Aziz Çelik: AKP’nin sermayeye aktardığı para özelleştirme gelirlerini geçti
Kocaeli Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik, önümüzdeki günlerde emekli aylık zamları, memur maaşları ve asgari ücret artışları ile ilgili iktidarın yine “kaynak yok” teranesini tekrarlayacağını belirterek, ancak sorunun kaynak değil tercih meselesi olduğunu kaydetti.
Çelik, Birgün’deki yazısında, AKP döneminde sermayeye aktarılan miktarın özelleştirme gelirlerinin çok üzerinde olduğuna dikkat çekti.
Çelik’in yazısından ilgili bölüm şöyle:
“Kaynak sorunu yok sadece tercih sorunu var! Nitekim AKP hükümetleri 2009’dan bu yana istihdam teşvikleri adı altında özel sektöre 76 milyar dolar, bugünkü değeriyle 2,2 trilyon lira aktardı. Bu kaynak Hazineden ve İşsizlik Sigortası Fonundan aktarıldı. Sermayeye aktarılan 76 milyar dolarlık bu kaynak Türkiye’nin tüm kamusal birikiminin satıldığı 71 milyar dolarlık toplam özelleştirme gelirlerinden daha fazladır. Diğer bir ifadeyle Cumhuriyet tarihi boyunca yapılan tüm kamusal birikim 71 milyar dolara satılırken 2009’dan bu yana yasalara uydukları için istihdam teşviki adı altında sermayeye 76 milyar dolar aktarıldı.
Sermayeye yasaya uyma ödülü!
Türkiye’de sermeye için çok çeşitli vergisel kolaylıkların, teşviklerin ve indirimlerin (vazgeçilen vergiler, yatırım teşvikleri) sağlandığı biliniyor. İşverenlere sağlanan bir diğer kalem teşvik ve indirimler ise istihdam ile bağlantılı. Pek göze çarpmayan bu teşvikler devasa boyutlara varmış durumda. İstihdam teşvikleri esas olarak iki kalemden oluşuyor. İşverenlere Hazineden sağlanan ve 2009’dan bu yana uygulanan 5 puanlık SGK pirim desteği ve İŞKUR tarafından verilen çeşitli istihdam destekleri. İşverenlere sağlanan 5 puanlık SGK prim desteği cari fiyatlarla 311 milyar TL, ABD doları olarak 57 milyar ve güncel kur karşılığı olarak 1 trilyon 653 milyar TL’ye ulaşmış durumda. 2016 yılından bu yana İşsizlik Sigortası Fonundan yapılan istihdam teşvikleri ise cari fiyatlarla 188 milyar TL, ABD doları olarak 19 milyar dolar ve güncel kur karşılığı olarak 536 milyar TL’yi buluyor. Böylece toplam 76 milyar ABD doları karşılığı (2,2 Trilyon TL) tutar 2009 yılından bu yana yasalara uymaları nedeniyle ve istihdam teşviki adı altında özel sektöre aktarılmış oldu.”
“Neoliberal iki yüzlülük”
“Kaynak yok” iddiasının geçersiz olduğunu ve istendiğinde rahatlıkla kaynak bulunabildiğini vurgulayan Prof. Dr. Aziz Çelik, şunları belirtti:
“Kaynak var! Üstelik bu kaynaklar devasa boyutlarda. Sadece yukarıda aktardığımız ve işverenlere yasalara uymalarının “ödülü” veya istihdamı artırmaları için ödenen teşvik 76 milyar doları aşmış durumda. Bu miktarın boyutunun vahametini anlamak için şu örneğe bakmak yeterli: Türkiye’de ülkenin bütün kamusal birikiminin satılması sonucu elde edilen özelleştirme gelirleri 71 milyar dolardır. Kamu işletmelerinin ve varlıklarının satışının 63 milyar dolarlık kısmı AKP döneminde gerçekleşmiştir. Böylece AKP özelleştirmeden elde ettiği gelirden (63 milyar dolar) çok daha fazlasını (76 milyar dolar) özel sektör işverenlerine kaynak olarak aktarmıştı.
“Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu! Bu tablo neoliberal zihniyetin bir başka iki yüzlülüğüdür. Kamunun etkin olmadığı gerekçesiyle bütün kamu varlılarını satacaksın daha sonra bundan çok daha fazlasını devlet kaynaklarından özel sektöre aktaracaksın! “Kaynak yok” iddiası da kamu varlıklarının özelleştirilip sonra özel sektöre kaynak aktarılması da neoliberal iki yüzlülüğün daniskasıdır. Kaynak var! Kaynak değil tercih sorunu var. İktidar emeklilere, işçilere, memurlara değil sermayeye kaynak aktarmayı önceliyor. Mesele budur!” (Kısa Dalga)
