Bayram sonrası Türkiye'nin gündemini neler bekliyor?

Gülsen Solaker

Kurban Bayramı tatilinin bitmesinin ardından Türkiye'yi TBMM'de önemli düzenlemeler, ekonomide atılacak adımlar, iç politikada "normalleşme" tartışmaları ile dış politikada da yoğun bir gündem bekliyor.

Ekonomi gündeminin ilk maddelerinden birisi hafta başında CHP ile AKP'nin ekonomi kurmaylarının buluşması olacak.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın CHP Genel Başkanı Özgür Özel ile 11 Haziran'da yaptığı görüşmede, Erdoğan'ın önerisiyle Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in CHP'nin gölge kabinesinde Hazine ve Maliye Bakanlığından sorumlu olan Genel Başkan Yardımcısı Yalçın Karatepe ile görüşmesi kararlaştırılmıştı. Bu görüşme 24 Haziran Pazartesi günü olacak.

CHP, iktidarla ortak bir ekonomi programı çalışılmadığını vurgularken, görüşmede başta asgari ücretliler ve emeklilerin durumu olmak üzere yanlış buldukları alanlarda kendi önerilerini getireceklerini belirtiyor.

Yeni haftaya ve akabinde Temmuz ayına girilmesi ile birlikte asgari ücrette ve emekli maaşlarında iyileştirme yapılıp yapılmayacağı tartışmaları da gündemi meşgul edecek.

Öte yandan TBMM'de de bazıları kamuoyunda tartışılan bazı yeni düzenlemeler olacak.

Bu çerçevede Meclis'e ilk gelecek olan yasa teklifi kripto piyasasıyla ilgili olacak. Düzenlemenin en önemli hedefi olarak kripto para piyasasında şeffaflığı artırmak ve yatırımcıyı korumak gösterilirken, kurallara uymayan platformlara cezalar getirilmesi de öngörülüyor.

Düzenlemeye göre hizmet sağlayıcı kuruluş ve faaliyetler için Sermaye Piyasası Kurulundan (SPK) izin alınacak. Kripto varlıkların ihracı, satışı ve dağıtımı için de SPK'ya yetki verilecek ve tüm transfer işlemleri kayıt altına alınacak.

Yeni vergi paketinin sunulması bekleniyor

Hazine ve Maliye Bakanlığının kayıt dışılıkla mücadele faaliyetlerini yasal düzenlemelerle güçlendirmek için hazırladığı yeni vergi paketi gündemin en önemli başlıklarından biri olacak.

Paketin bayram tatilinin ardından kanun teklifi olarak TBMM'ye sunulması bekleniyor. Pakette KDV, ÖTV, gelir ve kurumlar vergisi, yurt dışına çıkış harcı ile vergi usul kanunları başta olmak üzere birçok alanda yapılacak düzenlemelerle vergi artışları, yeni cezalar ve ceza artırımları önerileri yer alıyor. ANKA'daki bilgilere göre, bahşiş gelirlerinden kira gelirlerine, para cezalarının artırılmasından yem ve gübredeki KDV istisnasının kaldırılmasına kadar birçok ayrıntılı maddenin yer aldığı pakette KDV, ÖTV istisnaları ve indirimlerinin kaldırılması, sınırlandırılması veya revize edilmesi öngörülüyor. Bunun yanı sıra "Özel Gider Harcama Bildirimi" uygulamasının getirilmesi; doktorlar, diş hekimleri gibi serbest meslek sahipleri ile kuaför, restoran, kafe sahibi gibi ticaret erbabının hasılatlarının yakından takip edilmesi planlanıyor.

Bayram sonrasında ekonomi gündeminin en önemli beklenen gelişmelerinden bir diğeri Kara Paranın Önlenmesine İlişkin Mali Çalışma Grubu'nun (FATF) gri listesinden Türkiye'nin çıkartılması ile ilgili olacak.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek 28 Haziran'da Türkiye'nin gri listeden çıkabileceği FATF toplantısına katılmak için Singapur'a gidecek.

"Etki ajanlığı" ve sahipsiz hayvanlar düzenlemeleri

Tatilin hemen ardından TBMM çalışmalarına yeniden başlarken, gündemindeki en önemli konulardan ikisi geçtiğimiz haftalarda yoğun şekilde tartışılan 9. Yargı Paketi ile sokak köpekleri ile ilgili düzenlemeler olacak.

AKP'nin Meclis'e sunmayı planladığı 9. Yargı Paketi'nin basına yansıyan taslak metninde Rusya ve Gürcistan'daki yasalara benzer şekilde "etki ajanlığı" olarak nitelendirilen bir başlık yer almış ve bu düzenleme tartışma yaratmıştı.

Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 328 ve 339. Maddelerine yapılacak değişiklik ve eklerle tanımlanacak olan suçlama muhalefet ve basın örgütleri tarafından muğlak bulunmuştu.

Bayram tatili öncesinde CHP Grup Başkanvekili Murat Emir gazetecilerle bir araya gelmiş ve AKP'nin kendilerine yeni yargı paketinde etki ajanlığı suç düzenlemesi ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ile ilgili bir değişikliğin bulunmayacağı sözünü verdiklerini aktarmıştı.

AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu da aynı gün yaptığı açıklamada, "Şunu çok açık bir şekilde ifade etmek isterim ki 9. Yargı Paketi'ne ilişkin çalışmalarımızda 'etki ajanlığına' ilişkin herhangi bir düzenleme çalışmanın başından itibaren bulunmamaktadır" demişti.

Ancak her iki açıklamaya rağmen etki ajanlığı suç düzenlemesinin olup olmayacağı ile ilgili netlik bulunmuyor. Bu düzenlemenin gelmesini isteyen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, TBMM'de 14 Mayıs'taki grup konuşmasında "Meclis gündemine gelecek olan 9. Yargı Paketi'nde, casusluk suçuyla ilgili yeni düzenlemeden rahatsız olanlar çok iyi araştırılıp incelenmelidir. Yurtiçinden ve yurtdışından hain FETÖ'cülerin, onlara sözcülük yapan satılmış, devşirilmiş sözde gazetecilerin bedel ödemesi yakındır ve kaçınılmazdır" demişti.

Emir ve Akbaşoğlu'nun yargı paketi ile ilgili açıklamalarının ardından ise gözler MHP'ye çevrilmişti. MHP'nin Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız X hesabından 20 Haziran'da yaptığı paylaşımda bu düzenlemeyi eleştiren kesimleri ağır ifadelerle suçlayarak "Gazetecilik hüviyetini, akademisyenlik mesleğini ya da aktivist kimliğini operasyonel hedefler doğrultusunda kullanan bu tipler 'etki ajanı' sözcüğünü duyduklarında besmele duymuş şeytana dönüyorlar" ifadelerini kullandı.

Temmuz ayında TBMM gündemine gelmesi beklenen bir diğer tartışmalı düzenleme de sokak köpekleri ile ilgili olacak. Sokak köpeklerine yönelik bir süredir hazırlanan ve hayvan hakları örgütleri ile çok sayıda kesimin eleştirdiği kanun teklifine son şeklinin verilmek üzere olduğu belirtiliyor. Temmuz ayı içinde Meclis'e sunulması beklenen teklife ilişkin AKP Grup Başkanı Abdullah Güler CNN Türk'te yaptığı son açıklamada tartışmalara yol açan köpeklerin "uyutulması" yani öldürülmesi seçeneğinin düzenlemede yer alacağını söylemişti.

TBMM'nin çalışmalarına Temmuz ayı boyunca devam etmesi ve Ağustos başı itibariyle yaz tatiline girmesi planlanıyor.

Siyasette normalleşme tartışmaları

Bayram sonrasında iç siyaset gündeminde CHP ile AKP arasında başlatılan "normalleşme" sürecinin nasıl şekilleneceği takip edilirken aynı zamanda Cumhur İttifakı ortakları AKP ile MHP arasında gerilen ilişkiler de önemli olacak.

Yerel seçimde CHP'nin aldığı iyi sonuçların ardından CHP ile AKP arasında "normalleşme" ya da "yumuşama" olarak da nitelendirilen süreç başlatılmış ve bu kapsamda iki partinin lideri Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan ile CHP Genel Başkanı Özel iki kez bir araya gelmişti.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli 11 Haziran'daki ikinci görüşmeden bir gün sonra yazılı bir açıklama yayınlayarak AKP ve CHP arasında bir ittifakın MHP'nin "samimi dileği ve temennisi" olduğunu söylemiş ve "AK Parti içindeki gayri memnun kesimin devamlı suyu bulandırmasını da dikkate alarak, AK Parti ile CHP arasında geniş tabanlı bir ittifakın vücuda gelmesi, buna da altılı masanın diğer unsurlarının desteği Milliyetçi Hareket Partisi'nin samimi dileği ve temennisidir" ifadesini kullanmıştı.

Bahçeli'nin bu çıkışının yansımaları tartışılırken, AKP'li ve ardından MHP'li üst düzey yetkililerden gelen açıklamalarla tansiyon düşürülmüştü. Cumhurbaşkanı Erdoğan yurt dışından dönerken uçakta yaptığı açıklamada "Devlet Bey'in yapmış olduğu açıklama bir devlet adamı yaklaşımıyla, sakin, herhangi bir tartışmaya fırsat vermeden yapılmıştır. Konuyu bu şekilde kapatmış olması, bence gayet isabetlidir. Bizler Cumhur İttifakı olarak asla duruşumuzdan taviz vermeyeceğiz" demişti.

Erdoğan bayram sırasında yaptığı bir başka konuşmada ise İttifak'ın devamı ile ilgili "Fitne kazanı kaynatanların oyunlarına kesinlikle gelmeyeceğiz. Partimizin ve ittifakımızın surlarında gedik açılmasına fırsat vermeyeceğiz" mesajını vermişti.

Bu tartışmalar devam ederken, siyasetteki dengeleri derinden etkileyen Eski Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sinan Ateş cinayeti davasının ilk duruşması 1 Temmuz'da yapılacak. Bahçeli duruşmada MHP'nin de bulunacağını açıklamıştı.

Sinan Ateş'in eşi Ayşe Ateş bayram öncesinde Erdoğan ile 11 Haziran'da görüşmüş ve bu buluşma çok tartışma yaratmıştı. Ateş, Bahçeli'nin duruşmayla ilgili açıklamasına karşılık "Devlet Bahçeli bence de olmalı. Burada yargılananların neredeyse hepsi MHP'li ve Ülkü Ocakları mensubu. Şimdiye kadar korudular, gelsinler korumaya devam etsinler" demişti.

Öte yandan AKP'nin 30 Haziran-2 Temmuz arasında Kızılcahamam'da yapacağı Belediye Başkanları İstişare ve Değerlendirme Kampı ile yerel yönetimlerde önümüzdeki dönemde izleyeceği yol haritasını belirlemesi planlanıyor. 31 Mart yerel seçimlerinde yaşanan oy kaybının nedenleri bu kampta ayrıntılı bir şekilde değerlendirilecek.

Erdoğan'dan yurtdışına ziyaretler

Bayram sonrasında yeni ayla birlikte dış politika gündemi de yoğun olacak.

Erdoğan, 3-4 Temmuz'da Şangay İş Birliği Örgütü toplantısına katılmak üzere Kazakistan Astana'ya gidecek. Erdoğan bu zirve sırasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ikili bir görüşme de gerçekleştirecek.

Astana'nın ardından Türk Devletleri Zirvesi (TDT) için Azerbaycan'a gidecek olan Erdoğan Suşa'da Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile bir araya gelecek.

Erdoğan 9-11 Temmuz'da ise NATO Liderler Zirvesi'ne katılmak üzere ABD'ye gidecek. Yeni NATO Genel Sekreteri'nin de açıklanacağı önemli zirvede Erdoğan'ın başta ABD Başkanı Joe Biden olmak üzere ittifak ülkesi birçok ülkenin liderleriyle bir araya gelmesi bekleniyor.

DW Türkçe'ye sansürsüz nasıl erişebilirim?