İstanbul'da yaklaşık 450-750 bin arası boş konut var, ülkeler 'boş evlere' karşı hangi önlemleri alıyor?
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) 2022 yılında 'boş evler' konusunda hazırladığı kapsamlı bir rapor bulunuyor.
BBC Türkçe'den Mahmut Hamsici'nin haberine göre raporda plam konut stoğu içinde boş ev oranı en fazla olan ülkelerinde başında sırasıyla Malta, Japonya, Kıbrıs, Macaristan, ABD, Finlandiya, Şili, Slovenya, Slovakya, Avustralya, İrlanda ve Kanada sayılıyor.
Malta, Japonya, Kıbrıs ve Macaristan’da boş evlerin mevcut konut stoğu içindeki payı, yüzde 12’nin üstünde.
Bu oran ABD’de ise yaklaşık yüzde 11. Bu, ülkede yaklaşık 16 milyon konutun boş olduğu anlamına geliyor.
OECD’ye göre boş konut oranının en düşük olduğu ülkeler arasında ise İzlanda, İsviçre ve İngiltere var. Bu ülkelerde boş konut oranı yüzde 3’ün altında.
OECD’nin listesinde Türkiye bulunmuyor.
Boş evlerin, kentlerdeki barınma sorununu artırmasına karşı bazı ülkeler son dönemde çeşitli önlemler alıyor.
Kanada
Bunun önemli örneklerinden biri, Kanada’nın Britanya Kolumbiyası Eyaleti’ndeki Vancouver kentine ait. 2017 yılında eyalet, 6 aydan fazla boş kalan ve bununla ilgili özel bir gerekçe sunmayan evlere, yıllık olarak o evlerin değerinin yüzde 1’i kadar bir vergi ödeme zorunluluğu getirdi. Bu oran daha sonra yüzde 3’e yükseltildi. Eyalet yetkilileri, 2020’de yaptıkları açıklamada 2017’den sonra bu uygulamayla boş ev sayısının 2200’den 1600’e düştüğünü belirtti.
Avustralya
2018 yılı itibarıyla Melbourne kentinde, altı aydan fazla bir süre bir evi boş bırakan ev sahiplerine o evin değerinin yüzde 1’i kadar yıllık vergi ödeme yükümlülüğü getirildi. Ayrıca ülke çapında da yeni bir konut alıp o evi altı ay süreyle boş bırakan yeni alıcılara en az 5500 Avustralya Doları ceza verme yetkisi devreye sokuldu.
Hollanda - İspanya - Almanya
Hollanda’da da Amsterdam Belediyesi, altı aydan uzun bir süre evinin boş olduğunu beyan etmeyen ev sahiplerine 9000 Euro’ya kadar ceza verilmesini öngören bir yasal düzenlemeyi tartışıyor.
İspanya’da Mayıs ayında parlamento tarafından onaylanan konut yasası kapsamında barınma hakkı amacıyla alınan birçok kararın arasında; belediyelere, boş evlerin emlak vergilerini yüzde 150’ye varan oranda artırma yetkisi verilmesi de bulunuyor.
Barcelona kentinde ise yerel yönetim, boş evlere karşı farklı bir taktik uyguluyor.
2016 yılında yapılan yasal düzenleme kapsamında Barcelona’daki yerel yönetim, iki yıldan fazla süre boş bırakılan bir eve, sosyal konut amacıyla kullanmak için geçici olarak el koyabiliyor.
Almanya’nın başkenti Berlin ise 2022 yılında aldığı bir kararla, kısa süreli ev kiralamaya karşı önlemleri sertleştirmiş durumda.
Fransa’da 2013 yılında boş evler için bir vergi getirildi. (Kısa Dalga)
