'Suriye'de bir barışma arzusu var fakat güven eksikliği de mevcut’

BERNA CAN

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Haziran’da Cuma Namazı çıkışı “Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile "ailecek" görüşebileceklerini söyledi.

Erdoğan’ın geçen hafta Astana’da Rusya Devlet Başkanı Putin’le görüşmesinde de Suriye’yle yeni dönem de masaya yatırıldı.

Erdoğan'dan "Esad'la ailece görüşme" mesajı

Erdoğan’ın açıklaması, Türkiye ve Suriye arasındaki ilişkilerde normalleşme sürecinin başlangıç adımı olarak değerlendiriliyor.

Yakın zamanda Erdoğan’dan Esad’a davet gitmesi bekleniyor. Erdoğan yaptığı son açıklamalarda “Suriye iç savaşı olmak üzere terör örgütleri için elverişli alan oluşturan istikrarsızlıkların sonlandırılması için işbirliğine hazırız” ifadelerini kullandı.

Erdoğan'dan Esad mesajı: Davetimiz her an olabilir

Türkiye’de Suriyeli sığınmacıların tartışıldığı, Kayseri ve diğer illerde linç girişimine uğradığı dönemde, ana muhalefet partisi CHP de Esad’la görüşülmesi gerektiğini söylüyor. CHP’den yapılan açıklamalarda parti lideri Özgür Özel’in Temmuz ayı içinde Suriye’ye giderek Esad’la görüşeceği belirtildi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut, “Şam ile irtibatımız var. Görüşme niyetine ilişkin, bu konuların çözümüne ilişkin niyet ifadesi karşılık buldu. Bundan sonraki kısım sadece şartların olgunlaşması yani nerede görüşme yapılacak, hangi tarihte yapılacak bunlar konuşulacak. Ama biz niyet olarak bir an önce bu görüşme isteğimizi ifade ettik. Şam’dan da bu isteğe olumlu cevap geldi. Şartlar oluşunca bu görüşme gerçekleşecektir” dedi.

Suriye'den Özgür Özel'e olumlu yanıt: Şam'a gidiyor

Kassargian: ‘Suriye, Türkiye'nin kendi eliyle bulaştığını düşünüyor’

CHP’nin Şam ziyareti ve Erdoğan’ın açıklamalarını Suriye’de yaşayan gazeteci Sarkis Kassargian’a sorduk. Kassargian, “CHP'nin adımları, Erdoğan'ın adımlarından sonra geldiği için Suriye'de pek ciddiye alınmıyor” ifadelerini kullandı.

Gazeteci Kassargian, Kayseri’de yaşanan olayları ve Türkiye’deki sığınmacı tartışmalarına ilişkin şunları söyledi:

“Belki Türkiye'de yaşayan insanlar için biraz da negatif görülebilir ama Suriye şöyle düşünüyor: Bu meseleyi Türkiye kendi kendine yani kendi eliyle kendini bulaştırdı. Bu mesele Türkiye'nin meselesi artık. Tabii ki bu ilan edilmiyor çünkü siyaseten ya da diplomatik kuralları çerçevesinde böyle bir şey söylenmez. Suriye'de yetkililerle konuştuğumda en azından bu görüşü hissediyorum.”

Kassargian, “Türkiye’nin yanlış siyaseti sonucunda Suriye'de iç karışıklıklar savaşa dönüştü ve mülteci krizi yaşandı. 12 senedir Türkiye'de olan mülteciler için ne bir entegrasyon programı ne de net bir plan var. Suriye ise stratejik anlaşmalar üzerinden bu konuyu tartışmak istiyor" ifadelerini kullandı.

Gazeteci Sarkis Kassargian, Türkiye'nin sığınmacı krizini yönetme biçimini eleştirerek, “Suriye, mültecilerle ilgili Türkiye'nin tutarlı bir siyaseti olmadığını görüyor. Suriye, çekilme yol haritası ve mültecilerin nasıl döneceği gibi konuların netleştirilmesini talep ediyor" dedi.

Esad'ın geri dönme çağrısı: Gerçekçi mi?

Sarkis Kassargian, Esad yönetiminin savaş sonrası ülke dışına giden Suriye vatandaşlarına geri dönüş çağrısının gerçekliğini değerlendirdi. Kassargian, "Esad yönetimi bu çağrıda tam anlamıyla samimi değil. Suriye'de demokrasi tam olarak yerleşmiş değil ve geri dönenlerin sorun yaşamayacağının garantisi yok. Özellikle Suriye'de suç işleyip kaçanlar için bir yargı süreci başlayabilir. Ancak genel bir af çıkıp yeni bir sayfa açılması da olası” ifadelerini kullandı.

‘Suriye'de Türkiye ile bir barışma arzusu var, fakat güven eksikliği de mevcut’

Sarkis Kassargian, Erdoğan’ın açıklamalarının Suriye’de nasıl yankılandığını anlattı:

”Suriye'de Türkiye ile bir barışma arzusu var, fakat güven eksikliği de mevcut. Erdoğan'ın bu açıklamaları ciddiye alınıyor ama ilk ziyaretin Ankara'da olmayacağı düşünülüyor. Daha çok Moskova, Riyad veya Bağdat gibi tarafsız bölgelerde bir görüşmenin olma ihtimali daha yüksek."

Kassargian, "Bu tür görüşmeler, sürecin sadece Rusya ve İran'ı değil, Avrupa ve Amerika'yı da kapsayabileceğini gösteriyor. Ancak, büyük bir güvensizlik mevcut ve bu güvensizlik ortadan kalkmadan ilişkilerin düzelmesi zor görünüyor." dedi.‘CHP’nin adımları Erdoğan’dan sonra geldiği için ciddiye alınmıyor’

Gazeteci Kasargian, CHP’nin Şam ziyaretinin Esad yönetimince onaylandığı haberlerine ilişkin olarak ise "Suriye, Türkiye'nin kurucu partisine olumsuz bir yanıt vermeyecektir. Ancak bu ziyaretin hangi seviyede olacağı önemli. Şimdiye kadar CHP'nin adımları, Erdoğan'ın adımlarından sonra geldiği için Suriye'de pek ciddiye alınmıyor" ifadelerini kullandı.

‘Suriye CHP’ye değil, Erdoğan’a inanıyor’

Kassargian, CHP'nin ziyaret girişimlerine dair şunları ekledi:

"Yetkililerle yaptığım görüşmelere göre, CHP'nin ziyareti bir yol haritası sunmadıkça ve somut adımlar atmadıkça fazla bir etki yaratmayacak. Suriye, daha çok Erdoğan'ın süreci hızlandıracağını düşünüyor ve CHP'nin inisiyatif almadığına inanıyor.”

‘Suriye Erdoğan’a karşı temkinli’

Gazeteci Kassargian, halkın Erdoğan'ın açıklamalarına karşı temkinli olduğunu belirterek, "Geçmişteki tecrübeler, Erdoğan'ın seçim sonrası yaptığı açıklamalar ve NATO zirvesi gibi faktörler, halkın güvensizliğini artırıyor." dedi.

Rusya ve İran'ın arabuluculuk rolü

Sarkis Kassargian, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Almanya ziyareti sonrası uçakta basın mensuplarına yaptığı “Türkiye-Suriye ilişkilerini geçmişte olduğu gibi aynı noktaya getirelim istiyoruz. Davetimiz her an olabilir. Türkiye'de görüşme olması konusunda ise Sayın Putin'in yaklaşımları var. Irak Başbakanı'nın bu konuda yaklaşımları var. Biz her yerde arabuluculuktan bahsediyoruz da sınırımızdakiyle, komşumuzla niye olmasın?" açıklamasının Suriye’de nasıl değerlendirildiğini de aktardı.

Gazeteci Kassargian, şunları kaydetti:

”Rusya, 2021'den beri bu konuda çok bastırıyor ve Erdoğan'ı destekliyor. İran da aynı şekilde. Suriye hükümeti, kendini avantajlı görüyor ve bu süreçte kendi şartlarını korumakta kararlı.

Bu ara buluculuk çabalarının ne kadar etkili olduğu tartışılır. Suriye'nin ekonomik ve askeri durumu da göz önüne alındığında, bu ilişkilerin ne kadar sürdürülebilir olduğu da bir soru işareti."

Parti kaynakları: Özel’in ziyaretinde kesinleşme yok

Bu arada, CHP’den Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut’un Özgür Özel ile Esad görüşmesine dair ifadelerinin ardından Şam’ın davetine dair net bir tarih açıklaması gelmedi.

Kısa Dalga’nın parti üst yöneticilerinden edindiği bilgilere göre ise kesinleşmiş bir kabul yok ve ziyaret talebi Şam yönetimince değerlendirilme aşamasında. (Kısa Dalga)