Gıda Mühendisleri Odası: Deprem bölgelerinde tarihi geçmiş ürünlerle karşılaşıldı

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, Kahramanmaraş merkezli depremlerin yıkıma uğrattığı illerde yaptığı incelemelerinin sonuçlarını açıkladı.

Oda, ön gözlem raporunda, koordinasyonsuzluk ve sorumlulukların yerine getirilmemesi sebebiyle gıda yardımlarının geç ulaştığını belirtti.

Raporda, “Kamu otoritesi tarafından merkezi bir koordinasyon sağlanamadığı için bölgeye sevk edilecek gıda yardımlarının sevk çıkış noktası, varış noktası, sevke konu malzemelerin içeriğini kapsayan bir prosedürün ve/veya sorumlu kişilerin olmaması/sorumluluklarını yerine getirmemesi ya da olması gerekenden çok geç getirmesi tüm sorunların kaynağını oluşturmuştur. Sonuçları ise gıda güvenliği ve insan sağlığı riskleri, saha kargaşası ve yardımların birçok merkez dışı noktalara ulaşamaması şeklinde kendini göstermiştir” denildi.

Soğuk zincir ile taşınması ve depolanması gereken ürünlerin bazı noktalarda bu kurallar takip edilmeden bulunduğu kaydedilen raporda, alanda ve yardım dağıtım alanlarında son tüketim tarihi ve tavsiye edilen tüketim tarihi geçmiş ürünlerle karşılaşıldığı belirtildi. Raporda, “Bu, zaten bağışıklık ve sinir sistemleri zayıflamış olan depremzede ve yakınlarının, gıda zehirlenmesi ve gıda kaynaklı risklerle karşılaşmasına sebebiyet verebilecek bir durumdur” denildi.

Raporda ayrıca şu tespitler yer aldı:

● Sıcak yemek dağıtımı bazı noktalarda ancak depremin 4. gününden sonra başlamıştır.

● İçilebilir nitelikteki sular depremin 3. gününden sonra alana ulaştırılabilmiştir.

● Öncelikli grupta yer alan depremzedelerin (bebek, hamile, yaşlı ve kronik hastalığı olanlar) beslenme ihtiyaçları 6. günden sonra kısmen karşılanabilmiştir.

● Gönüllü ve arama kurtarma ekiplerinin beslenme sorunları 6. günden sonra çözülebilmiştir.

● Gönüllü ve arama kurtarma ekiplerinin temizlik ve barınma problemleri hala çözülememiştir.

● Gıda depolama alanları belirlenememiş ve uygun depolama koşulları sağlanamamıştır.

● Temel gıda maddelerinin AFAD ve KIZILAY tarafından organize istifi ve dağıtım çalışmaları çok geç başlatılmıştır. Bu sebeplerle koordinasyonunu kendisi sağlayan sivil mekanizmalar tarafından hala destek çalışmaları yürütülmektedir.

● Dağlık bölgelere 4. günden itibaren sadece sivil inisiyatifler vasıtasıyla yardım ulaştırıldığı gözlenmiştir.

● Tuvalet ve temizlik amacıyla kullanılacak temiz suyun alanlara getirilmesi ancak 7. günden sonra sağlanabilmiştir.

● Depremin 6. gününden itibaren bölgeden salgın riskli hastalık haberleri gelmeye başlamıştır.

● Araç eksikliği, koordinasyonsuzluk ve nitelikli kadro eksikliği gözlenmiştir.

● Soğuk zincir ile taşıma ve depolama araçları hala alanın birçok yerine ulaşabilmiş değildir.

● Tarım ve Orman Bakanlığı çevre illerde görev yapan personellerini deprem sahasına geç ve plansız görevlendirmiştir.

● Hayvan kaybımızla ilgili hala bir açıklama yapılmamış ve hasar tespit çalışması sonucu yayınlanmamıştır.

● Su ve kanalizasyon ekiplerinin çalışmaları hala tamamlanmış değildir.

● Su ile ilgili denetleme izleme çalışmalarına devam edilmeli, bulanıklık ve mikrobiyal kontroller dışında radyoaktivite değerleri de mutlaka analiz edilmelidir.

● Bölgeye tedbir amaçlı olarak doğalgaz ve elektrik verilememesi kaynaklı hasarın az yaşandığı ve gıda sanayinin yoğun olduğu illerimizde gıda üretimini sekteye uğratmıştır.

● Gerek Odamızın gerekse TMMOB’nin ilgili diğer odalarının yazılı ve sözlü işbirliği talepleri yetkili makamlarca karşılıksız bırakılmış ya da çalışma yapmasına kısıtlı olarak imkan verilmiştir.

“Sağlıklı ve güvenilir gıdaya erişim haktır”

Gıda Mühendisleri Odası, deprem bölgesinde çıkarılacak yemeklerin sadece karın doyurmak için değil ihtiyaç sahiplerinin eksiksiz beslenmeleri için çıkarılması, sağlıklı ve güvenilir gıdaya erişim haklarının tam olarak karşılanması gerektiğini belirtti.

Raporda, “Sağlıklı, güvenilir gıda ve temiz suya erişimin bir insan hakkı olduğu unutulmamalı, doğal afetten sağ kurtulmuş insanlar, afet alanlarında çalışan arama kurtarma ekipleri ve gönüllüler gıda güvenliği kaynaklı bir riske maruz bırakılmamalıdır” dedi. (Kısa Dalga)