23 TEMMUZ 2022 - KISA DALGA BÜLTEN
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Tahıl koridoru için tarihi anlaşma
24 Şubat'ta Rusya'nın Ukrayna'yı işgale başlamasıyla başlayan savaşın en önemli sonuçlarından biri o lan küresel gıda krizinin aşılması için bugün İstanbul'da önemli bir adım atıldı. Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğunda yapılan görüşmelerin ardından Ukrayna ve Rusya, tahıl ürünlerinin Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına taşınmasına olanak sağlayan anlaşmaya imza attı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy'nin danışmanı Mykhaïlo Podolyak “Türkiye ve BM ile anlaşma imzalıyoruz. Türkiye ve BM'ye karşı yükümlülük altına giriyoruz. Rusya, Türkiye ve BM ile ayrı bir anlaşma imzalıyor" dedi.
Anlaşma ilk etapta 120 gün boyunca uygulanacak, sonra yenilenecek. BM ile Rusya da ayrı protokol imzalayacak.
Rusya ve Ukrayna'yı anlaşmaya götüren süreç, savaşın başlamasının ardından Ukrayna'nın güvenlik, Rusya'nın da yaptırımlar nedeniyle tahıl ürünlerini uluslararası pazarlara satamamasının yarattığı küresel gıda krizi uyarılarıyla başladı.
Dünyanın en önemli iki tahıl üreticisinin ürünlerini ihraç edememeleri, gıda fiyatlarında artışa neden oldu ve yoksul Afrika ülkelerinde yaşayan milyonlarca insanın hayatını tehlikeye soktu.
Türkiye ve BM tarafından Mayıs ayından bu yana yürütülen arabuluculuk çabaları, Haziran ayı ortasından itibaren yoğunlaştı ve geçen hafta İstanbul'da yapılan görüşme, genel hatlarıyla bir anlaşmanın ortaya çıkmasını sağladı.
Tahıl koridoru oluşturulmasına dönük çabaların ilk amacı, O mayınlar nedeniyle Ukrayna limanlarında sıkışıp kalan tahıl ve diğer gıda ürünleriyle yüklü gemilerin dünya pazarlarına açılmasını sağlamak.
Bu kapsamda yaklaşık 80 adet geminin olduğu kaydediliyor.
Akar ve Şogu görüştü
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya Federasyonu Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile görüştü.
İkili ve bölgesel savunma, güvenlik konularının ele alındığı toplantıda, Bakan Akar Ukrayna’da acil ateşkese olan ihtiyacı vurgularken, tahıl ve gıda sevkine yönelik çalışmalara katkılarından Şoygu’ya teşekkür etti.
Sağlıkta büyük sıkıntı
Sağlık Bakanlığı tarafından her yıl yayınlanan Sağlık İstatistikleri Yıllığı'nın 2020 verilerine göre, Türkiye'de 88 bin 127'si uzman olmak üzere 171 bin 259 doktor var. DW Türkçe’den Burcu Karakaş’ın haberine göre er 100 bin kişiye 205 doktor ve 105 uzman doktor düşüyor. Bu, Türkiye ile birlikte 38 üyeli Ekonomik İşbirliği ve Geliştirme Örgütü (OECD) ortalamasının altında kalıyor. OECD ortalamasında her 100 bin kişiye 356 doktor düşüyor. Türk Tabipler Birliği'ne göre, şiddet olayları ve malpraktis davaları nedeniyle cerrahi branşlar için açılan kadrolar boş kalıyor.
Haziran ayında 42 sağlık çalışanı şiddete maruz kaldı
Sağlık-Sen’in raporunda, haziran ayında sağlık çalışanlarına yönelik 32 şiddet olayının meydana geldiği, 42 sağlık çalışanının mağdur olduğu belirtildi.
AYM'nin 'Millet İttifakı' kararı: Hukuken var olmayan bir oluşum
Millet Partisi'nin 'Millet İttifakı' adına karşı yaptığı başvuruyu reddeden Anayasa Mahkemesi, ittifakların seçim sürecine girilmedikçe hukuken varlıklarının olmadığını belirtti.
Yurt ücretlerine büyük zam: Kayıt yaptıramayacak öğrencilerde artış bekleniyor
Üniversite sınav sonuçlarının açıklanmasıyla yurt ücretlerine yapılan zam da belli oldu. Yurt fiyatları, aylık 3 bin 500 TL'den başlayıp 12 bin TL'ye kadar çıkıyor. Tüm Yurt ve Özel Barınma Hizmetleri İşverenleri Sendikası Başkanı Umut Gezici, yüksek kira oranlarına da dikkat çekerek şöyle dedi: “Kazanan öğrencilerin yaklaşık yüzde 4-5 kadarının maddi olanaksızlıklar yüzünden okula gidemediğini ya da kaydını dondurmak zorunda kaldığını düşünüyoruz. Bu sene bu rakamın 2-3 katına çıkmasını öngörüyoruz.”
Demirtaş'a Başsavcı Kocaman davasında 8 yıl hapis istendi
HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı döneminde Yüksel Kocaman'a yönelik "tehdit" ve "hedef gösterme" suçlamasıyla yargılandığı davanın yeniden görülmesine başlandı. Demirtaş'ın, "suç örgütlerinin korkutucu gücünden yararlanılarak tehdit etmek"ten 2 yıldan 5 yıla, "terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek" suçundan ise 1 yıldan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılması talep edildi.
Demirtaş, esas hakkında savunma yapmak için 16 Eylül'de hakim karşısına çıkacak.
EKONOMİ
Tarımsal girdi fiyatları yıllık yüzde 127 arttı
Hemen her alanda olduğu gibi tarımda da girdi fiyatları yüzde yüzü aştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayına ilişkin tarımsal girdi fiyat endeksini açıkladı. Buna göre mayısta tarımsal girdi fiyat endeksi aylık bazda 5,5, yıllık bazda ise yüzde 123,7 artış gösterdi.
Tarımsal girdi fiyat endeksi bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 67,7, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 61,5 arttı.
Türkiye'de 15,9 milyon işçinin 2,2 milyonu sendikalı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının verilerine göre 15 milyon 987 bin 428 işçiden sadece 2 milyon 280 bin 285'i sendikalı.
Hizmet-İş Sendikası, sahip olduğu 252 bin 612 üyeyle tüm işçi sendikaları arasında ilk sırada yer aldı. Hizmet-İş'i 245 bin 602 üyeyle Türk Metal Sendikası, 193 bin 829 üyeyleÖz Sağlık-İş takip etti.
Kapanan şirket sayısı yüzde 115 arttı
TOBB, haziran ayı kurulan-kapanan şirket istatistiklerini açıkladı. Buna göre haziran ayında kurulan şirket sayısı yıllık bazda yüzde 40,1, kapanan şirket sayısı yıllık yüzde 115,3 arttı.
2022 yılının ocak-haziran döneminde yüzde 83,3 artışla 10 bin 352 şirket ise kepenk indirdi. Kapanan kooperatif sayısı yüzde 138,4, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında ise yüzde 5,5 artış gösterdi.
Türkiye'de 38 kentte 186 otel icralık oldu
Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) pandemi nedeniyle bankalara “kredi borcunu zamanında ödemeyen otellere takip işlemi başlatmayın, borcu yapılandırın” talimatına rağmen Türkiye’nin her yerinden 38 ilde 186 otel icralık oldu.
İcralık otellerin illere göre dağılımında 47 işlem ile Muğla ilk sırada yer aldı. İlçelere göre dağılımında 32 otel ile Bodrum lider. İller dağılımında Muğla’yı Antalya ve İstanbul izliyor. Pandemi döneminde icra işlemi yapılan otellerin yarısına yakını üç şehirde bulunuyor.
JP Morgan: Merkez Bankası faiz kararını piyasayla alakasız hale getirdi
ABD’nin önde gelen bankalarından JP Morgan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz kararı hakkında yaptığı değerlendirmede, Merkez Bankası’nın karar metninde “anlamlı bir değişiklik” yapma gereği duymadığını ve faiz kararının giderek piyasayla daha az alakalı hale getirdiğini belirtti.
Seyahatlerde favori arkadaş, akraba evi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; yılın ilk çeyreğinde, yurt içinde ikamet eden 7 milyon 344 bin kişi seyahate çıktı. Bu sırada, 12 milyar liralık harcama yapıldı. Seyahate çıkanlar en çok arkadaş veya akraba evinde kaldı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
'Trump Kongre saldırısını TV'den izledi, müdahale için yalvaran çocuklarını ve yardımcılarını dinlemedi'
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın, 6 Ocak 2021'de Amerikan Kongresi'ne düzenlenen saldırıyı televizyondan izlediği ortaya çıktı. Eski Beyaz Saray yetkilileri,, çocuklarının ve yardımcılarının "kendisine müdahale etmesi için yalvarmasına" rağmen Trump’ın harakete geçmediğini söyledi.
Dünyanın yüzde 66,8’i aşılandı, düşük gelirli ülkelerde aşılama 19,4’te kaldı
Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) dünyanın yüzde 70’ini, 2022'nin ilk yarısı itibariyle aşılama hedefi tutmadı. Kovid-19 aşılama hedefi yüzde 66,8’de kaldığı, düşük gelirli ülkelerde ise bu hedef 19,4 olarak gerçekleştiği ifade edildi. Bu oranlara göre, zengin ülkelerde her 4 kişiden üçü tam aşılanırken fakir ülkelerde her 7 kişiden biri aşılandı.
Almanya Sağlık Bakanı'ndan 'felaket' uyarısı
Almanya Sağlık Bakanı Prof. Karl Lauterbach, sonbahar gelmeden bazı Covid önlemlerini yeniden uygulamaya başlamak zorunda olduklarını, aksi takdirde bir "felaket" yaşanacağını söyledi.
Temiz olduğunu kanıtlamak için kutsal nehirden su içen Pencap Başbakanı hastaneye kaldırıldı
Hindistan'da Pencap vilayeti Başbakanı Bhagwant Mann, kutsal sayılan Kali Bein nehrinden su içtikten bir gün sonra mide ağrısı şikayetiyle hastaneye kaldırıldı. Nehrin temiz olduğunu kanıtlamak için kameralar önünde nehirden bir bardak su alıp içen Başbakan'ın enfeksiyon tedavisi gördüğü belirtildi.
Shakespeare’in oyunlarının toplu olarak basıldığı kitap, yaklaşık 2.5 milyon dolara satıldı
Müzayede evi Sotheby’s tarafından değerli kitaplar için düzenlenen açık arttırmada, Shakespeare’in oyunlarının ilk defa toplu olarak basıldığı İlk Folyo adlı kitap, 2 milyon 470 bin dolara satıldı. 1623 tarihinde basılan eser, İngiliz edebiyatının en önemli kitabı ve İngiliz dilinin en büyük iki kitabından biri olarak kabul ediliyor.
KISA DALGA’DAN
Eşit Haklar İçin İzleme Derneği ve Kısa Dalga işbirliğinde hazırlanan Yasaksız Meydan’ın 36. bölümünde Zeyneb Duygu Ağbayır’ın konuğu, Atılım Üniversitesi'nde öğretim üyesi, aynı zamanda Eşit Haklar İzleme Derneği’nde yönetim kurulu üyesi olan Doç. Dr. Dilşad Çiğdem Sever.
Sever, programda “Türkiye’de Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkı Bakımından İdari Yargının Etkili Bir Başvuru Yolu Olarak Niteliği: Yasaklama Kararlarında İptal Davaları ve Kötü Muamelede Tam Yargı Davaları Açısından Bir İnceleme” başlıklı raporunu anlatıyor.