Köşe yazılarından | Sertuğ Çiçek: Katılım oranı ne kadar düştü? Sinan Oğan'ın oyları nasıl paylaşıldı?

Türkiye, ikinci tur seçimler için dün sandık başına gitti. Cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yeniden cumhurbaşkanı seçildi. Köşe yazarlarının gündemi seçim sonuçlarıydı.

T24 yazarı Sertuğ Çiçek, "Katılım oranı ne kadar düştü? Sinan Oğan'ın oyları nasıl paylaşıldı? Kürt seçmenin 2. tura ilgisi ve adaylara desteği sonucu etkiledi mi?" başlıklı yazısında şu bilgileri paylaştı:

"(...) İlk turda oy kullanan seçmen sayısı 55,8 milyonken, bu sayı ikinci turda yaklaşık 2 milyon azalarak 53,8 milyona düşmüş.

Katılım oranındaki bu düşüşün hangi adaya oy veren seçmenden kaynaklandığına ilişkin analiz yapılabilecek yeterli veri henüz yok. Ancak yine de bazı ipuçlarına sahibiz.

Katılım oranındaki düşmenin 3 ana sebebi olduğunu düşünebiliriz:

1) İlk turda Sinan Oğan ve Muharrem İnce’ye oy veren yaklaşık 3 milyon seçmenden bir bölümünün sandığa gitmemesi.

2) İlk turda Kılıçdaroğlu’nu destekleyen Kürt seçmenlerin bir bölümünün sandığa gitmemesi.

3) Seçime ilgi düzeyi en altta olan seçmenlerin bir bölümünün yaşamış olabileceği seçim yorgunluğu.

İlk turda Oğan ve İnce’ye oy veren yaklaşık 3 milyon seçmenin oyuna talip olan Erdoğan ve Kılıçdaroğlu, katılım 2 milyon azalınca geriye kalan 1,4 milyon kadar oyu paylaşmışlar: Kalan oyların 838 bin (yüzde 59) kadarını Kılıçdaroğlu, 591 bin (yüzde 41) kadarını da Erdoğan almış.

İlk turda elenen adaylardan kalan 5.6 puanlık oyun 2,64’ü Erdoğan’a, 2,96’sı da Kılıçdaroğlu’na gitmiş.

Kılıçdaroğlu ikinci turda Erdoğan’a göre oylarını daha fazla artırdı. Ancak bu artış aradaki 2,5 milyon kadar oy farkını kapatmaya yetmedi. Erdoğan ilk turda 2 milyon 538 bin 905 oy öndeyken bu fark yaklaşık 250 bin kadar azalarak 2 milyon 292 bin 180’e düştü.

Kürt seçmenin katılımı bazı illerde yüzde 65’e düştü

İlk turda Doğu ve Güneydoğu bölgesinde HDP’nin desteğiyle Kılıçdaroğlu’nun birinci sırada olduğu 14 il şunlardı: Ağrı, Ardahan, Batman, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van.

Bu 14 ilde, AA’dan aldığımız kesin olmayan sonuçlara göre, ilk turda 4,7 milyon seçmen sandığa giderken ikinci turda bu sayı 254 bin azalarak 3,8 milyona düştü:

Birinci turda yüzde 81,35 olan bu 14 ilin seçime katılım oranı ikinci turda yüzde 75,96’ya düştü. Hatta Ağrı’da bu oranı yüzde 65,93’e Van’da yüzde 72,35’e indi.

Geçerli oy oranı hem genel olarak hem de özellikle Kürt seçmenin yoğun olduğu illerde yükseldi.

Kürt nüfusun yoğun olduğu ve HDP’nin güçlü bu 14 ilde Kılıçdaroğlu’na desteğin oranı yine yüzde 65’in üzerinde gerçekleşti. Ancak seçime katılımdaki düşüş nedeniyle Kılıçdaroğlu’nun mutlak oy miktarı 136 bin kadar azalarak oy oranı yüzde 66,06’dan yüzde 65,97’ye düştü.

İncelediğimiz 14 ilde Erdoğan’ın birinci turda yüzde 31,18 olan oy oranı, 37 bin kadar oy artışı sayesinde yüzde 34,03’e yükseldi. Bu illerde ilk turda Sinan Oğan’a giden oyların büyük bölümünün fire vermeden Erdoğan’a yöneldiği kanaatindeyim." (Kısa Dalga)