Sosyal medyada #Akademisyenlergeçinemiyor isyanı: Akademisyen maaşları enflasyon karşısında nasıl eridi?
Akademisyen maaşları enflasyon karşısında hızla değer kaybediyor. 10 sene önce asgari ücretin 6,6 katı olan profesör maaşı 3,8 katına düşmüş durumda. Akademisyenler sosyal medyada #Akademisyenlergeçinemiyor etiketiyle seslerini duyurmaya çalışıyor.
Profesör ve araştırma görevlilerinin maaşları son 10 senede nasıl değişti? Akademisyen maaşları asgari ücretin kaç katıydı, kaça düştü? Akademisyenlerin satın alabildikleri gıda miktarı son yıllarda nasıl geriledi?
euronews.com'un haber dosyasına göre Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile gıda fiyat endeksi akademisyen maaşlarının enflasyon karşısında ezildiğini ortaya koyuyor.
Akademisyen maaşı, enflasyon ve gıda enflasyonu Ocak 2021’de 100’e eşitleniyor. Maaşlar her sene ocak ve temmuz aylarında artıyor. TÜFE ve gıda enflasyonu ise her ay artış gösteriyor.
Haziran 2021’de akademisyen maaşları hala 100 birimde iken gıda enflasyonu 106 birim olmuş durumda. Yani maaş değişmezken 100 liraya alınan gıda 106 liraya yükselmiş durumda.
TÜFE bu süre boyunca büyük oranda akademisyenin aleyhine işliyor.
Akademisyen maaşı ile gıda fiyat endeksini Ocak 2020’de 100’e eşitleyelim. Bu durumda akademisyen maaşı ile 100 birim gıda satın alınabiliyor. Enflasyonla birlikte bu miktar biraz düşmeye başlıyor. Temmuz 2020’de gelen zamlardan sonra akademisyenler üç ay boyunca sırasıyla 102, 102 ve 101 birim gıda satın alabiliyorlar. Yani alım güçleri bu üç ay boyunca artmış durumda.
Ancak Eylül 2020’den bu yana bu miktar hiçbir zaman 100’ün üstüne çıkmıyor. Haziran 2022’de akademisyenler sadece 66 birim gıda satın alabiliyor. Her sene ocak ve temmuz aylarında maaşlarına zam gelmesine rağmen Ocak 2020’ye göre her zaman çok daha az gıda satın alabiliyorlar.
10 sene önce profesörün maaşı kaç asgari ücret ediyor, bugün ne durumda?
Temmuz 2014’te bir profesör (1/4 kıdem) asgari ücretin 6,3 katı maaş alırken bu oran Temmuz 2014’te 6,6’ye kadar çıkıyor. Ancak bu oran giderek düşüyor. Ocak 2023’te bir profesör asgari ücretlinin sadece 3,8 katı maaş alabiliyor.
