NASA'nın Ay görevi ölümden döndü
Ay'ın yörüngesini mercek altına alma göreviyle fırlatılan CAPSTONE, 8 Eylül 2022'de bir iticinin yanması sonucu yolculuğuna ara vermek zorunda kaldı.
Mashable Türkiye’de yer alan habere göre, CAPSTONE 28 Haziran'da Yeni Zelanda'nın Mahia Yarımadası'ndaki Rocket Lab Fırlatma Kompleksi'nden fırlatıldı. Görevin amacı daha önce hiçbir uzay aracının başaramadığını başarmak, Ay'ın yörüngesini mercek altına almaktı. NASA bu görevi, 2024'te start alacak insanlı Ay görevinin ve Ay'ın etrafında dönecek uzay istasyonunun başarısının anahtarı olarak görüyor.
'Gateway' olarak adlandırılan istasyon, Ay yüzeyine gidecek astronotlar için bir üs görevi görecek. NASA son dönemde maliyetleri azaltmak için görevleri uzay şirketlerine ihale ediyor. 55 kiloluk bu küçük uzay aracı için de aynı yol izlendi. CAPSTONE'u Terran Orbital inşa etti, Advanced Space Westminster, Colorado'daki görevin sahibi ve yöneticisi konumunda yer alırken Rocket Lab onu uzaya fırlattı.
Projenin maliyeti 30 milyon dolar tuttu.
CAPSTONE, 28 Haziran 2022'de özel bir şirkete ait roketle fırlatıldı.
CAPSTONE'un yolculuğu iki ay boyunca olaysız geçti. Yakıttan tasarruf etmek için, Ay'a ulaşması dört ay sürecek özel bir manevra yaparak manzaralı bir rotayı kat etti.
Ancak 8 Eylül 2022'de planlanan motor ateşlemesinin sonunda, bir itici yandı. Arıza koruma sistemi devreye girip tüm tahrik sistemi kapatılsa da hesapta olmayan bu 4 saniyelik itiş ile uzay aracı kendi ekseni etrafında dönmeye başladı.
Her dönüş sırasında, geminin güneş panelleri, güneş ışınlarını enerjiye çevirebilmek adına kendisini o yöne doğru çevirdi ve sonunda araç pillerini yenilemek için gerekli enerjiyi üretemeyecek konuma geldi. Capstone'un sinyalini göreceklerdi ama onunla yararlı bilgiler toplamak için yeterli zamanları yoktu.
Bu nedenle ekip, gücü korumak için tüm sistemlerini kapatarak CAPSTONE'u komaya soktu. Uzay aracı günlerce uyudu. Ardından ekip uzay aracını bir hafta boyunca normal bir sıcaklığa ulaşana kadar ağır ağır ısıttı.
Ancak sorun çözülmeyince bu kez bir navigasyon ekibi, yeni bir kontrolör inşa etti. Bir itici asla durmayacaksa, onu alt etmek için aynı anda birkaç iticiyi onu dengeleyecek şekilde ateşlerlerdi.
Böylece, 7 Ekim 2022'de kurtarma işlemi gerçekleştirildi.
Sorun yaşadığı sırada CAPSTONE’un, dünya üzerindeki bir antenle bağlantı kurarak, “Çok zamanım kalmadı. Ölüyorum” mesajı gönderdiği belirtildi.
