Erdoğan'ın ziyareti öncesi Almanya'dan üst düzey konuk

Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck son beş yıldır Türkiye'ye gelen ilk ekonomi bakanı olarak Ankara'daki temaslarını tamamladı. Gerek iki ülke gerekse Türkiye-AB ilişkileri açısından önem taşıyan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Berlin ziyareti öncesinde Ankara'ya gelen Alman hükümetinin ikinci önemli ismi Şansölye Yardımcısı Habeck, Türkiye ile işbirliği mesajları verdi.

Almanya'dan Ankara'ya bu düzeyde bir ziyaret en son 2018 yılında yapılmıştı.

Üst düzey Alman yetkililerden edinilen bilgiye göre görüşmelerin ana gündemi ikili ticaret hacminin artırılması, göç mutabakatı, Gümrük Birliği'nin güncellenmesi konuları etrafında şekillendi.

Habeck beraberinde getirdiği geniş iş dünyası heyeti ile yaptığı iki günlük ziyareti kapsamında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile görüşerek, bugün de 5. Türk-Alman Enerji Forumu'na katıldı.

Habeck, enerji forumunda yaptığı konuşmada Türkiye-Almanya ilişkilerinin yüz yıllara dayandığını ve iki ülkenin birbirini çok iyi tanıdığını söyleyerek şöyle konuştu:

"Bu iyi ilişkiler, özel sektörler arasında, iş piyasası arasında da önemli bir iş birliği fırsatını da beraberinde getiriyor. AB ile yakınlaşma, uyum süreci son dönemde yavaştı, yetersizdi. Türkiye'nin jeopolitik önemi ve komşularına baktığımızda da bu iş birliğinin daha da yoğun olması kaçınılmaz. Burada çok önemli, somut iş birliği alanlarımız var."

Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar da özellikle yenilenebilir enerji alanında yeni yatırımların önünün açık olduğuna işaret ederek Alman şirketleri Türkiye'de yatırım yapmaya davet etti.

Ticarette 50 milyar dolar hedefi

Habeck’in Ticaret Bakanı Bolat ile görüşmesinin ardından ise Türkiye-Almanya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komisyonu (ETOK/JETCO) IV. Dönem Toplantısı'na ilişkin protokol imzalanırken, Türkiye'nin ekonomideki zorlukları aşmak için diğer yatırımcı ülkelerin yanı sıra Almanya’ya da büyük önem verdiği biliniyor.

Şimşek, Habeck ile görüşmesinin ardından sosyal medyadan yaptığı kısa açıklamada "Almanya ile ilişkilerimize çok önem veriyoruz. Bu yıl sonuna kadar her iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 50 milyar doları aşmasını bekliyoruz. Ülkemizde 8 binden fazla Alman sermayesine sahip ya da Alman sermayesi ortaklığı ile kurulmuş firma bulunuyor" dedi.

İkili ticaret hacminin 2022'de 45 milyar doları aştığı hesaplanıyor.

Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu zor şartları aşmak için dış finansman arayışını sürdüren Şimşek, "Önümüzdeki dönemde AB ile olan ilişkilerimizin geliştirilmesinde Almanya’nın daha güçlü destek vereceğine inanıyoruz" ifadelerini de kullandı.

Şimşek ile Habeck'in iki ülke arasında ekonomi alanında iş birliğini daha geliştirmenin imkanları üzerinde durduğu, yatırım imkanlarının değerlendirildiği belirtiliyor.

Almanya'da hükümet, yükselen ve gelişmekte olan ülkelere yönelik özel sektör yatırımlarını desteklemek için yeni bir uygulamaya geçme kararı alırken, içlerinde Türkiye'nin de yer aldığı 34 ülkeye yönelik yatırım garantilerinde firmaların zarar hâlinde kendi ödeyecekleri payı yarıya indirme ve sigorta ücretini düşürmeyi planlıyor.

Öte yandan Habeck'in görüşmelerinde Gümrük Birliği'nin güncellenmesi konusunun da ele alındığı öğrenildi. Türk ve Alman yetkililer görüşmelerin ve temasların devam ettiğini belirtirken 8 Kasım'da AB tarafından yayınlanması beklenen Genişleme Raporu'nun önemine dikkat çekiyor.

Bu çerçevede Ankara aralık ayındaki AB zirvesinde Birlik ülkeleri liderlerinin rapordaki bilgilere göre Türkiye ile nasıl bir yol haritası izleyeceklerine karar vereceğini yakından takip ediyor.

Gündemde düzensiz göç de var

Bu arada Habeck ilk günkü görüşmelerinin ardından verdiği resepsiyonda Türk yetkililer ile ekonomik meseleler, yenilenebilir enerji miktarının artırılması, ticari ilişkilerdeki engellerin aşılması ve enerji ile ilgili pek çok konuyu derinlemesine ele aldıklarını kaydetti.

Gündemin bir diğer önemli maddesinin ise düzensiz göç meselesi olduğu öğrenilirken görüşmelerin detaylarına ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Bugünlerde Almanya'ya artan göç nedeniyle hükümet baskı altında ve Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser son yaptığı bir açıklamada göç konusunda Türkiye ile daha yakın iş birliği hedeflediklerini söylemişti. Türkiye ile mevcut göç mutabakatının güncellenmesi gerektiğini belirten Faeser, "Halen geçerli olan AB-Türkiye mülteci mutabakatı iyi biçimde işlemiyor" demişti.

Almanya Federal Göç ve Mülteciler Dairesi verilerine göre Ocak-Ağustos aylarında ülkeye gelen 204 bin göçmen iltica talebinde bulundu. Bu da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 77 daha artış anlamına geliyor. En çok iltica başvurusu yapılan ülkeler sıralamasında Suriye, Afganistan ve Türkiye geliyor.

2016 yılında Türkiye ile AB arasında varılan mutabakat Türkiye'den düzensiz yollarla Yunanistan'a gelen göçmenlerin Türkiye'ye geri gönderilmesini ve buna karşılık Türkiye'ye 6 milyar Euro destek verilmesini içeriyor.

Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Dimitris Kairidis geçtiğimiz aylarda Alman Bild gazetesine verdiği demeçte Almanya'nın düzensiz göç konusunda "yeni bir anlaşmayı müzakere etmek, göç dalgasını kontrol etmek, kazaları önlemek ve kaçakçı ağlarını çökertmek için Türkiye üzerindeki etkisini kullanması" çağrısında bulunmuştu.

Erdoğan Berlin'e gidecek

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 28 Mayıs'taki ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçimlerinden galip çıkan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı arayarak tebrik etmiş ve kendisini Almanya'ya davet etmişti.

Erdoğan'ın 17-18 Kasım günlerinde resmi ziyaret kapsamında Berlin'i ziyaret ederek önemli temaslarda bulunması öngörülüyor. DW Türkçe'nin üst düzey Alman ve Türk yetkililerden edindiği bilgiye göre ziyarette herhangi bir erteleme ya da iptal şu an için bulunmuyor.

İsrail ile Hamas arasındaki çatışmaların artması ve İsrail'in bombardımanında giderek daha çok sayıda Filistinli sivilin hayatını kaybetmesi üzerine Erdoğan 7 Ekim’deki itidalli tutumunu değiştirerek son grup toplantısında "Hamas bir terör örgütü değil, topraklarını ve vatanını koruma mücadelesi veren bir kurtuluş ve mücahitler grubudur" ifadelerini kullanmıştı.

Erdoğan'ın bu sözleri Hamas'ı terör örgütü olarak gören ülkelerde rahatsızlık yaratırken Avrupalı diplomatlarca "Türkiye'nin Hamas'ı bir terör örgütü olarak görmediğinin zaten bilindiği ancak bu açıklama ve takınılan son tutum ile İsrail'de ölen siviller için hiçbir empati yapılmadığı" düşünülüyor.

Alman yetkililer aradaki görüş ayrılıklarına rağmen Türkiye ile diyaloğun sürdürülmesinin gerektiğini belirtiyor.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın da Kasım ayı başında Almanya'ya giderek Erdoğan'ın ziyaretinin alt yapısının detaylarını görüşmesi bekleniyor.

Gülsen Solaker Dış politika ve iç siyasi gelişmeler ağırlıklı olarak 1997’den beri çalışan gazeteci.