Trabzon'da stadın bulunduğu ve şehir hastanesi inşaatı yapılan dolgu alan çöküyor
Sözcü'den Yusuf Demir'in haberine göre, 3 Kasım 2021 tarihinde “Geocarto International” adlı bilimsel dergide yayımlanan "Karadeniz Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertan Gökalp ve Harita Yüksek Mühendisi Fırat Altıntaş imzalı, Şenol Güneş Spor Kompleksi Yüzey Deformasyonu İzlenmesi başlığını taşıyan makale, hem 40 bin kişilik stadyumun bulunduğu kompleksin, hem de dev hastanenin ciddi risk altında olduğunu bilimsel olarak ortaya koydu.
Tabloda koyu kırmızı noktalar en büyük çökmeleri, mavi noktalar ise en büyük yükselmeleri gösteriyor. Trabzon Şehir Hastanesi’nin yapılacağı sol taraftaki boş alanda özellikle deniz tarafında çökme görülürken, diğer tarafta yükselmeler dikkat çekiyor.
Çalışmada özellikle Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Kopernik programı kapsamında uzaya gönderdiği Sentinel-1 uydusundan alınan veriler kullanıldı. 3 yılı aşkın süre boyunca ortalama 12 günde bir, milimetrik hassasiyetteki veriler toplandı.
Avrupa Uzay Ajansı’na ait uydudan alınan verilerden stadyumun bulunduğu bölgede yoğun çökme ve yükselme olduğu, bazı alanların yılda 9.7 milimetre çöktüğü; bazı alanların ise yılda 3.9 milimetreye kadar yükseldiği tespit edildi.
STADYUMUN BATI TARAFINDAKİ ÇATLAKLAR: Stadyumun (a), (b), (c), batı tarafında belirgin zemin çatlakları tespit edildi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden emekli jeoloji uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş bu tespitlerin ne anlama geldiğini şöyle anlattı:
- 2019 yılında KTÜ İnşaat Bölümünden Prof. Dr. Erol Şadoğlu birlikte spor tesisinin farklı oturmalardan dolayı deforme olduğunu ve az hasara uğradığını ortaya koymuştuk. Yeni makaledeki veriler 2016-2020 uydu verileri oturmaların devam ettiğini gösteriyor. Bu oturmalar ve deformasyon yapıları izlenmeli. Az hasar ve oturmaların devam edip etmediği kontrol edilmelidir.
- Akyazı dolgusu zemin iyileştirilmesi yapılmadan klasik yöntemle gelişigüzel doldurulduğundan taşıma kapasitesi düşüktür. Bu nedenle farklı oturmaları en aza indirmek amacıyla tesis kazıklar ve radye temel üzerinde taşıtılmaya çalışılmıştır.
- 4 bin 500 fore kazığa rağmen yapıda deformasyon varsa, demek ki fore kazıklar yeterince çalışmadı veya etkili olmadı demektir.
- Beklenenden daha fazla farklı oturmaya tahammül edemeyen yapı yatay, düşey yer değiştirme ve dönme hareketlerine bağlı olarak kırılma deformasyonu göstermeye başlamıştır.
“TESİS SAAT YÖNÜNDE DÖNÜYOR”
- Tesisin bir bütün olarak saat yelkovanı yönünde dönme deformasyonuna uğradığını söylemek mümkündür.
- Jeolojik, inşaat ve uydu ölçüm bilgilerine göre aynı dolgu üzerinde yapılması planlanan Şehir Hastanesinin geleceği spor tesisinin akıbeti ile örtüşmektedir.
- Zeminin homojen bir biçimde yani düzgün oturması tolere edilebilir ancak heterojen yani yer yer farklılık gösteren çökme ve yükselmeler yapının deforme olmasına neden oluyor.
“YAPI DEFORMASYONA DAYANAMADI”
- Yani yapıda kırılmalar, açılmalar, dönmeler vs oluyor. Bu deformasyon yapılarını ben ve İnşaat Mühendisi arkadaşım Prof. Dr. Erol Şadoğlu stadın içinde yaptığımız çalışmayla bizzat tespit etmiştik.
- Şimdi bu makalede bir de stadın dışında çatlaklar tespit edilmiş oldu. Eğer bina düzgün otursaydı, bu çatlaklar, açılmalar olmazdı. Ama bu uluslararası makalede de görüldüğü gibi, stadın dışında ve stadın içinde çatlaklar açılmalar var…
- Bu neyi gösteriyor: Deformasyon o kadar fazla ki, bina bu deformasyona dayanamadı, enine çatlaklar boyuna çatlaklar, hatta dönmeler gelişti.
