Erdoğan Irak'ta: Türkiye ile Irak arasında 26 anlaşma imzalandı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi ziyaretlerde bulunmak üzere Irak'ın başkenti Bağdat'a gitti. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, Bağdat Uluslararası Havalimanı'nda Başbakan Muhammed Şiya Sudani ve diğer yetkililer resmi törenle karşıladı.
Erdoğan ile Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç da Bağdat'a geldi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bağdat ziyareti kapsamında ilk olarak Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid ile bir araya geldi.
Erdoğan'ın Reşid'le görüşmesi hakkında İletişim Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
Görüşmede Türkiye ve Irak ikili ilişkileri, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları, bölgesel ve küresel meseleler ile terörle mücadele konuları ele alındı."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin PKK ile mücadele konusunda Irak’tan beklentilerinin bulunduğunu söyledi.
Bağdat Sarayı'ndaki görüşme, basına kapalı gerçekleşti. Erdoğan, Iraklı mevkidaşı ile toplantısının ardından Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile de baş başa görüşme gerçekleştirdi.
Kalkınma yolu projesi imzalandı
Görüşmelerin ardından, Türkiye ile Irak arasında Kalkınma Yolu Projesi Anlaşması imzalandı.
Kalkınma Yolu Projesi'nde işbirliğine ilişkin 4'lü mutabakat zaptı imzalandı.
Erdoğan ve Sudani, görüşmelerin ardından ortak basın açıklaması düzenledi.
"Ziyaretimin ve az önce imzalanan anlaşmaların Türkiye-Irak münasebetlerinde yeni bir dönüm noktasını teşkil edeceğine inanıyorum" diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"Irak ortak tarihi, kültürel ve beşeri bağlara sahip olduğumuz, stratejik değer atfettiğimiz bir komşumuzdur. Irakla ilişkilerimizi karşılıklı saygı ve iyi komşuluk ilkesi temelinde ortak çıkarlarımızı gözeterek güçlü iradeye sahibiz. Bugünkü ziyaretimizde bunu bir kez daha teyit etmiş olduk.
Ziyaretimin ve az önce imzalanan anlaşmaların Türkiye-Irak münasebetlerinde yeni bir dönüm noktasını teşkil edeceğine inanıyorum. Sayın Başbakan ile birlikte altına imza attığımız ortak işbirliği için stratejik çerçeve anlaşması sağlam bir yol haritasını teşkil ediyor. Metinle güvenlik, terörle mücadele, ekonomi, ticaret, sınır aşağı sular, sağlık eğitim gibi pek çok alanda teknik müzakerelerin sürdürülmesini ve takibini sağlayacak ortak daimi komiteler kurulmasına karar verdik.
Ayrıca güvenlikten ticarete, ulaştırmadan tarıma pek çok başlıkta akdedilen metinle ilişkilerimizin ahdi zeminini güçlendirirken yeni işbirliği imkanlarını da beraberinde getirecektir. İmza altına aldığımız anlaşmaların hayata geçirilmesi için gerekli koordinasyonu sağlayacağız.
"İhtiyaç duyduğu desteği sağlamaya hazırız"
Sayın Cumhurbaşkanı Reşid ve Sayın Başbakan Sudani ile gerçekleştirdiğimiz görüşmelerde, Türkiye-Irak ilişkilerini geniş bir yelpazede ele aldık. Güvenlik ve terörle mücadelede iş birliği en önemli gündem maddelerimizden birini. Irak topraklarından Türkiye'yi hedef alan terör örgütü PKK'ya ve uzantılarına karşı atabileceğimiz müşterek adımları istişare ettik. PKK'nın Irak'ta yasaklı örgüt ilan edilmesini memnuniyetle karşıladık. Resmen terör örgütü ilan edilerek Irak topraklarındaki varlığının en kısa zamanda sonlanacağına olan inancımı bu vesileyle mevkidaşlarımla paylaştım. Bu komşuluk ve kardeşlik hukukumuzun da gereğidir. Irak hükümetinin bu doğrultuda atacağı her adımda ihtiyaç duyduğu desteği sağlamaya hazırız.
FETÖ ile ortak mücadeleye dair beklentimiz de bu kulvardaki gündem başlıklarımızdan birini teşkil etti.
Irak, önde gelen ticaret ortaklarımızdandır. Geçen yıl 20 milyar dolar seviyesinde seyreden ticaret hacmimizi daha üst seviyelere taşımak istiyoruz. Sayın Başbakan'la bu çerçevede atılacak adımları ele aldık. Ticaretimizin önündeki suni engellerin ortadan kaldırılması noktasında yapılabilecekleri değerlendirdik. Kalkınma Yolu Projesi'nin bu hedef bakımından hayati önemine değindik. Başta Irak olmak üzere tüm bölgemizin istikrarına ve refahına büyük katkı sunacak bu stratejik planlamaya dair kararlığımızı imzaladığımı Mutabakat Muhtırası'yla perçinlemiş olduk.
Su konusunda Irak'ın yaşamış olduğu sıkıntının farkındayız. Şu bir gerçek ki iklim krizi ve kuraklık Irak'ı olduğu kadar Türkiye'yi ve dahi bütün dünyayı olumsuz etkiliyor. Aryıca su miktarı kadar israfın önüne geçilerek suyun verimli kullanılması da önemlidir. Tesis ettiğimiz Ortak Daimi Komite, su alanındaki iş birliğimizi akılcı, bilimsel temelde ve ortak çıkarlarımızı dikkate alarak daha ileriye taşıyacak.
Görüşmelerimizde ayrıca enerji, sanayi, sağlık, eğitim, bilim, turizm ve diğer başlıklarda da mevcut iş birliğimizin güçlenmesini teyit etmiş olduk."
Sudani: Bölgedeki güvenlik ve istikrarı destekleyecek
Türkiye ile çeşitli alanlarda ortak anlaşmalar imzaladıklarını ifade eden Sudani ise, "Bugün Kalkınma Yolun Projesi'ne ilişkin ilkeleri içeren dörtlü mutabakat zaptı imzaladık. Kalkınma Yolu Projesi, Dicle ve Fırat nehirlerinin Türkiye'den akıp Irak'a ulaşması gibi batıyla doğuyu birbirine bağlayacak ekonomik nehirdir. Bu yol, Irak'tan Türkiye'ye ve oradan da Avrupa'ya uzanıyor. Bu proje, aynı zamanda bölge haklarını ve onların kültürünü birbirine yakınlaştırır ve çeşitli alanlarda ortaklıkları geliştirecek. Kalkınma Yolu Projesi, bölgedeki güvenlik ve istikrarı destekleyecek" dedi.
Irak Başbakanı, su düzeyinde de anlaşmalar imzaladıklarını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bunlar (su anlaşmaları) sulama sistemlerini yenileyecek. Bu anlaşmanın ayrıca Irak'ın su hissesine de olumlu etkileri olacak ve komşu ülke Türkiye'ye de fayda sağlayacak. Biz (Irak ve Türkiye) birbirimize suyun yukarından (Türkiye) aşağıya (Irak) akmasındaki gibi tek bir yaşam çizgisiyle bağlıyız."
"Irak topraklarından başka bir ülkeye saldırı düzenlenmesine izin veremeyiz"
İki ülke arasındaki güvenlik işbirliğine de değinen Sudani, "Türkiye ve Irak'ın istikrarını sağlayacak güvenlik işbirliğinde mutabık kaldık. Bu (güvenlik işbirliği), terörle işbirliği yapabilecek silahlı grupların oluşturabileceği ve iki ülkenin güvenliğini bozabileceği tehlikeye karşı mücadele etmesine yardımcı olacak. Bu ayrıca, sınır bölgelerindeki alanların daha fazla kontrol altına alınmasını da sağlayacak. Irak ve Türkiye'nin güvenliği bölünmez bir bütündür. Aramızdaki güvenlik işbirliği bölge için önemlidir. Böylece iki ülke arasındaki ilişkiler örnek alınacak düzeyde olur" diye konuştu.
Sudani, dengeli, ortak çıkar ve iyi komşuluğa dayalı politika izlediklerini vurgulayarak, "Irak topraklarından başka bir ülkeye saldırı düzenlenmesine izin veremeyiz" dedi.
Türkiye ile Irak arasında 26 anlaşma imzalandı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Irak Başbakanı Sudani arasında, Bağdat'taki Hükümet Sarayı'ndaki gerçekleşen görüşmenin ardından iki ülke arasında gerçekleştirilecek 26 işbirliği anlaşmasına imza atıldı. Erdoğan ile Sudani, "Irak Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Su Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması" ve "Stratejik Çerçeveye İlişkin Mutabakat Zaptı"na imza atarken, 2 ülke arasında farklı alanlarda ayrıca 24 işbirliği anlaşması imzalandı. (Kısa Dalga)
