KISA DALGA BÜLTEN
7 ARALIK 2021
GÜNDEM
Kılıçdaroğlu: "Bu bütçe kumpastır"
TBMM Genel Kurulunda, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi görüşmelerine başlandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay yaptığı sunumda kurda yaşanan hareketliliğin politika faizlerinde yapılan indirime bağlanamayacağına işaret ederek "Para birimimiz manipülatif ataklara maruz kalmakta" dedi.
Bütçe görüşmesinde tansiyon CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun konuşması sırasında yükseldi. Kılıçdaroğlu, AKP'lilerin sık sık müdahale ettiği konuşması sırasında kendisine laf atan Ahmet Hamdi Çamlı için "Arkadaşlar Yeliz konuşuyor" dedi. "Bu bütçe Türkiye Cumhuriyeti'ne yapılmış bir kumpas bütçesidir" yorumunu yapan Kılıçdaroğlu'nun konuşmasının bir yerinde yaptığı el hareketi tartışmaya neden oldu. Kılıçdaroğlu, "Bütçeye hayır diyeceğiz. Bu bütçe kabul edilsin, ne olacağını göreceksiniz" diye konuştu.
Bütçe takvimine göre açılış, kapanış ve 2022 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu Teklifi'nin maddeleri üzerindeki görüşmeler 4 gün sürecek. Kamu idarelerinin bütçe ve kesin hesapları üzerindeki görüşmeler ise 8 turda ele alınacak. Görüşmeler 17 Aralık Cuma günü yapılacak kapanış konuşmalarıyla tamamlanacak. Bütçe kapanış görüşmesinde de siyasi parti grupları son sözlerini söylerken Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da eleştirileri yanıtlayacak.
CHP’nin bütçe şerhi: "Devlet krizi çözülmeden, ekonomik kriz çözülmez”
Bütçeyle ilgili CHP tarafından hazırlanan muhalefet şerhi 401 sayfadan oluştu. Şerhte, “AKP yönetimindeki Türkiye; bir yolsuzluklar, uyuşturucu ticareti ve kara para aklama merkezi haline gelmiştir. Devlet krizi çözülmeden, ekonomik kriz çözülmez” denildi. Şerhte ayrıca “Kutuplaşmanın toplumsal çatışmaya dönüşme riski var” uyarısı yapıldı.
HDP’nin şerhinde ise cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile demokrasi krizinin derinleştiği ve iktidarın tekelleştiği vurgusu yapıldı.
El Cezire Sedat Peker'in gözaltı haberini geri çekti
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Katar’a yaptığı ziyaretle ilgili Al Jazeera’de yer alan bir analizde organize suç örgütü lideri Sedat Peker’in Birleşik Arap Emirlikleri tarafından gözaltına alındığına ve iade edileceğine ilişkin bir iddia yer aldı. Ancak Al Jazeera daha sonra bu haberi geri çekti.,
Kılıçdaroğlu’nun grup konuşmasına Erdoğan’ın talebiyle erişim engeli
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, 11 Şubat 2020'de partisinin grup toplantısında “FETÖ'nün siyasi ayağı” tartışmaları üzerine yaptığı konuşmayla ilgili haberlere Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talebi üzerine erişim engeli ve yayın yasağı getirildi.
İstanbul Anadolu 3. Sulh Ceza Hakimliği; kararın gerekçesi olarak, “talep edenin saygınlığının zedelediğini ve kişilik haklarının da ağır biçimde ihlal edildiğini” gösterdi. Kararla, 20 basın kuruluşunun haberine ve bir kişisel sosyal medya hesabı içeriğine erişim engeli getirildi.
Kılıçdaroğlu’nun avukatı Celal Çelik ise haberlere erişim engeli getiren hakim hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı.
Türk Tabipleri Birliği: "Emekli hekim maaşları emekli vali maaşlarını geçecek diye düzenleme geri çekilmiş"
Geçen hafta hekim ve diş hekimlerinin emeklilik ve maaşlarında iyileştirme yapılmasını öngören tasarı tüm partileriyle oyuyla Meclis’te kabul edilmişti. Ancak bu düzenleme geri çekildi. Türk Tabipleri Birliği’nin açıklamasına göre yasa tasarısı Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın itirazı üzerine geri çekildi. İtirazın nedeni olarak emekli hekim maaşlarının emekli vali maaşlarını geçmesi olarak gösterilmiş.
Bakanlık: Düzenleme tüm kamu personelini kapsayacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ise dün yaptığı açıklamada, 3600 ek göstergenin vaat olmaktan çıkarılarak toplu sözleşme maddesi haline getirildiğini, sadece doktorları değil tüm sağlık personeli ve kamu personelini kapsayacak zam düzenlemesinin yapılacağını duyurdu.
Montrö bildirisi soruşturması tamamladı, 103 kişiye dava
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, emekli amirallerin Montrö bildirisi soruşturmasında, 103 kişi hakkında "Anayasal Düzene Karşı Suç İşlemek için Anlaşma" suçundan iddianame düzenledi. 103 kişi hakkında 12'şer yıla kadar hapis cezası istendi.
Yılbaşı öncesi sahte içki operasyonları: Tonlarca etil alkol ve 7 bin şişe ele geçirildi
Yılbaşı öncesi İstanbul, Ankara ve İzmir'de alkol denetimleri kapsamında düzenlenen operasyonlarda tonlarca etil ve metil alkol ele geçirildi. Değeri 4 milyon lira olan alkol şişeleri tespit edildi.
Cumhuriyet’te sendikalı 8 gazeteci işe geri alındı, BBC Türkçe greve gidiyor
Cumhuriyet gazetesinde Cumhuriyet Vakfı Yönetim Kurulu’nun mali nedenleri gerekçe göstererek 8 sendikalı gazetecinin işine son vermesiyle başlayan krizde dün yeni bir gelişme yaşandı. Aykut Küçükkaya'nın istifasının ardından Arif Kızılyalın gazetenin yeni Genel Yayın Yönetmeni oldu. Yapılan açıklamada işten çıkarılan 8 kişinin devam edebilecekleri duyuruldu.
BBC Türkçe’de ise Türkiye Gazeteciler Sendikası’yla devam eden toplu sözleşme sürecinden sonuç çıkmadı. BBC Türkçe çalışanları bugün greve gidecek.
COVID 19
Tunus’ta ilk Omicron vakası İstanbul’dan uçan yolcuda tespit edildi
Türkiye’de henüz koronavirüsün Omicron varyantına rastlanılmadığı ifade edilirken, Tunus’taki ilk Omicron vakasının Türkiye’den seyahat eden Kongolu bir yolcuda tespit edildiği açıklandı.
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Şener: Omicron varyantının yakın zamanda Türkiye'de de görülmesi bekleniyor
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, "Omicron, kıtalararası dolaşıma geçti ve yakın zamanda Türkiye'de de görülmesi bekleniyor" dedi.
İtalya’da aşısızlara kısıtlamalar getiren 'süper yeşil pasaport' devrede
İtalya'da Covid aşısı olmayanlara birçok mekana girişin yasaklanması anlamına gelen "süper yeşil pasaport" uygulaması başladı.
Bugünden itibaren restoran, sinema, tiyatro, konserler, stadyumların da aralarında yer aldığı birçok mekan ve etkinliğe yalnızca süper yeşil pasaport adı verilen belgeye sahip olanlar girebilecek. Bu belgeler, aşı yaptıranlara ya da Covid-19 geçirip iyileşenlere verilecek, test yaptırmak yeterli olmayacak.
Kuralları ihlal edenlere 400-1000 euro arası para cezası verilebilecek.
EKONOMİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan: İşçimizi zora sokmayacağız
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Katar ziyareti öncesinde Atatürk Havalimanı'na açıklamalarda bulundu, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Erdoğan, asgari ücret konusunda “İşçimizi zora sokmayacağız, asgari ücret noktasında en uygun olanı masaya yatırarak nihai kararımızı vereceğiz. İşçi kesiminin memnuniyeti değil, iş vereninde bu kararla mutlu olması lazım” dedi.
Asgari ücrette ikinci toplantı bugün
Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında 1 Aralık'ta başlayan süreç devam ediyor. Komisyon, ikinci toplantısını bugün ekonomi gündemiyle Türk-İş'in ev sahipliğinde yapacak. Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder'in başkanlığındaki toplantıda, işveren heyetini Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), işçi heyetini ise Türk-İş temsil edecek.
Hak-İş Genel Başkan Yardımcısı: Asgari ücrette 4 bin lira işi çözmez
Hak-İş Konfederasyonu Genel Başkan Yardımcısı ve Özçelik-İş Sendikası Genel Başkanı Yunus Değirmenci, asgari ücret tespit sürecine ilişkin şu açıklamalarda bulundu.
'Türk-İş'in talep ettiği 3 bin 800, 4 bin liralar bu işi çözmez. Cebimizdeki parayı 1 ay sonra erimeyecek bir model geliştirin. Vergi ve sigorta konusunda adım atılmasını bekliyoruz.”
Merkez Bankası: "Türk lirası, tarihin en düşük reel değerine geriledi"
Merkez Bankası verilerine göre; Türk lirası, tarihin en düşük reel değerine geriledi. Ekim ayında 60,37 seviyesindeki reel efektif döviz kuru, kasım ayında 54,33 oldu. Böylece TÜFE bazlı Reel Efektif Döviz Kuru Endeksi, kayıtların başladığı 1994 yılından bu yana en düşük değere geriledi.
Merkez Bankası'ndan enflasyon uyarısı: Fiyat artışları genele yayılıyor
Merkez Bankası, kasım ayı aylık fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. Enflasyonu yükselten nedenlerin başında enerji ve hizmet grubu olduğunu belirten Merkez Bankası, üretici fiyatlarında genele yayılan artışlar olduğu uyarısında bulundu.
Memur-Sen: Kasımda açlık sınırı 3 bin 107, yoksulluk sınırı 8 bin 823 lira oldu
Memur-Sen, aylık açlık-yoksulluk araştırmasını yayımladı. Kasımda 4 kişilik bir ailenin açlık sınırını 3 bin 107, yoksulluk sınırını ise 8 bin 823 lira olarak hesaplandı. Bir ayda, yoksulluk sınırının 228, açlık sınırının ise 80 lira arttığı belirtildi.
İstanbul Planlama Ajansı: "İstanbul’da yaşam maliyetinin bir yılda yüzde 50,18 arttı"
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) son bir yılda İstanbul’daki fiyat artışlarını gösteren tablolarını paylaştı. Buna göre ,ajans çalışmasında, İstanbul’daki yaşam maliyetinin bir yılda yüzde 50,18 arttığı belirtildi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
SIPRI raporu: 2020'de pandemi nedeniyle dünya ekonomisi küçülürken silah ticareti arttı
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün (SIPRI) hazırladığı Küresel Silah Satışı Raporu'na göre, silah sektörü altı yıl üstü üste satışlarını arttırdı.
Rapora göre savunma sektöründeki en büyük yüz grubun cirosu 531 milyar dolar. Bu cironun yarısından fazlası Amerikalı şirketlere ait.
Covid-19 pandemisinin damgasını vurduğu 2020'de küresel anlamda ekonomi yüzde 3 gerilerken silah satışları yüzde 1,6 arttı.
IŞİD Irak'taki bazı bölgelerde saldırılarını artırdı
Irak'ın kuzeyinde, Bağdat ve Erbil arasındaki ihtilaflı bölgelerde IŞİD saldırılarını yoğunlaştırdı. Reuters haber ajansına konuşan güvenlik yetkilileri, IŞİD'in bir kasabayı da kontrol altına aldığını söyledi; ancak henüz resmen teyit edilmedi.
AB ve ABD, Afganistan’la ilgili "derin endişeli"
Afganistan'daki Taliban'dan önceki rejime bağlı güvenlik güçlerinin öldürüldüğüne dair haberler Avrupa Birliği (AB) ile Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) "derin endişe" yarattı.
Ortak açıklamada Taliban rejimine yönelik açıklamada, bu örgütün, eski rejime bağlı güvenlik ve hükümet görevlilerini affetme vaadinin derhal hayata geçirilmesi ve ülke çapında uygulanması talep edildi.
Geçen Ağustos ayında Afganistan'da kontrolü ele geçiren Taliban, uluslararası güçlerin de ülkeyi terk etmesinin ardından eski hükümete bağlı güvenlik birimi çalışanları ile devlet memurlarına af getirileceğini duyurmuştu.
Taliban liderlerinin maaşları belli oldu
Taliban yönetimi, kamuda maaş düzenlemesine giderek yeni ücretleri açıkladı. Buna göre, bakanlar aylık 1460 dolar maaş alacak. Asgari ücret 52 dolar olacak.
KISA DALGA’DAN
Prof. Dr. İlhan Uzgel, ABD'nin Ortadoğu'dan çekilmesi tartışmalarını anlatıyor.