Alaattin Aktaş Temmuz enflasyonunu hesapladı: Tek haneli enflasyon ancak özel siparişle olur

Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, iktidarın “enflasyon tek haneye inecek” açıklamalarına yaptığı hesapla yanıt verdi.

“Temmuzda tek haneli enflasyon ancak özel siparişle olur” diyen Aktaş, yaptığı hesaba göre Temmuz ayı enflasyonunun bu gidişle tek hanede kalmayacağını vurguladı.

Aktaş’ın “Temmuzda tek haneli enflasyon ancak özel siparişle olur” başlıklı yazısından ilgili bölüm şöyle:

Enflasyonu tahmin etmeye yarayacak bir dizi veriye sahibiz... Bunların başında döviz kuru geliyor. Biliyoruz ki kur ne kadar yükselirse fiyatlar üstündeki baskı da o kadar artıyor. Kur artışı başta ithal ürün fiyatlarını artırıyor, özellikle de akaryakıtı. Bir de bu sefer olduğu gibi ÖTV artışı yoluyla akaryakıta tek kalemde yüzde 22 dolayında zam yapıldı mı, rekor enflasyon kaçınılmaz hale geliyor.

KDV’de yapılan genel artışı da unutmayalım. Aynı şekilde her ne kadar temmuz enflasyonuna herhangi bir etkisi olmayacaksa da MTV artışı da var.

Akaryakıt ve otomobilden 3 puan

Akaryakıta hafta sonu gelen ÖTV kaynaklı zamla birlikte aylık zam oranı yüzde 30’u buldu. Üstelik bu oran, ayın kalan günlerinde fiyatın artmayacağı varsayımına dayanıyor. Akaryakıtın TÜFE içindeki ağırlığını tam olarak bilemiyoruz. Akaryakıtın ağırlığı otomobille birlikte veriliyor ve oran yüzde 10. Otomobile de hemen her gün zam geliyor ve aylık artış ortalama yüzde 25-30 dolayında.

■ Akaryakıt + otomobil; TÜFE’deki ağırlık yüzde 10.

■ Akaryakıt + otomobil; temmuzdaki zam oranı yüzde 30 dolayında.

■ Akaryakıt + otomobil; temmuz enflasyonuna etki 3 puan kadar.

■ Gıdanın toplamdaki ağırlığı yaklaşık yüzde 25. Bu gruptaki ürünlerin en az yarısı motorin zammından bire bir etkilenecek. Başka hiç zam gelmemiş olsa bile yüzde 12.5’lik gruba motorin zammının etkisi 3.75 puan dolayında.

■ Gıdadaki kalan yüzde 12.5 motorin zammından etkilenmese bile, ki bu pek mümkün görünmüyor, genele yayılan yüzde 10 dolayında bir zam var. Yağlar, şeker, çay, başta ekmek olmak üzere unlu mamuller zamdan nasibini alan ürünler. Meyve sebzede dalgalı bir seyir var ama patates ve soğan yeniden yükselişe geçti. Gıdanın 12.5'inden yüzde 10’luk zamla gelecek yansıma 1.25 puan.

■ KDV’si yüzde 8’den yüzde 20’ye çıkarılan temizlik ürünlerinin TÜFE'deki payı da meçhul. Bu payı yüzde 5 kabul etsek bile TÜFE’ye yalnızca KDV artışı kaynaklı yansıma yarım puanı aşacak.

■ KDV’nin yüzde 8’den 10’a ve yüzde 18’den 20’ye çıkarılması yüzde 2’ye yakın bir artış demek. Bu durumdaki ürünlerin payının da yüzde 50-60 arasında olduğunu varsayabiliriz. Bu durumda yalnızca KDV artışı kaynaklı zam oranı 1.25 puan dolayında olacak. Bunları topladığımızda bulduğumuz oran 9.75 puan.

Özellikle motorin zammının tüm mal ve hizmetlere olması gerekenden daha yüksek oranda yansıtılacağından da kimsenin kuşkusu olmasın! Dolayısıyla yaşanacak temmuz enflasyonu "normal koşullarda” yüzde 10’un kesinlikle altına inmeyecek, tek hanede kalmayacak.

TÜİK ne açıklar, bilemem!

Benim tahminim çift haneli oranların başlangıcı; yüzde 10-11 arası. O da çok iyimser bir tahmin, çok iskonto edilmiş bir tahmin. Elimde daha fazla veri olsa elbette daha detaylı bir çalışma yapmam mümkün ama en azından madde ağırlıklarını bile bilmiyoruz artık.

Dolayısıyla daha detaya inme şansım yok. Ancak mevcut durumun tek haneye kesinlikle işaret etmediğini bir kez daha vurgulamam gerek.

TÜİK’in ne açıklayacağına gelince…

Keşke bilsem!” (Kısa Dalga)