Rusya'da kâğıt üstünde seçim

Rusya'da Devlet Başkanı Vladimir Putin'in hiçbir ciddi rakibi olmadan yarıştığı devlet başkanlığı seçimlerinde oy verme işlemi Cuma günü başlıyor.

Üç gün sürecek olan seçimler neticesinde 71 yaşındaki Putin'in altı yıl daha görevde kalmasına kesin gözüyle bakılıyor. Bu durumda Putin, Josef Stalin'i de geride bırakarak 18'inci yüzyılda yaşayan Çariçe 2'nci Katerina'dan sonra Rusya'nın en uzun süre iktidarda kalan lideri olacak.

1999 yılının son gününde dönemin Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in sürpriz istifasının ardından göreve gelen Putin, o tarihten beri ya devlet başkanı ya da başbakan olarak Rusya'yı yönetti.

Putin'in göreve gelmesinden sonra Rusya, zengin enerji kaynaklarının katkısıyla bir ekonomik patlama yaşadı. Ancak Putin döneminde Kremlin yönetimi, yurt içinde giderek otoriterleşerek zamanla tüm muhalif sesleri susturdu. Yurt dışındaysa Batı ile gerginliği tırmandıran Putin, Ukrayna'ya asker göndererek 2014'te Kırım'ı ilhak ederken Donbas bölgesinde de silahlı ayrılıkçılara destek verdi. Ukrayna'da Rusya'nın Şubat 2022'de Donbas'ı işgaliyle başlayan savaş hâlen devam ediyor.

Gerçek bir rakibi yok

Kremlin karşıtları, demokratik standartları karşılamadığını belirttikleri bu seçimlerin sonucunun tanınmaması için çağrıda bulundu. Bağımsız uluslararası gözlemciler de seçim hilesi ve manipülasyon vakaları bildirdi.

Rusya'da Pazar günü sona erecek seçimlerde Putin'in karşısında sadece Kremlin'in onay verdiği üç aday yarışıyor. Bu isimler, Putin'e ya da Kremlin'in politikalarına sadık siyasi partilerin adayı olarak seçime katılıyor. Seçim komisyonu, muhalif isimlerin adaylığına izin vermedi.

Yapılan anketler, Putin'e karşı yarışacak üç adayın da hiçbir şansı olmadığını gösteriyor. Putin, seçimi kazandığı takdirde beşinci kez devlet başkanlığı görevini üstlenmiş olacak.

Putin'in karşısında gerçek bir rakip olarak yarışabilecek muhalif isimlerin çoğu, ya cezaevinde ya yurt dışına kaçmış durumda ya da öldü. Ülkenin en tanınmış muhalefet liderlerinden Aleksey Navalni, 16 Şubat'ta Rusya Federasyonu'na bağlı Yamalo-Nenets Özerk Okrugu sınırlarındaki bir kutup bölgesi cezaevinde hayatını kaybetti. Rusya'daki birçok kişi ve Batılı liderler Navalni'nin ölümünden Putin'i sorumlu tutarken Kremlin bu suçlamaları reddetti.

Kiev'den tepki: Yasa dışı

Rusya, savaş sırasında işgal ettiği Ukrayna bölgeleri Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson'ın yanı sıra 2014'te ilhak ettiği Kırım'da da sandık kuracak.

Kiev, söz konusu bölgelerdeki Ukraynalılara, uluslararası hukuk uyarınca yasa dışı olan bu seçimlere katılmamaları için çağrıda bulundu.

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, "Geçici olarak işgal altında bulunan topraklarda yaşayan ya da güç kullanılarak Rusya Federasyonu topraklarına götürülen milyonlarca Ukraynalıyı bu sözde 'seçimlere' katılmaya zorlamak da bir o kadar yasa dışıdır" açıklamasında bulundu. Bakanlık, söz konusu bölgelerde sandık kurulmasının Rusya'nın "uluslararası hukuk normları ve ilkelerini alenen hiçe saymaya devam ettiğinin yeni bir göstergesi" olduğunu belirtti.

Yabancı devletleri ve kuruluşları bu "sözde" seçimlerin sonuçlarını tanımamaya davet eden Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, uluslararası gözlemcilere de seçimlere katılmama çağrısında bulundu.

DW,AFP,Reuters,dpa/CÖ,AÜ