Alaattin Aktaş: MB enflasyon tahminini örtülü biçimde yüzde 62’ye taşıdı, ama o da aşılacak
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, TÜİK tarafından dün açıklanan enflasyon verileri üzerinden yılsonu enflasyon tahminini yüzde 70-75 olarak açıkladı.
Aktaş’ın yazısından ilgili bölüm şöyle:
“TÜİK’in dün açıkladığı verilere göre sekiz aylık artış yüzde 43.06, yıllık oran ise yüzde 58.94.
Yani şu durumda son dört ayda geçen yılki artışın altında kalınmalı ki, ağustos sonunda yüzde 58.94 olan oran, yıl sonunda yüzde 58’e inebilsin. Mümkün mü?
Kaldı ki zaten Merkez Bankası’nın yıl sonu tahmini artık yüzde 58 değil. Bu tahmin kağıt üstünde değişmedi ama Para Politikası Kurulu’nun son toplantı açıklamasında enflasyonun tahmin üst sınırına yakın seyredeceği vurgulandı. Enflasyonda tahmin üst sınırı da yüzde 62. Dolayısıyla Merkez Bankası tahminini zaten çoktan örtülü biçimde yüzde 62’ye taşıdı. Ama o oran da aşılacak!
Son dört ay toplamındaki artışı yüzde 13’te tutmak mümkün olursa yıllık gerçekleşme yüzde 62 olacak.
İyi de son iki ay toplamında, hem de fiyatların en az arttığı, hatta kimi yıllar gerilediği temmuz-ağustos ayları toplamında, üstüne üstlük döviz kuru da pek artmadığı halde yüzde 19.44'lük fiyat artışı yaşandıktan sonra dört ay toplamında nasıl olacak da yüzde 13'e inilecek?
Üstelik bu son dört aylık dönemde fiyatların genel olarak en çok arttığı ay olan ekim var.
Enflasyonu son aylarda tırmandıracak bir başka etken de doğalgaz fiyatlarına ilişkin hesaplama yöntemi. TÜİK bu konuda 29 Mayıs’ta yaptığı açıklamada “Doğalgazın TÜFE madde sepetindeki ağırlığı da dikkate alındığında genel endeks üzerinde mayıs ayında aşağı yönlü kuvvetli bir etki yaratacağı, ancak doğalgaz tüketim miktarının artmasına paralel olarak özellikle yıl sonuna doğru bu etkinin kuvvetli ve yukarı yönlü olacağı öngörülmektedir” görüşüne yer vermişti.
Son dönemin riskleri
Enflasyonun en büyük nedenlerinden biri olan kur artışı ağustosta görece çok yavaştı. Dolar geçen ay ortalamasında yüzde 2 arttı. Ne var ki temmuzdaki yüzde 15’lik artışın etkileri doğal olarak sürüyordu ve bu etkiler ağustosa da yansıdı.
Önümüzdeki dönemin en büyük risklerinden biri kurda ortaya çıkabilecek artıştır. Düşünün, kur çok artmadığı halde önceki aylardaki artışların etkisiyle ağustos enflasyonunda yüzde 9'luk yükselme görüldü. Ya bir de kur artsaydı!
Ya da şöyle söyleyelim; ya bu aylarda kur yeniden artmaya başlarsa!
Eylül ve özellikle ekim ayı okulların açılması, bu çerçevede yapılacak harcamalar, kış hazırlıkları gibi nedenlerle fiyatların genellikle yüksek artış gösterdiği aylardır.
Ekim sonundan itibaren yukarıda değindiğim doğalgaz fiyatı etkisi devreye girecek.
Bütün bunları topladığımızda yüzde 58 bir yana yüzde 62’yi bile unutmamız gerektiği ortaya çıkar.
Başta döviz kuru olmak üzere bir dizi bilinmez var. Buna rağmen bir tahmin yapmak gerekirse ben yıl sonu için en iyi olasılıkla yüzde 70-75 arasında bir oran beklerim.” (Kısa Dalga)
