Uzmanlar yanıtlıyor: "Dolandırılmadan kripto borsasında işlem yapmak mümkün mü?"

Türkiye tarihinin en büyük vurgunları arasına girebilecek olan Thodex vakası, gözleri yeniden kripto para borsalarının güvenliğine çevrildi.

İddialar, 391 bin kişinin işlem yaptığı platformun kurucusu Faruk Fatih Özer'in 2 milyar dolarlık kripto parayla yurtdışına kaçtığı yönünde. Bu konuyla ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı da harekete geçti.

Başsavcılığın başlattığı soruşturmayla ilgili açıklamasında, "Adı geçen sistem kapsamında gerçekleşip suç teşkil eden tüm eylemlerin tespiti ve failler hakkında yasal gereğine tevessül edilmesi amacıyla gereken araştırmalar titizlikle sürdürülmektedir" denildi.

Diğer taraftan Mali Suçları Araştırma Komisyonu (MASAK) tarafından da adı geçen kişi ve firma hakkında inceleme başlatıldı; Thodex'in Türkiye'deki finansal kuruluşlarda bulunan hesaplarına ise dün itibariyle bloke konuldu.

19 Nisan’da yurt dışına çıktığını doğrulayan şirket sahibi Faruk Fatih Özer, yaptığı yazılı açıklamada, 391 bin kişinin yaklaşık 2 milyar dolarla kaçtığı iddialarının "asılsız" olduğunu söyledi.

Özer ayrıca, "Yaklaşık 3 aydır sürdürülen ortaklık görüşmeleri sırasında mali ve dijital veriler birlikte incelendiğinde şirket hesaplarında anormal bir dalgalanma olduğu geçen hafta itibari ile tespit edilmiştir. Bunun sebep ve kaynaklarının ne olduğunun tespiti için Thodex Platformu geçici süre ile işleme kapatılmıştır" dedi.

Birkaç gün içerisinde "Türkiye’ye dönüş yaparak adli makamlar ile işbirliği içerisinde gerçeklerin ortaya çıkmasını" sağlayacağını belirten Faruk Fatih Özer, "kullanıcıların mağduriyetinin önlenmesi için elimden gelen gayreti göstereceğim" ifadelerini kullandı.

KRİPTO PARADA NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

Özellikle son yıllarda dünyada popüler olan kripto paralar, Türkiye’de de önemli bir hacme sahip. Türkiye, başını Bitcoin'in çektiği kripto paraların kullanımında dünyada dördüncü, Avrupa'da ise ilk sırada yer alıyor.

Uzmanlar, kripto para yatırımları için kişilerin şirketler konusunda dikkatli olunması ve kendi önlemlerini almaları gerektiğini söylüyor.

"İnternet ortamında saklanan her türlü bilginin bir hacklenme ya da bilgisayarınızı çaldırma gibi bir riski olduğu için" dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan ICRYPEX Kripto Para Borsası Araştırma Müdürü Beste Naz Süllü, "Bu borsa eski, bu borsayı ben biliyorum, bu borsa Porsche vermiş, bu borsa Ferrari vermiş gibi yanıltıcı veya ilgi çekici şeylere kapılmamak gerekiyor" dedi.

DW Türkçe’ye konuşan Beste Naz Süllü, "özellikle yaptığı iş yatırımları, istihdamı, Türkiye’de ne kadar olmak istiyor ne kadar yatırım yapıyor ne kadar yerleşiklik kazanmaya çalışıyor buna bakmak lazım" diyerek yatırımcılara uyarılarda bulundu.

Uzmanlar, kripto borsalarının hukuki statüsüyle ilgili de sorunlar olduğunu belirtiyor.

DW Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan TÜSİAD Teknoloji Hukuku Grubu Başkanı avukat Çiğdem Ayözer Öngün, "Bugün konuştuğumuz bir limited şirket. Hiçbir şekilde düzenlenmediği için de milyonlarca liranın emanet edildiği şirketin hukuki statüsü de herhangi bir limited şirketten, yani alışveriş yaptığınız bir bakkaldan, terziden, kuaförden bir farkı yok" dedi.

30 Nisan'da yürürlüğe girecek yönetmeliğe göre, kripto varlıklar ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılamayacak. Ayrıca bu varlıkların ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamayacak.

Dijital teknolojinin ürünü olan kripto paraları, farklı şekillerde saklamak mümkün. Sistem üzerinden saklanabileceği gibi "soğuk cüzdan" olarak tanımlanan donanımlar üzerinde de saklamak mümkün.

Soğuk cüzdanlar, kripto paraları internet bağlantısı olmayan fiziksel cihazlar olarak tanımlanabilir.

Soğuk cüzdanların "yüksek güvenlik şifreyle korunan cüzdanlar" olduğunu söyleyen Beste Naz Süllü, bu donanımlarla ilgili de "kaybetme ve şifre unutma" tehlikesinin olduğunu belirtti.

Kripto para borsa temsilcileri ve hukukçular, sektörde regülasyon eksikliği olduğuna vurgu yaparak düzenlemelerin bir an önce yapılamasına dikkat çekiyor.

Aynı zamanda SRP-Legal Hukuk Ofisi Yöneticisi de olan Çiğdem Ayözer Öngün, özellikle dolandırıcılık gibi suçların önüne geçilebilmesi için hukuki düzenlemenin gerekli olduğunu belirtti. Öngün, "Hukukun ihtiyaçlardan doğduğunu ve yeni olan bu alanın da bir regülasyon ihtiyacı olduğunu" söyledi.

Kripto para alım-satımı için kullanılan şirketle yapılan sözleşmeleri “dikkatlice incelemek gerektiğine” vurgu yapan Çiğdem Ayözer Öngün, “bankacılıkta ya da Fintech’lerde, ödeme kuruluşlarında sözleşmeler var ve bu sözleşmeler devlet tarafından belirlenen sözleşmeler. Onun için de güven duyuyorsunuz. Burada böyle bir regülasyon yok” dedi.

Öngün, yazılı sözleşme yoksa bile "genel hukuk kapsamında, borçlar hukuku kapsamında koruyucu” birtakım maddelerin olduğunu söyledi; “Bunlarla birlikte hakkın kötüye kullanılması, güvenin kötüye kullanılması, saklamanın kötüye kullanılması gibi iddialarda bulunarak hem zararınızın maddi olarak tazminini hem de manevi olarak tazminini talep edebilirsiniz” ifadelerini kullandı.

Adnan Ağaç

©? Deutsche Welle Türkçe