Binalarla birlikte sağlık sistemi de çöktü: Ambulanslara bile akaryakıt bulunamıyor

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 4 bin 221 sağlık personeli, 813 ambulans ve 227 UMKE timinin afet bölgesinde görev yaptığını açıklamış, sayılarının artmaya devam ettiğini söylemişti. Ancak bölgeden gelen haberlere göre en temel malzemelerde bile sıkıntı var.

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Deprem Kriz Masası, deprem bölgesinde sahra hastanelerinin biran önce kurulması, tıbbi alet, malzeme ve ilacın ulaştırılması için çağrı yaptı. TTB Olağandışı Sağlık Hizmetleri (ODSH) Kolu ve sağlık emek-meslek örgütleriyle oluşturulan deprem kriz masası, bölgedeki sağlık sorunları ve çözüm önerilerine ilişkin çevrimiçi basın toplantısı düzenledi.

Diken’den Mesude Erşan’ın haberine göre, TTB Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, hekimlerin deprem bölgelerine hızla ulaşabildiğini, ancak sağlık kurumlarının zarar görmesi nedeniyle tıbbi malzeme ve ilaç eksiklikleri olduğunu, bu nedenle sınırlı hizmet sunulabildiğini söyledi. Yaralıların tedavisi için gerekli koşulların sağlanmasında ciddi sorunlar gözlendiğini belirten Fincancı, barınma ve beslenmeye erişimde de büyük sıkıntı çekildiğini ifade etti.

“Ameliyat edilen hastalar sedyelerde kalıyor”

Adana Şehir Hastanesi’nde görev yapan TTB İkinci Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, tablonun çok kötü olduğunu, daha da ağırlaşacağını söyledi. Bölgenin neredeyse tüm yaralılarının Adana Şehir Hastanesi’ne getirildiğini belirten Ökten şöyle devam etti

“Aciller, sedyeler, servisler, yoğun bakımlar dolu. Yoğun bakım ünitesinin kapasitesi neredeyse iki katına çıkarıldı. Ameliyat ettiğimiz hastaların bir kısmı sedyelerde kalıyor ne yazık ki. Onlara yer ayarlamaya çalışıyoruz.

Burada sahra hastanesine ihtiyacımız var. Ameliyat ettiğimiz hastalardan durumu iyi ve stabil olanları başka bir yere yollayıp yeni gelecekleri ameliyata almalıyız. Ancak bu şekilde iyi bir yaralı sirkülasyonu sağlayabiliriz.

Kent merkezleri felaket durumda. Köyler, kasabalar, ilçelerdeki durum ise bilinmiyor bile. Oralara da ulaşılabildiğinde tablo çok vahim olacak. Böyle gittiği takdirde çok daha büyük bir felakette karşılaşmamız kaçınılmaz olacak.”

Ambulanslara bile akaryakıt bulunamıyor

TTB Olağandışı Sağlık Hizmetleri (ODSH) Kolu Yürütme Kurulu üyesi Dr. Seçkin Kara, ulaşımın kısıtlı olması nedeniyle yaralı sevkinde ciddi sorunlar olduğunu söyledi.

Askeri kuvvetlerin daha fazla devreye sokulması, yurtdışından gelen yardım ekiplerinin akılcı şekilde bölgeye yayılarak kurtarma olanaklarının artırılması gerektiğini belirten Kara, “Ambulanslar dahi akaryakıt bulamıyor. Akaryakıt ihtiyacı kamu otoritesi tarafından süratle ve her türlü imkan kullanılarak, her ne yolla gerekiyorsa karşılanmalı” dedi.

TTB Merkez Konseyi üyesi Dr. Adalet Çıbık da Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman’da aile sağlığı merkezlerinin çalışamaz durumda olduğunu aktardı.

Cerrahide kullanılan malzemelere ihtiyaç var

Deprem Kriz Masası’na ulaşan bilgilere göre Kahramanmaraş’ta kent genelinde koordinasyon zayıf, şehre ulaşım neredeyse tamamen kapalı. Devlet hastanesinin ameliyathanesi çalışmıyor. İkinci depremin ardından çocuk hastanesi ameliyathanesi de çalışamaz duruma geldi. Acil olarak çadır (sahra) hastanelerine, ameliyathanelere, ortopedi ve beyin cerrahisinde kullanılan malzemelere ihtiyaç var.

Hatay’da da durum kötü. Arama-kurtarma çalışmaları yeterli değil. Sağlık hizmetleri sunumunda ciddi aksaklıklar var. Özel Akademi, Eski Hatay Devlet, Eğitim ve Araştırma gibi birçok hastane hasar gördü. Röntgen cihazı, resüsitasyon (yeniden canlandırma) malzemeleri dahil birçok sağlık araç-gerecine erişim imkanları zayıf. Tuvalet, temiz su, elektrik gibi temel ihtiyaçlar karşılanamıyor.

Adıyaman’da neredeyse tüm binalar hasarlı. Kent genelinde koordinasyon zayıf. Sağlık hizmetlerinin organizasyonunda aksaklıklar yaşanıyor. Ameliyathane ve sağlık ekipmanları gibi konularda sorunlar artarak devam ediyor. Hekim ve sağlık çalışanı emek gücünün uzun süreli planlanması gerekiyor. Enkaz altındaki bir hekime hala ulaşılamadı.

Adana’da, tabip odası belediyelerle koordineli çalışıyor. Adana bölgenin birçok hasta ve yaralısına hizmet verdiği için, acil servis ve yoğun bakımlarında yer bulunmuyor. Bölgeye sahra hastanesi yapılarak tedavi edilenlerin taşınmasının, hastanelerin acil servis ve yoğun bakım ünitelerini rahatlatacağı vurgulanıyor.

Erken doğumlar olabilir

TTB Genel Sekreteri Vedat Bulut ise bu gibi durumlarda en hızlı çözümün sahra hastanesi kurmak olduğunu söyledi:

“Örneğin Hatay’da şu anda sağlık hizmeti verilecek hastane sayısı son derece az. Pek çoğu yıkıldı. Adıyaman’da da öyle. Maraş çok vahim durumda. Oraya hızla sahra hastaneleri yönlendirilmeli. Bütün kurumlar, özel sektör, sağlık kuruluşları da yardım getirmeli, çözüm üretmeli. Bize üç sahra hastanesi planlandığı haberi gelmiş, birinin kurulduğu söylenmişti ama durumları nedir, hekim, ekipman, sağlık çalışanları ihtiyaçları giderilmiş midir henüz bilmiyoruz. Raporları bekliyoruz.”

“Deprem bölgelerinde en yoğun görülen sorunlardan biri strese bağlı erken doğumlar” diyen Bulut, bu nedenle kadın ve doğum uzmanları, yenidoğan uzmanları ve birimlerinin hızla artırılması gerektiğini söyledi.

Bulut, “Salgın hastalıklara karşı da gerekli önlemler alınmalı” dedi. (Kısa Dalga)