Korkutan araştırma: Zika salgınına sadece bir mutasyon kaldı

ABD'de yapılan bir araştırmada, belirli bir tür sivrisineğin ısırması ile bulaşan Zika virüsünün potansiyel olarak büyük bir salgına yol açması için tek bir mutasyon kalmış olabileceği gösterildi.

Zika virüsü 2016'da küresel çapta endişeye yol açmış, anneleri hamileyken bu virüse yakalanan binlerce bebek beyin hasarıyla dünyaya gelmişti. ABD'li bilim insanlarının yeni araştırmasında ise Zika'nın kolayca yeni mutasyonlara uğrayabileceğine dikkat çekiliyor.

Zika virus may be one step away from explosive outbreak https://t.co/quu84wv6xi

— BBC News (World) (@BBCWorld) April 12, 2022

Cell Reports isimli tıp dergisinde yayımlanan laboratuvar çalışmasında, Zika virüsünün yeni varyantlara yol açacak şekilde değişebileceği gösterildi. La Jolla İmmunoloji Enstitüsü'nden bir ekibin gerçekleştirdiği araştırmada, son dönemde görülen enfeksiyonlar üzerinde yapılan çalışmaların da, bu olası varyantlar nedeniyle geçmişte Zika'ya karşı bağışıklık kazanmış ülkelerde bile virüsün daha hızlı yayılabileceği belirtildi.

DENG HUMMASI BAĞIŞIKLIĞINA DA KARŞI GELEN VARYANT ORTAYA ÇIKTI

Fareler üzerinde yapılan araştırmada, Zika virüsünün sivrisinekler ile insanlar arasında gidip gelmesi halinde yaşanabileceklerin bir tür simülasyonu gerçekleştirildi. Laboratuvar ortamında Zika virüsü sivrisinek hücreleri ile fareler arasında geçiş yaptığında, küçük genetik değişimler gözlendi. Bu da Zika'nın, daha fazla yayılacak şekilde mutasyona uğramasının kısmen kolay olduğunu gösterdi. Dahası, geçmişte yine benzer şekilde sivrisinek ısırığı ile bulaşan Deng hummasına karşı bağışıklık sahibi olan farelerde de aynı durum görüldü.

Araştırmanın baş yazarlarından Profesör Sujan Shresta, "Tespit ettiğimiz Zika varyantı, geçmişte Deng Humması sayesinde sahip olunan çapraz bağışıklığın farelerde artık etkili olmayacağı noktaya kadar evrim geçirmişti. Ne yazık ki, eğer bu varyant baskın hale gelirse, biz de gerçek hayatta aynı sonuçlarla karşılaşabiliriz" dedi.

Uzmanlar, bu bulguların teorik olmakla beraber, Covid'den başka virüslerin de insanlık açısından tehlike yaratabileceğini hatırlattığını vurguladı.

'TEK BİR HARF DEĞİŞİMİ ETKİSİNİ ARTIRABİLİR'

Araştırma sonuçlarını BBC'ye yorumlayan Nottingham Üniversitesi'nden virüs uzmanı Profesör Jonathan Ball ise "Son dönemde koronavirüs varyantlarının hızla ortaya çıkması konusunda çok fazla şey duyduk. Fakat bu, şekil değiştirmenin birçok virüs tarafından paylaşılan ortak bir özellik olduğuna dair zamanında yapılmış bir hatırlatma. Bu araştırma, bir virüsün genetik dizilimindeki tek bir harfin ne kadar hızlı değişebildiğini ve bu durumun da, o virüsün hastalığa yol açma kapasitesinde sahip olabileceği sert etkiyi gösteriyor" dedi. Ball bununla birlikte, söz konusu araştırmanın daha fazla ilerletilmesi gerektiğine dikkat çekti.

ZİKA VİRÜSÜ NEDİR?

Zika virüsü, enfekte olan Aedes aegypti türü sivrisineklerinin ısırması ile yayılıyor. Bu sivrisinekler, Kanada ve Şili haricinde Amerika kıtasında ve Asya'da görülüyor. Zika virüsüne yakalanan kişilerin büyük çoğunluğu hafif hastalık semptomları gösteriyor ve kalıcı şekilde etkilenmiyor. Ancak virüs, ana rahmindeki bebekler açısından çok tehlikeli sonuçlara yol açabiliyor. Bir annenin hamilelik sırasında yakalanması halinde Zika, bebeğin gelişimine zarar verebiliyor ve beyin dokularında hasar bırakabiliyor.

Zika virüsü çoğunlukla sivrisinekler tarafından yayılsa da cinsel yolla da bulaşabiliyor. Bu sivrisineklerin ısırdığı her beş kişiden birinde semptom görüldüğü düşünülüyor. Ölüm oranları ise düşük. Semptomlar arasında ateş, kaşıntı ve eklem ağrıları bulunuyor.

AŞI ÇALIŞMALARI BAŞLADI

Henüz Zika'ya karşı bir tedavi geliştirilmemiş olması nedeniyle, tek seçeneğin bu sivrisinekler tarafından ısırılmaktan kaçınmak olduğu belirtiliyor. Bilim insanları aynı zamanda hamile kadınları korumak için bir Zika aşısı üzerinde de çalışıyor. (Kısa Dalga)