KISA DALGA BÜLTEN
5 EKİM 2021
GÜNDEM
Pandora Papers 'offshore'un sır kutusunu açtı
Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu'nun (ICIJ) paylaştığı ve 117 ülkeden 600'den fazla gazetecinin incelediği yaklaşık 12 milyon belge dünyada ve Türkiye’de gündemin ilk sıralarına yerleşti. Pandora belgeleri, 29 binden fazla offshore firmanın gerçek sahiplerinin sırlarını ortaya koydu.
Panama belgeleri ilk olarak 2016'da sızdırıldığında büyük ses getirmiş, farklı ülkelerde offshore'a karşı yeni düzenlemelerin yapılmasını sağlamış, İzlanda ve Pakistan başbakanlarının da istifasına neden olmuştu.
31 ülkede faaliyet gösteren 14 "hukuk" ve "finansal danışmanlık" firmasından sızan yeni belgelerde, ilk belgelere göre iki kat daha fazla politikacı var. Sızdırılan belgeler dünyanın her yerinden 35 ülke liderinin ve 336 politikacı ve yüksek kamu g?örevlisinin vergi cennetlerinde şirketler açtığını gösteriyor. Belgelerde müzik, sinema, şov ve spor dünyasından isimler de bulunuyor.
Pandora Papers’tan Rönesans Holding çıktı
Pandora belgeleri araştırma ekibine Türkiye’den DW Türkçe’den Pelin Ünker ve Serdar Vardar katıldı. Belgelerde Türkiye’den 220’den fazla kişinin adı geçiyor. DW Türkçe’de yayımlanan ilk habere göre Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ni inşa eden ve AKP'den aldığı ihalelerle sürekli gündeme gelen Rönesans Holding'in yurtdışına para çıkardığı belirtiliyor.. Belgelere göre holding kamu projelerinden elde ettiği karların bir kısmını vergiden kaçınmak için Britanya Virjin Adaları'na aktarıyor. Bu miktarın 210 milyon dolar olduğu ifade ediliyor.
HDP'li Paylan'dan Bakan Elvan'a Pandora Belgeleri sorusu: Soruşturma başlatılacak mı?
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Rönesans Holding patronu Erman Ilıcak ve annesi Ayşe Ilıcak’ın Britanya’daki Virjin Adalarına para aktardığı iddiasını içeren, “Pandora Belgelerini” TBMM gündemine taşıdı. Paylan, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’a “Türkiye’den adı geçen şirketler ve şahıslar hakkında soruşturma başlatacak mısınız?” diye sordu.
Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu Başkanvekili İsmail Kahraman: "Değişmez maddeler anayasaya konmamalıdır"
Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) Başkanvekili ve eski TBMM Başkanı İsmail Kahraman, iktidarın anayasa çalışmalarını hatırlatarak, yeni anayasanın dindar bir anayasa olması gerektiğini savundu ve ''Değişmez maddeler anayasaya konmamalıdır. Milletin isteği halinde değiştirilebilir" dedi.
Ahmet Davutoğlu: "Cumhur ittifakında ciddi çelişkiler ve iç mücadeleler var"
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, ittifaklar konusunda “Cumhur'da ciddi çelişkiler ve iç mücadeleler var. Cumhur ile ittifak zemini yok. Millet ile olup olmayacağını göreceğiz” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in görüşmesini diplomatik skandal olarak nitelendiren Davutoğlu, “Dışişleri ve Savunma bakanlarının önden gidip ön görüşmeler yapması lazımdı. Bırakın önden gitmeyi, yanında götürmedi. İlk defa bir yurtdışı seyahate bakan ve teknik kadro olmadan gidiliyor.
Edindiğim intiba, duyum da var, Rusya'nın böyle istemiş olma ihtimali” diye konuştu.
DEVA Partisi'nden Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem önerisi: 'Partili cumhurbaşkanlığına son vereceğiz'
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, partisinin "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" önerisini açıkladı.
Babacan "partili cumhurbaşkanlığı sistemine son vereceklerini" belirtti. Deva Partisi’nin önerisinde cumhurbaşkanının 7 yıllığına bir dönem için seçilmesi, öngörülüyor. Öneride torba kanun uygulaması ve cumhurbaşkanının veto yetkisine son veriliyor. Teklif ve tasarıların komisyonlarda görüşülmesi esnasında sivil toplum, meslek kuruluşları ve uzman görüşünün alınması zorunlu kılınıyor.
Demirtaş: "Tüm sol ve sosyalist güçler, bir konferansta bir araya gelmeli"
HDP’nin önceki eş genel başkanlarından Selahattin Demirtaş, sol parti ve hareketlere tarihsel görevler düştüğünü belirterek “AKP sonrası Türkiye’de demokrasi inşa edilecekse eğer, sol olmadan, emeğin sesi olmadan yeni rejimin inşasına göz yumulmamalıdır” dedi. Demirtaş, diken.com.tr'de yayımlanan yazısında parti, hareket, kişi ayırımı yapmaksızın tüm sol ve sosyalist güçlerin bir araya gelmesi çağrısında bulundu.
28 Şubat davası: Adli Tıp raporu tamamlandı, 7 emekli general cezaevinde kalacak
28 Şubat davasında müebbet hapis cezası alan 7 eski generalin Adli Tıp raporu tamamlandı. Adli Tıp, 7 sanığın cezaevinde kalmasına engel fiziki ve psikolojik hastalıkları olmadığına karar verdi.
HDP: Öğrenci yurtları ücretiz olsun
HDP Grup Başkanvekilleri Meral Danış Beştaş ve Saruhan Oluç, öğrenci yurtlarının ücretsiz olması için kanun teklifi verdi. Teklifin gerekçesinde, "İktidarın öğrencilerin barınma hakkını tanıması kaçınılmaz, anayasal ve siyasal bir sorumluluktur” denildi.
İstanbul'a Trakya'dan su sağlayan 2 baraj kurudu
İstanbul'un su ihtiyacının önemli bölümünü karşılayan Kırklareli'nin Vize ilçesindeki Kazandere ile Pabuçdere barajları kurudu. Kazandere Barajı'nın doluluk oranı yüzde 8,02'ye, Pabuçdere'ninki ise yüzde 3,19'a düştü. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi’nden Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, Marmara Bölgesi'nde mevsim normallerine göre yağışlarda yüzde 46 azalma olduğunu belirterek, "Sonbahar ile birlikte artan yağışlarla birlikte barajlar dolacaktır" dedi.
Üzerinde ABD’nin kuruluş sembolü olan rozet Diyarbakır’daki kazıda çıktı
Diyarbakır'da Roma İmparatorluğu döneminden kalma 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi'ndeki kazılarda, üzerinde ABD’nin kuruluş sembolü olan bir rozet bulundu. Kazı Başkanı ve Dicle Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aytaç Coşkun, “Muhtemelen birisi gelmiştir. Oraya bırakmış mı, düşürdü mü, yoksa buraya gömdü mü bunu bilmiyoruz. Yaklaşık 125 santimetreden çıktı, üzerinde bloklar vardı. O kadar derine inmesi de şaşırtıcı bir durum” dedi.
2 milyon kişinin ehliyeti, kimlik kartına aktarıldı
İçişleri Bakanlığı, 'Hayat Kimliğinle Kolay' uygulaması ile 2 milyon 21 bin 570 kişinin sürücü belgesi bilgilerinin kimlik kartına aktarıldığını açıkladı. Sistemle yeni nesil sürücü belgelerindeki bilgiler, çipli kimlik kartlarına entegre ediliyor. Böylece vatandaşların, trafikte yanlarında ayrıca sürücü belgesi bulundurma zorunluluğu ortadan kalkıyor.
COVID19
Kocaeli’de 5 günde 67 sınıf izolasyona alındı
Eğitim Sen Kocaeli Şubesi, yüz yüze eğitime başlanmasının ardından Kocaeli’de 27 Eylül-1 Ekim tarihleri arasında 67 sınıfın izolasyona alındığını duyurdu.
Hindistan Covid-19 kaynaklı her ölüm için tazminat ödeyecek
Hindistan Yüksek Mahkemesi, hükümetin Covid-19 nedeniyle her ölüm için tazminat olarak 50 bin rupi (5 bin 739 TL) ödemesine karar verdi. Bazı eyaletlerdeyse özellikle yoksul aileler için tazminat ödemeleri 100 bin rupiye kadar çıkıyor.
EKONOMİ
TÜİK açıkladı: Yıllık enflasyon 19,58
TÜİK'e göre enflasyon Eylül ayında yüzde 1,25 artarak yıllık 19,58 oldu. En büyük artık yüzde 28,79 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda oldu.
ENAG’a göre enflasyon yüzde 19,58 değil yüzde 44,7
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) 12 aylık enflasyonu yüzde 44,7 olarak hesapladı. Buna göre eylül ayındaki artış yüzde 2,89 oldu.
ENAG, enflasyon verileriyle ilgili, TÜİK’ten farklı bir hesaplama yönetimi kullanıyor. Bu doğrultuda akademisyenlerle çalışmalar yapıyor.TÜİK, ‘kurumu itibarsızlaştırdığı’ gerekçesiyle daha önce ENAG hakkında daha önce suç duyurusunda bulunmuştu.
DİSK-AR: Emekçinin gıda enflasyonu yüzde 37-40
DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) gıda enflasyonunun yıllık değişimini gösteren bir tablo yayınladı. Yapılan açıklamada; “Fiyatlar artıyor, pahalılık tırmanıyor. Emekçinin gıda enflasyonu yüzde 37-40 civarında” denildi.
Kılıçdaroğlu: “Pazara giden enflasyonun yüzde 40 olduğunu bilir”
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu da Twitrer mesajında enflasyon oranıyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Markete pazara giden enflasyonun en az yüzde 40 olduğunu bilir. Saray harikalar diyarında yaşamaya devam ediyor. Tam seçim öncesi bir iki çadır açılır, market açılır, algılara oynanır nasıl olsa. Giderayak milleti daha fazla yorma Erdoğan.”
Sigaraya zam geldi
Türkiye Tekel Bayiler Başkanı Özgür Aybaş, sigaraya zam geldiğini duyurdu. Son zamla birlikte; 16 TL olan sigaralar, 17, 17 TL olan sigaralar 18, 18 TL olan sigaralar 19 lira oldu.
Otomobil pazarı Eylül'de yüzde 39,1 geriledi
Türkiye'de otomobil pazarı, eylül ayında 39,1 oranında geriledi. Otomobil ve hafif ticari araç pazarında ise eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 36,9 düşüş yaşandı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Lavrov'dan İdlib açıklaması: Türkiye'ye ısrarcı olacağız
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İdlib'deki anlaşmanın tamamıyla uygulanması için Türkiye'ye ısrarcı olacaklarını söyledi. Lavrov, "İdlib'de Rusya Devlet Başkanı ve Türkiye Cumhurbaşkanı arasında özel bir anlaşma var ve Türk muhataplarımız normal muhalifleri teröristlerden ayırma sorumluluğunu üstlendi. Bunun uzun süre önce yapılması gerekiyordu ama olmadı" demişti.
Milano'da özel jet düştü, 8 kişi öldü
İtalya'nın Milano kentinde bir özel jet boş bir binaya düştü, uçaktaki sekiz kişi hayatını kaybetti.
Sardinya adasına gitmek üzere havalanan uçakta 68 yaşındaki Romanyalı milyarder Dan Petrescu, eşi ve oğlu da bulunuyordu.
Bazı görgü tanıkları tek motorlu Pilatus PC-12 tipi uçağın düşmeden önce alev aldığını söyledi.
2021 Nobel Tıp Ödülü, sıcaklık ve dokunma reseptörlerini keşfeden iki ABD'li bilim insanına verildi
2021 Nobel Tıp Ödülü, Amerikalı moleküler biyologlar David Julius and Ardem Patapoutian'a verildi. İki bilim insanı, sıcaklık ve dokunma reseptörlerini keşfettikleri için ödüle layık görüldü.
Almanya karbon salınımı sıfır olan uçak yakıtı üretecek
Almanya’da dünyada ilk kez karbon salınımı sıfır olan uçak yakıtı üretecek tesis açıldı. Merkel "güçten sıvıya" diye adlandırılan bu yakıtların üretim kapasitesinin artırılması gerektiğini söyledi.
KISA DALGA’DAN
Ersan Atar, Vartinis katliamı davasının detaylarını aktarıyor.
Devletin 1990’lardaki köy yakma eylemlerinde sorumluluğu 28 sonra kabul ettiği tek olay olan Vartinis Katliamı davasında sanık yüzbaşı hala bulunamadı.
Dava 2 yıl sonra zamanaşımından düşecek. Çeyrek asırlık davanın tek müştekisi, anne – babası ve 7 kardeşi gözlerinin önünde yakılan Aysel Öğüt ise yorgun sesiyle Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan yardım istiyor.