Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum: "Yeni anayasa tartışmalarında Anayasa Mahkemesi de gündeme gelecek"

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, Habertürk TV'de Mehmet Akif Ersoy'un moderatörlüğünü yaptığı programda Eren Eğilmez ve Veis Ateş'in sorularını yanıtladı. Uçum’un açıklamalarından bazı başlıklar özetle şöyle:

“Anayasal koşullar oluşmuşsa elbette kapatma kararı verilebilir”

“Türkiye terör vesayeti altındaki siyasete artık katlanamaz. Bu siyasetin adı demokratik siyaset olamaz. HDP hakikaten güçlü bir oy desteğine sahip, demokratik sistem içerisinde faaliyet yürütmesi gereken siyasi partidir. Eğer baskı diyorlarsa, vesayetten şikayetçilerse bunu tasfiye etmeleri gerekiyor. Yok bilinçli olarak bu sistemin içindeyse o zaman hukuk gereğini yapar.

Bizim anayasal sistemimizde ve siyasi partiler kanununda parti kapatmayla ilgili maddeler vardır. Kapatma davası açılabilir.

Kapatmada yetki Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'ndadır. Sayın Bahçeli bir açıklama yaptı, siyasi partiler kanunundaki 100. maddede bize verilen yetkiyi kullanabiliriz diye. Hukuki merciler harekete geçer, geçmez ayrı bir konu. Ama Türkiye terör vesayeti altında siyaset yapılmasına, hele ki Meclis çatısı altında yapılmasına daha fazla katlanamaz. Ha buradaki çözüm kapatma mıdır, değil midir ayrı bir konudur.

Anayasal koşullar oluşmuşsa elbette kapatma kararı verilebilir. Ama benim bir şey demem mümkün değil. Çünkü bu Anayasa Mahkemesi'ne bir tutum dikte etmektir. Bu doğru olur mu? Sonuçta bunu değerlendirecek olan Yargıtay Başsavcılığı, kararı verecek olan Anayasa Mahkemesi'dir. Ama emin olun Anayasa Mahkemesi'nin vereceği karar herkesin kabul edeceği karardır.

“İletişim Başkanlığı’na 'hesap vereceksiniz' demek devletten hesap sormak demektir” 

İletişim Başkanlığı bu devletin bir kurumudur. Yeni sistemin getirdiği bir kurumdur. Esası bu kurum devletin iletişimini yürütüyor. Bugün Fahrettin Bey olur yarın Ahmet Bey olur, başkası olur. Sonuçta devletin ihtiyaçları üzerinden ortaya koyduğu yaklaşıma 'hesap vereceksiniz' demek devletten hesap sormak demektir. Yaptığı faaliyetleri eleştirebilirsin. Ama ben bu devlete hesap soracağım demek... Eleştirileri oradaki sorumluluk üstlenmiş aktörler üzerinden yapabilirsiniz, gerekli duyuruları yapabilirsiniz. Ama kurumsal olarak bu yapıları karşınıza alırsanız siz devleti karşınıza almış oluyorsunuz. 

'Bu İletişim Başkanlığı devletin iletişim stratejisi açısından yanlış yapıyor' diyebilirsiniz. 'Ben sizden hesap soracağım' demesi ne demek? Demokrasilerde hesap hukuk mecrasında sorulur, seçimlerle sorulur. Sen nerede hesap soruyorsun?

“Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu birikimdir, asla vazgeçmeyiz” 

Yeni Anayasa ihtiyacı hiçbir zaman ortadan kalkmadı.

Temel felsefede uzlaşılırsa... Temel felsefe nedir? Bir hukuk düzeni, anayasal sistemi, anayasayı değiştirmekte hangi ilkeye göre hareket edersin? Değişim ilkesi nedir? Değişim ilkesinde uzlaşılırsa anayasa konusunda uzlaşılabilir.

Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu birikimdir, asla vazgeçmeyiz. Devletin laik, sosyal, demokratik, hukuk devleti olması birikimdir, vazgeçer miyiz? vazgeçmeyiz. Çok partili sistemden vazgeçmeyiz. 

“Parlamenter sisteme dönüş siyasi gericilik”

Parlamenter sisteme dönüş siyasi gericiliktir çok değerli bir siyasetçiye göre. Sen bu gericiliği savunabilirsin, halkın önüne çıkıp çok net bir şekilde söyleyeceksin.

“AİHM'den çıkmak gibi bir tercihi yok Türkiye'nin”

AYM ve AİHM bir kararı bozamaz, ortadan kaldıramaz, ancak yön verir.

Ne Anayasa Mahkemesi ne AİHM hiyerarşik silsilede bizim mahkemelerin üstünde değil. Yaptıkları denetim yönlendiricidir. 

Şimdi AİHM umut hakkından bahsediyor. Meclis isterse bunu değerlendirebilir ve yasal düzenleme yapabilir. İstemezse yapamaz.İleride AİHM, FETÖ'cü çeteyle ilgili olağanüstü ve anlamsız seviyede tazminat yaptırımları uyguladı. Türkiye bunları değerlendirmeden 'aman ben buna uyayım' mı diyecek? 

AİHM'den çıkmak gibi bir tercihi yok Türkiye'nin. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde verilen AİHM kararları bir siyasi mühendisliğe dönüştüğü sürece Türkiye'nin karar alması egemenlik hakkıdır. Türkiye'nin AİHM'le çatıştığı, kavga ettiği bir ortam yok. Türkiye haklarını koruyor. 

“Yeni anayasa tartışmasında AYM de gündeme gelecek”

Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru imkanıyla son derece güzide bir kurumumuzdur. Görev ve yetkilerinde değişiklik olur mu? Yeni anayasa tartışmasında elbette gündeme gelecektir. Eski yapı mı korunur, yeni bir yapı mı geliştirilir? Birçok tartışma elbette gündeme gelecektir. Bunu siyasi aktörler de istiyor. Mesela sayın Bahçeli de bu yönde bir açıklama yaptı. Tartışılmayacak hiçbir şey yoktur.