Murat Yetkin, 50 +1 sistemini yazdı: AK Parti-CHP uzlaşması hayal mi?
Gazeteci Murat Yetkin, , Yetkinreport adlı sitesinde, “Yeni Meclis, yeni Anayasa ve AK Parti’yle CHP’ye düşen görev” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
AKP’deki “Yüzde 50+1” rahatsızlığından bahseden Yetkin, “Erdoğan’ın yüzde 50+1 barajı nedeniyle Hüda-Par ya da Yeniden Refah Partisi’nin kapısına gitmeye mecbur kalmaktan, hatta kendisini MHP’ye bu kadar bağımlı kılmaktan mutlu olduğunu hiç zannetmiyorum” dedi. Yetkin'in yazısı özetle şöyle:
(...) 14 Mayıs seçimlerinden önce AK Partinin önemli isimlerinden biriyle yaptığımız bir sohbette şu yakınması parti içindeki havayı yansıtıyordu:
• “Biz 2002’de yüzde 34’le tek başımıza iktidar olduk. Şimdi yüzde 45 görünüyoruz ama kapı kapı dolaşıp yüzde 50’yi bulmaya çalışıyoruz.”
Erdoğan’ın yüzde 50+1 barajı nedeniyle Hüda-Par ya da Yeniden Refah Partisi’nin kapısına gitmeye mecbur kalmaktan, hatta kendisini MHP’ye bu kadar bağımlı kılmaktan mutlu olduğunu hiç zannetmiyorum.
Keza Kılıçdaroğlu’nun verdikleri desteğin üzerinde milletvekili kontenjanını DEVA, Gelecek, Saadet ve İYİ Parti’ye vermiş olmaktan, son dönemeçte Zafer Partisiyle protokol imzalamaktan mutlu olduğunu da zannetmiyorum.
Bu sistem güya koalisyonlar ve Meclis’in çok parçalı yapıda olmasına karşı tasarlanmıştı. Oysa ilk sonucu fiili AK Parti-MHP koalisyonu oldu. Yeni Meclisin eskisinden daha parçalı bir yapıda kurulmuş olmasıysa söylenecek söz bırakmıyor.
Yüzde 50+1 sisteminin miadının dolduğunun ve artık ne siyasi istikrar ne adil temsile yardımcı olduğunun görülmesi gerekiyor.
CHP’nin (ve başta İYİ Parti lideri Meral Akşener olmak üzere muhalefet liderlerinin) görmesi gerekense üzerinde anlaştıkları Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Modeline yakın gelecekte geçilmeyeceğidir. Yüzde 50+1’in zorladığı ittifaklar sistemiyle Meclis’te oluşan bloklaşmanın halk oylaması için gereken 360 oyu veya Anayasa değişikliğini Meclis’te yapabilmek için gereken 400 oyu üretemeyeceği görülüyor.
Oysa siyaset ve ekonomide daha adil ve demokratik kapıları açma ihtimali olan Anayasa revizyonunu bu Meclis’in çatısı altında geniş toplumsal uzlaşmayı temsil edecek oy çokluğuyla, halk oylamasına da gerek kalmadan yapmak mümkün.
Bunun geçmişte örneği de var. 2003-2004 döneminde AK Parti ve CHP uzlaşmasıyla 9 Anayasa değişikliği ve aralarında Türk Ceza Kanunu ve Medeni Kanun dahil çok sayıda yasa TBMM’de oylanarak kabul edilmişti.
Bu imkân, eğer iyi değerlendirilebilirse bu Meclis’te de bulunuyor.
Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’nun, AK Parti ve CHP’nin yeni ve daha demokratik bir yönetim modeli üzerine birlikte çalışmasında yarar var. Bu çalışmaya Meclis’teki diğer partilerin da katkı vermesi toplumsal uzlaşmanın kapsamını artıracaktır ama 400 oyu rahat aşan AK Parti-CHP Meclis toplamının bu işin sürükleyici gücü olması zorunlu.
Türkiye’nin ekonomik ve demokratik kalkınması için yeni bir sayfa açmak üzere bu fırsat değerlendirilmeli." (Kısa Dalga)
