Beyoğlu Belediyesi mahkemeyi ve bakanlığı dinlemedi; tarihi Fransız Yetimhanesi’nde inşaat sürüyor
Beyoğlu Belediyesi, Sultan Abdülaziz'in 1866'da Fransız Katolik bir topluluk olan Daughters of Charity of Saint Vincent de Paul (Aziz Vincent de Paul’ün Hayırsever Kızları) adlı vakfa fermanla verdiği Fransız Yetimhanesi'ne 1 Haziran'da el koydu. Belediye, mahkeme süreci devam ederken yetimhanede ‘peyzaj çalışması’ gerekçesiyle yıkım başlattı. Çalışmalar sırasında tarihi salon, duvarlar, salona inen merdivenler, seramikler ve bir dehliz ortaya çıktı. Zarar gören bu yapıların ortaya çıkması üzerine belediye yetkilileri çıkan kalıntıların üzerini toprakla ve betonla kapattı.
Binada 1653 yılına dayanan ve sadece Türkiye’de bulunan İsa’nın çarmıha gerilişinin dört tasviri ile birlikte yaklaşık 3 bin kartonpiyer kalıp da sergileniyor. Bu kalıplar arasında İstanbul’da bulunan Topkapı Sarayı, Yıldız Sarayı gibi tarihi yapıların motif ve kartonpiyer kalıpları da bulunuyor. Yine bahçede 1870’li yıllarda inşa edilen yetimhanenin salonları yer alıyor.
Gazete Duvar’dan Ferhat Yaşar’ın haberine göre, Fransa Başkonsolosluğu bu çalışmaların engellenmesi ve el koyma işleminin sona erdirilmesi için mahkemeye başvurdu. İstanbul 2’inci İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Ancak mahkemenin kararına rağmen dozerlerle çalışma sürdürülüyor. Yapılan şikayetler üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nden bir ekip bölgede inceleme yaptı.
Kurul, incelemenin ardından Beyoğlu Belediyesi'nden çalışmalarını ‘ivedilikle’ durdurmasını istedi. İstanbul Koruma Genel Müdürü Ahmet Latifoğlu imzası ile Beyoğlu Belediyesi'ne gönderilen yazıda, “tescilli yapıların bulunduğu parseldeki bahçede zemin çalışması, zemin düzeltilmesi vb uygulamaların yapıldığının tespit edildiği” belirtilerek, “inşai ve fiziki çalışmaların durdurulması, yapılan işlemlere ilişkin müdürlüğe bilgi verilmesi” istendi. Ayrıca, çalışmaları değerlendirecek olan kuruldan izin almadan hiçbir işlem yapılmaması gerektiği kaydedildi.
Ancak Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız, karara uymazken, belediye yönetimi kiraları yüzde 100 artırarak kartonpiyer müzesinin boşaltılmasını istedi. Boşaltılmaması halinde müzede bulanan kalıpların çöpe atılacağı belirtildi.
Ne olmuştu?
Beyoğlu Belediye Başkanı Haydar Ali Yıldız ve ekibi, geçtiğimiz yıl mülkte bulunan Cemal Cinbiz’in yanına giderek binayı kendilerine devretmesini talep etti. Ancak Cinbiz, 56 yıllık kiracısı olduğu binanın Fransızlara ait olduğunu ve kirasını Fransız Büyükelçiliği'ne bağlı bir vakfa ödediğini belirterek bu teklifi reddetti. Olumsuz yanıt alan Yıldız iddiaya göre “Ben almasını bilirim” diyerek binayı terk etti. Kısa süre sonra belediye yetkilileri ile çok sayıda zabıta ve polis 1 Haziran sabahı baskın düzenleyerek binayı boşaltmak için harekete geçtiler. İstanbul 2. İdare Mahkemesi aynı gün yürütmeyi durdurma kararı vermesine rağmen zabıtalar Zanaat Atölyesi'ne girdi ve tahliyeye başladı.
Daha sonra Beyoğlu Belediyesi talebiyle defterdarlık tarafından binaya kayyım atandı. Fransız Başkonsolosluğu, kararın iptali için mahkemeye başvurdu. Belediye ekipleri kartonpiyer kalıplarının yapıldığı atölyenin tüm malzemelerine el koydu. Yetimhane döneminden kalma sera ve merdiven demirleri söküldü.
4 katlı binada 1970’ten beri Fransa elçiliğine kira ödeyen Cemal Cinbiz, darp edilerek dışarı çıkartıldı. Kartonpiyer Müzesi’nde sergilenen kartonpiyer kalıpları zarar gördü. Bahçenin etrafını saran 250 metrelik demir korkuluklar ve bahçedeki sütunlar söküldü. Taşıma sırasında Cinbiz, tarihi değeri olan çok sayıda sandık ve parçanın kaybolduğunu öne sürerek hasarın büyük olduğunu aktardı. Son tahliye olayının ardından Fransa hükümeti inceleme yapmak için bir heyet gönderdi. Heyet incelemelerde bulunduktan sonra Beyoğlu Belediyesi'ne dava açtı. İlk duruşma 21 Şubat’ta İstanbul 13. Sulh Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Ancak mahkeme süreci devam ederken belediye çalışmalarını sürdürüyor. (Kısa Dalga)
