Hendek havai fişek patlaması iş müfettişi raporu: "İşveren yüzde 95 oranında kusurlu"
7 kişinin yaşamını yitirdiği, fabrika sahibinin “sabotaj” iddiasında bulunduğu Sakarya Hendek havai fişek fabrikası patlamasına ilişkin hazırlanan iş müfettişi raporunda “Kazanın meydana gelmesinde Büyük Coşkunlar Proteknik Kimya Sanayi Havai Fişek Oyuncak Pazarlama Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi 'yüzde 95 oranında kusurlu' bulunduğu değerlendirilmiştir” denildi.
T24’den Tolga Şardan’ın haberine göre, Hendek’teki facia göz göre göre gelmiş. Patlamadan sonra görevlendirilen iş müfettişleri tarafından hazırlanan 69 sayfalık raporda şu tespitler yapıldı:
* Fabrika içinde bulunan yapıların ruhsata aykırı ve ruhsatsız olarak inşa edildiği,
* Bu bölümde yer alan depolar ve binalar içerisinde olması gerekenden çok miktarda üretim malzemesi ve ham madde bulundurulduğu, bu durumun patlamanın çevreye olan etkisini artırdığı ve patlamanın bu denli büyük ve yıkıcı olmasına neden olduğu,
* Mevzuat gereği depolar arasında olması gereken mesafenin bulunmaması ve yine depo olarak kullanılan yapıların etrafında olması gereken sütre duvarlarının bulunmamasının ilk patlamadan sonra patlamanın diğer bölümlerde sirayet etmesine neden olduğu,
* Bu denli tehlikeli bir faaliyetin yürütüldüğü fabrikada mevzuat hükümlerine uyan bir toplanma alanının ve sığınağının bulunmadığı,
Kaçak barut üretimi
* Binaların bazılarının arasında özensiz elektrik bağlantıları ve binalarda havalandırma amaçlı kullanılan aspiratörlerin sızdırmaz olmadığı,
* Yine bölümlerde çalışan işçilere, fazla iş çıkarması için işveren ve işveren vekili konumundaki ustabaşıları tarafından sürekli baskı yapılması durumunun, iş yetiştirebilmek adına işçileri iş kurallarını çiğnemeye ve gerekli dikkati ve özeni göstermeden çalışmaya ittiği,
* İşletmeye barut üretimi konusunda izin verilmemesine rağmen şüpheli işverenlerin çalışanlara baskıyla kaçak ve usulsüz bir şekilde barut üretimi yaptırdığı ve bu barutların imalatta kullanıldığı,
* Genelde ilkokul mezunu olan işçilere gerekli ve yeterli iş güvenliği eğitimi verilmediği, zaman zaman verilen eğitimin yetersiz kaldığı,
* İş yerinde iş güvenliği ve sağlığı hukuku bakımından düzenlenen yükümlülüklerin tam olarak sağlanamadığının ve iş sağlığı / güvenliğinin sağlanması için gerekli olan tüm önlemlerin yeteri kadar alınmadığı,
İşçilere yeterli donanım, kıyafet ve malzeme verilmediği, özellikle yüksek tehlike arz eden Çin mahallesinde çalışan işçilere yanmaz kıyafet ve donanım verilmediğinin Enes Dilber ve Ahmet Çağırıcı'nın vücutlarında ileri derece yanıklar ve uzuv kayıplarının oluşmasından, vücut bütünlüğünü koruyan maktüllerin (yaşamını yitirenlerin) üzerlerindeki kıyafetlerin vücutlarının tamamen yanmış olarak bulunmalarından, kıyafeti yanmayan maktüllerin üzerinde ise koruyucu herhangi bir kıyafet bulunmadığından anlaşıldığı,
* Tüm bunların kazanın meydana gelmesinde ve kaza nedeniyle ortaya çıkan ölüm ve yaralanmaların artmasına etken olduğu değerlendirilmiştir.
Raporda, "Belirtilen nedenlerle kazanın meydana gelmesinde Büyük Coşkunlar Proteknik Kimya Sanayi Havai Fişek Oyuncak Pazarlama Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi 'yüzde 95 oranında kusurlu' bulunduğu değerlendirilmiştir" denildi.
