KISA DALGA BÜLTEN
25 ARALIK 2021
GÜNDEM
Erdoğan: Kurun üzerindeki köpüğün bir günde ortadan kalktığını gördük
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ekonomist ve akademisyenlerle dün toplantı yaptı. “IMF'ye borcumuz olmadığı gibi IMF ile herhangi bir kontağımız da yok" diyen Erdoğan,
Erdoğan'ın Merkez Bankası’nın rezervinin 115 milyar doların üzerinde olduğunu söyledi. Döviz kurunda bir süre anormal dalgalanma yaşandığını hatırlatan Erdoğan, “Paketi açıklayınca kurun üzerindeki köpüğün bir günde ortadan kalktığını gördük” dedi.
Erdoğan, fahiş fiyatların indirilmesini istedi, aksi halde stokçuların üzerine gidileceğini belirtti.
CHP “döviz vurgunu” iddiasını Meclis’e taşıdı: Araştırılsın
CHP, son dönemde yüklü miktarda döviz alım-satım yapanların incelenmesi için TBMM’de komisyon kurulmasını istedi.
CHP grup başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç, tarafından hazırlanan araştırma önergesi TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Önergede, kurun yükselmesiyle ilgili süreci önceden bilenlerin büyük kazanç elde ettiği vurgulandı bu kararların ve piyasaları etkileyen cumhurbaşkanı konuşmalarının birileri tarafından önceden bilindiği iddialarının araştırılması istendi.
Kılıçdaroğlu: Faizi dolara endeksleyen dünyada hangi ülke var?
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu dün televizyon kanalların Ankara temsilcileri ile kahvaltıda bir araya geldi. Kur korumalı mevduat sistemi hakkında, "Böyle bir anlayışla ekonomiyi uzun süre ayakta tutmak mümkün değil. Faizi dolara endeksleyen dünyada hangi ülke var?" dedi.
770 kişinin malvarlığı donduruldu, gerekçe “terörün finansmanı”
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati imzasıyla Resmi Gazete’de bu gece yayınlanan karara göre; 770 kişi ve 1 tüzel kişiye ait malvarlıkları, terör örgütlerine finansman sağladıkları gerekçesiyle donduruldu.
Listede Gazeteci yazar Uğur Mumcu’nun 1993 yılında bombalı saldırı ile öldürülmesi davasında araca bombayı yerleştirdiği belirtilen Tevhid Selam Kudüs Ordusu yöneticisi Oğuz Demir de yer alıyor. IŞİD yöneticisi olduğu gerekçesiyle yargılanan Mustafa Demir’in adının da geçtiği listede FETÖ’yle bağlantılı olarak Adil Öksüz, Tarık Toros, Cevheri Güven, eski hakim ve savcılar Celal Kara, Zekeriya Öz, Fikret Seçen de yer alıyor.
Mal varlıkları dondurulanlar arasında HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın ağabeyi Nurettin Demirtaş'ın da ismi de bulunuyor.
Yargı, Hükümet Konağı’nın TÜGVA’ya verilmesinin yürütmesini durdurdu
Yozgat İdare Mahkemesi, 2017 yılında “depreme dayanıksız” olduğu gerekçesiyle yıkılan ve yenisi yapılmaya başlanan Kırşehir Hükümet Konağı inşaatının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın yönetimindeki TÜGVA'ya devredilerek yurda dönüştürülmesi işleminin yürütmesini durdurdu. Kırşehir Belediyesi, davaya açan Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin başvurusu üzerine inşaat mühürlendi.
AYM Aynur Kudin’in ölümüyle ilgili "yaşam hakkı ihlali" kararı verdi
Anayasa Mahkemesi, 7 yıl önce Şanlıurfa’da polisin kullandığı biber gazı nedeniyle hayatını kaybettiği iddia edilen 28 yaşındaki Aynur Kudin’in ölümüyle ilgili "yaşam hakkı ihlali kararı” verdi. Kapatılan soruşturmanın yeniden açılmasına hükmeden Yüksek Mahkeme, savcılıktan soruşturma kapsamında hiç ifadesi alınmayan şüpheli polislerin ifadelerinin alınmasını istedi. .
EKONOMİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan "Kur korumalı TL mevduatları" açıklaması
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kur korumalı TL vadeli mevduatlara ve katılma hesaplarına ilişkin uygulama esaslarını duyurdu. Bakanlığın açıklamasında, Türkiye’de yerleşik gerçek kişilerin faydalanabileceği uygulamadan birden fazla kez yararlanılmasının mümkün olacağı ve alt/üst limit olmayacağı belirtildi.
Hesaplara bankaların uygulayacağı asgari faiz oranının TMerkez Bankası’nca (TCMB) belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olmayacağı belirtilerek, "Azami faiz oranı Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca güncellenebilecek ve güncelleme tarihi ile sonrasında açılacak hesaplar için geçerli olacaktır" denildi.
Peki söz konusu hesap, belirlenen vadeden önce kapatılırsa ne olacak? Bakanlık, hesabın kapatıldığı tarihte saat 11:00’da TCMB tarafından ilan edilen kurun vade başında esas alınan kurdan yüksek olması durumunda Hazine’nin kur farkına ilişkin ödeme yapmayacağını kaydetti. Hesabın kapatıldığı tarihte saat 11:00’da söz konusu kurun vade başında esas alınan kurdan düşük olması durumunda ise, “hesabın vadeden önce kapatıldığı tarihte saat 11:00’da TCMB tarafından ilan edilen döviz alış kurundan hesap bakiyesinin güncelleneceği’’ belirtildi.
Bakanlığın açıklamasına göre, aradaki fark ise banka tarafından Hazineye aktarılmak üzere TCMB’nin ilgili TL hesabına aktarılacak.
Nebati: Yeni tedbir paketleri geliyor
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, "Türkiye Ekonomi Modeli" adını verilen yeni modelin olumlu sonuçlarının yaza kalmadan görüleceğini belirtti. "Yüksek faiz politikası yok, sıcak para yerine doğrudan yatırım" diyen Nebati, “ Yeni tedbir paketleriyle piyasayı öylesine şaşırtacağız ki o son üç ayda Türkiye'deki psikolojiyi karamsarlığa dönüştürenlerin kaçacakları yer bulamayacakları bir döneme giriyoruz" ifadelerini kullandı.
Nebati, "Yastık altında tahmini 5 bin ton altının (280 milyar dolar), ekonomiye kazandırılması hedeflenmektedir" dedi.
AKP Grup Başkanvekili Elitaş: “Yasal düzenlemeleri yapacağız
AKP Grup Başkanvekili Elitaş "Tematik bir yasa çıkaracağız. Kur korumalı TL vadeli mevduatla ilgili ihtiyaç duyulan tüm yasal düzenlemeleri yapacağız” dedi.
MÜSİAD'dan indirim çağrısı
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) dolar kurundaki düşüşün ardından 'indirim' çağrısı yaptı.
Apple Türkiye'den indirim kararı
Döviz kurundaki düşüşün ardından Apple, Türkiye'de sattığı ürünlerin fiyatlarında indirime gitme kararı aldı. Başta iPhone olmak üzere pek çok Apple ürününün fiyatları düştü.
Merkez Bankası kurlara yapılan 5 müdahaleden ikincisinin miktarını açıkladı: 504 milyon dolar
Kura yapılan müdahalelerde satış tutarını resmi olarak 15 gün sonra açıklayan Merkez Bankası, 1 Aralık'taki 844 milyon dolarlık ilk müdahalenin ardından yapılan 3 Aralık'taki ikinci müdahalenin miktarının 504 milyon dolar olduğunu duyurdu.
Araştırma: Yeni asgari ücret daha ele geçmeden ‘açlık sınırı’na takıldı
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, aralık ayında açlık sınırının 2022’nin asgari ücretini geçtiğini hesapladı. Araştırmaya göre açlık sınırı, bir ayda 762 lira artarak 4 bin 652 liraya çıktı. Gıda harcamasında en yüksek tutardaki değişim, 325 lirayla süt, yoğurt ve peynir grubunda kayda geçti.
Aralık 2020’de açlık sınırı 3 bin 146 lira ölçülmüştü. Sınırın bir yılda tam 1506 lira arttı. Diğer zorunlu harcamaların da hesaba katıldığı yoksulluk sınırı ise 13 bin 598 liraya yükseldi. Geçen yılın aralık ayında bu rakam 10 bin 657 liraydı. Bir yıldaki artış 2 bin 941 lira oldu.
Araştırmaya göre açlık sınırı, bir ayda 762 lira artarak 4 bin 652 liraya çıktı. Gıda harcamasında en yüksek tutardaki değişim, 325 lirayla süt, yoğurt ve peynir grubunda kayda geçti.
COVID 19
Almanya'da Omicron kaynaklı ilk ölüm
Almanya'da salgın verilerini takip eden ve Alman hükümetine danışmanlık yapan Robert Koch Ensitüsü (RKI), Omicron varyantıyla bağlantılı ilk ölümün kayıtlara geçtiğini açıkladı.
Almanya'da şu ana kadar 3 bin 198 Omicron vakası bulunduğunu açıklayan enstitü, Omicron vakalarının her gün yüzde 25 artış gösterdiğine dikkat çekti.
Araştırma: Omicron nedeniyle hastaneye yatma oranı Delta’dan düşük
İngiltere’de yapılan araştırmada, Delta'ya kıyasla Omicron vakalarının hastaneye gitme olasılığının yüzde 15, bir gece ya da daha fazla hastanede yatma olasılığının yüzde 40 daha düşük olduğu ifade edildi.
İtalya'da yeni yıl kutlamaları iptal edildi
İtalya’da artan vakalar nedeniyle açık havada maske kullanımı zorunlu hale getirilirken, tiyatro, sinema, spor etkinlikleri ve kapalı alanlarda her türlü yemek ve içecek tüketimi de yasaklandı. Ülkede yılbaşı kutlamaları da iptal edildi.
İngiltere, İtalya, Fransa ve Nijerya'da günlük vaka rekoru
Dünyanın birçok ülkesinde günlük vaka sayıları rekor kırıyor. Bir günde İngiltere’de 119 bin, İtalya'da 44 bin, Fransa'da 91 bin yeni Covid-19 vakası tespit edildi.
ABD'li hava yolları, Noel Arifesi'nde Omicron sebebiyle 200'den fazla uçuşu iptal etti
ABD'nin önde gelen hava yolu şirketleri United Airlines ve Delta Air Lines, Covid-19'un uçuş ekipleri ve diğer çalışanları üzerindeki etkileri nedeniyle Noel Arifesi'ndeki 200'den fazla uçuşlarını iptal ettiklerini açıkladı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Riyad'ın kendi füzesini inşa ettiği iddiası
ABD merkezli haber kanalı CNN'in Amerikan istihbarat servislerine dayandırdığı haberinde, Suudi Arabistan'ın kendi balistik füzelerini inşa etmeye başladığı bildirildi. İstihbarat servislerinin bu yönde uydu görüntülerini elde ettiği belirtilen haberde, Suudi Arabistan'ın füze geliştirmesine Çin'in de teknolojik destek verdiği kaydedildi.
Rusya ve Ukrayna anlaştı: 2020'deki ateşkes tekrar yürürlüğe girecek
Rusya ve Ukrayna, Donbas bölgesinde gerilimi azaltmak için anlaştı. İki ülke, 2020 yılında sağlanan kapsamlı ateşkesi tekrar yürürlüğe koyacak.
Trump 'kayıtlar yayınlanmasın' diyerek yüksek mahkemeye başvurdu
Trump, Kongre baskını sırasında yaptığı tüm görüşme ve yazışmaların Temsilciler Meclisi özel komitesiyle paylaşılmasına hükmeden Amerikan temyiz mahkemesinin kararını Yüksek Mahkeme'ye taşıdı. Trump, 6 Ocak'taki Beyaz Saray kayıtlarını baskını soruşturan komiteye verilmemesini istedi.
Kaçak Göçmen Teknesi Battı: En Az 7 Can Kaybı
Yunanistan’ın Küçük Çuha Adası açıklarında göçmenleri taşıyan bir teknenin batması sonucu en az 7 kişi hayatını kaybetti. Yetkililer 90 kadar göçmenin kurtarıldığını açıkladı.
KISA DALGA’DAN
Eşit Haklar İçin İzleme Derneği ve Kısa Dalga işbirliğinde hazırlanan Yasaksız Meydan'da Zeynep Duygu Ağbayır’ın bu haftaki konuğu; Eşit Haklar İçin İzleme Derneği'nden Avukat Esma Yaşar. Yaşar, 2017 yılında engellilik ve dezavantajlı grupların adalete erişimi konularında çalışan dernek olarak müdahil oldukları Emine Bakan davasını anlatıyor: "Engelli bir kız çocuğunun kaçırılarak insan ticareti suçuna konu olması ve böyle bir davadan ceza çıkması çok önemli..."