinsel saldırıda bulunduğu 18 yaşındaki İpek Er'in ölümüne neden olmaktan yargılanan eski uzman çavuş Musa Orhan'a 10 yıl hapis cezası verildi. Orhan’ın tutuklama talebi ise reddedildi.
Erkekler Kasım’da 34 kadını öldürdü
bianet’ten Evrim Kepenek'in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre; erkekler Kasım’da en az 34 kadını ve yanlarında bulunan iki erkeği öldürdü, iki kadına tecavüz etti.
Erkeklerin 21 kadını öldürme “bahanesi” basına yansımadı. Erkekler, altı kadını “barışmak istemediği”, “boşanmak istediği” için öldürdü. Kadınların yüzde 47'sini koca, sevgili gibi en yakınındaki erkekler katletti.
Eğitim sendikalarından eğitim şurası kararlarına tepki: "Gizli gündemlerinin ne olduğunu hep beraber görmüş olduk"
Milli Eğitim Şurası bugün sona erdi. Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in katılımıyla genel kurulda 128 maddelik tavsiye kararı oylamayla geçti. Şura’da “Okul öncesi eğitimde din ve değerler eğitiminin güçlendirilmesi” de kabul edildi. Eğitim sendikaları “Böylece gizli gündemlerinin ne olduğunu hep beraber görmüş olduk” diyerek tepki gösterdi.
Büyük Menderes Nehri'nde atık nedeniyle binlerce balık öldü
Aydın'ın Söke ilçesinde, Büyük Menderes Nehri'nin geçtiği Sarıkemer Mahallesi'ndeki taş köprüde biriken çöplerin, menfezleri tıkamasıyla binlerce balık öldü.
COVID 19
DSÖ’den Asya ülkelerine ‘Vaka artışlarına hazırlıklı olun’ çağrısı
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Asya Pasifik Bölge Direktörü Takeshi Kasai, Omicron varyantı nedeniyle Asya ülkelerini vaka artışları konusunda hazırlıklı olmaya çağırdı.
Almanya'da aşısızlara karşı sert önlemler geliyor
-Almanya’da aşısızlar günlük ihtiyaçlar dışında sosyal hayattan dışlanırken aşı statüsünün geçerliliğinin de sınırlandırılması gündemde. Aşı zorunluluğuyla ilgili düzenlemenin de Şubat'ta meclise gelmesi bekleniyor.
Google, ofislere dönüşü erteledi
-Teknoloji şirketi Google, Omicron varyantı sebebiyle ofislere dönüş tarihini yine erteledi. Şirketin ofise dönüş tarihi olarak 10 Ocak’tan sonrasını gösterdiği belirtien üst düzey bir Google yöneticisi, “Yeni varyantın çıkması ve seyahat yasakları küresel olarak bir belirsizlik yarattı” dedi.
Norveç'te Noel partisinde en az 50 kişiye 'Omicron' bulaştı
-Norveç’in başkenti Oslo ve çevresinde en az 50 kişiye korona virüsün Omicron varyantı bulaştı. Vakaların bir şirketin bir restoranda düzenlediği Noel partisiyle bağlantılı olduğu belirtildi.
EKONOMİ
Merkez’den 2 günde 2. müdahale
Dün sabah saatlerinde 13,65-13,70 bandında değerlenen dolar/TL, gün içinde 13,89 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Euro/TL ise 15,70'e dayandı.
Kurların zirveyi görmesinin ardından Merkez Bankası’ndan kurlara müdahale geldi. Müdahaleyle birlikte dolada yüzde 3'ü aşan aşağı yönlü hareketler görüldü. Merkez Bankası 1 Aralık’ta da kurlara müdahale etmiş, kurdaki düşme geçici olmuştu. Dün de dolar 15.50’nin altına indi ancak bir süre sonra tekrar 13.70’i gördü. Gün içinde de dalgalı bir seyir izledi
Aralık ayı kira artış oranı belli oldu
Enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla Aralık ayı kira artış oranı belli oldu. TÜFE’nin on iki aylık ortalaması baz alınarak belirlenen kira artış oranı Aralık ayı için yüzde 17.71 oldu.
Doğal gaza sanayi grubunda yüzde 20 zam yapıldı
BOTAŞ, büyük sanayi ve ticari kuruluş abone grupları ve elektrik üretimi amaçlı kullanılan doğal gaz tarifesine yüzde 20 oranında zam yaptı.
Fitch, Türkiye'nin not görünümünü düşürdü
ABD merkezli derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye'nin daha önce "durağan" olarak değerlendirdiği kredi notunun görünümünü düşürerek, "negatif" olarak sınıflandırdı.
Kuruluştan Perşembe günü yapılan açıklamada, Türkiye'nin kredi notunun da "BB-" olarak teyit edildiği belirtildi. -Kuruluş, Türkiye için bu yılki büyüme beklentisini yüzde 9,2'den yüzde 10,5'e çıkardı.
Kahve fiyatı 30 liradan 140 liraya çıktı
Türk kahvesine gelen zammın ardından 72 gram olan en küçük paketi 10 TL, 107 gramı 15 TL, 250 gramı 35 TL ve kilosu 140 TL'den satılıyor. Yabancı ülke kahvelerinin kilogram fiyatları ise 200 TL ile 240 TL arasında değişiyor. Artışın nedeni salgın ile birlikte dünya genelinde yaşanan tedarik sıkıntısı ve artan döviz kurları olarak gösteriliyor.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Avrupa Konseyi'nden Ankara'ya Kavala konusunda 19 Ocak'a kadar son bir şans daha
Avrupa Konseyi Osman Kavala konusunda ihlal prosedürü başlatmak için düğmeye bastı, ama Ankara'ya son bir şans verdi. Ankara'ya AİHM'nin Kavala kararını nasıl uygulayacağını belirtmesi için 19 Ocak'a kadar süre tanındı.
Konseyden Demirtaş çağrısı: En kısa sürede bırakılmalı
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, HDP’nin eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş’ın en kısa sürede serbest bırakılması için Türk yetkililere bir kez daha çağrıda bulundu.
Bakanlar Komitesi’nin açıklamasında, “Anayasa Mahkemesi’nin Demirtaş’ın başvurusunu incelemeyi, en kısa sürede ve AİHM’nin ilkeleriyle ve kararlarının esaslarıyla en uyumlu olacak şekilde tamamlayacağını ümit edilmektedir” denildi.
Dışişleri Bakanlığı'ndan Türkiye için ihlal süreci başlatan Avrupa Konseyi'ne tepki
Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin, AİHM’in Osman Kavala kararını yerine getirmediği için Türkiye’ye karşı ihlal sürecini başlatma kararına tepki gösterdi. Açıklamada “Herkes, bağımsız ve tarafsız mahkemelerce yürütülen yargı sürecine saygı ve güven duymalıdır" denildi.
Rusya ve Suriye askeri polislerinden ilk ortak tatbikat
Rusya ve Suriye askeri polis birlikleri İdlib’deki gerilimi azaltma bölgesi yakınında, Halep vilayetinde ortak tatbikat gerçekleştirdi.
Suriye Askeri Polis Tabur Komutanı Halid Muhammed, ilk kez böyle bir tatbikat düzenlendiğini söyledi.
KISA DALGA’DAN
Prof. Dr. İlhan Uzgel ve Dr. Mühdan Sağlam iki hafta bir cuma günleri dünyada ve Türkiye’de olan gelişmeleri, dış politikada yaşanan dönüşümü Dünya Gündem’i isimli programla ele alıyor. Uzgel ve Sağlam, Dünya Gündemi’nin ilk bölümünde ABD’nin Ortadoğu stratejisini anlatıyor.
Kısa Dalga’nın YouTube kanalından izleyebilir, podcast platformlarından dinleyebilirsiniz