'Toplu iş sözleşmesine karar verdiğimizde vatan haini ilan edildik’

Kısa Dalga - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı bünyesinde Türkiye'deki temsilciliklerde görev yapan bir grup mahalli personel, 2024 yılının Ocak ayında Türkiye Ticaret Eğitim, Büro ve Güzel Sanatlar İşçileri Sendikası'na (TEZ-KOOP İş) üye olarak yasal haklarını aramaya başladı. Ancak, sendikanın görüşme taleplerinin yanıtsız kalması ve çalışanların taleplerinin göz ardı edilmesi üzerine, personel 3 Temmuz 2024 Çarşamba günü grev oylaması için sandığa gitme kararı aldı ve bu durumu Türkiye'deki tüm temsilciliklere önceden yazılı olarak bildirdi.

TEZ-KOOP İş’in KKTC devletinde grev mücadelesi

Sendikal mücadele sürecini başlatmak isteyen KKTC Konsolosluk ve Büyükelçilik çalışanları TEZ-KOOP İş'le yaptıkları görüşmeler ve oylama sonucunda 3 Temmuz'da grev kararı ya da Yüksek Mahkemeye başvuru yapılması için oylama gerçekleştirilmesi kararı alındı.

İş-Kur içeri alınmadı, kapılar çalışanların üzerine kilitlendi

Ancak olaylar, KKTC Büyükelçiliklerinde beklenmedik bir şekilde gelişti. İddiaya göre, İş-kur yetkilileri, Ankara, Mersin'deki KKTC Büyükelçiliklerinde grev oylamasını denetlemek için geldiklerinde, elçilikten içeri alınmadılar. İş-Kur ve TEZ-KOOP İş yetkilileri yaşananlarla ilgili tutanak tuttu. Aynı şekilde, büyükelçilikte görevli personelin de dışarı çıkıp iradelerini sandığa yansıtmalarına izin verilmedi. Bu durum, yasal hak arayışları kısıtlanan personelin mağduriyet yaşamasına neden oldu. İşveren tarafından uygulanan çeşitli yaptırımlar ve işlerini kaybetme tehdidi, çalışanların üzerindeki baskıyı daha da artırdı.

TEZ-KOOP İş yetkilileri yaşanan olayları doğrularken, mücadelelerine devam edeceklerini ve sendikalaşma süreci ile ilgili yaşanan anayasaya aykırı işlemi yetkili merciilere yazılı olarak bildirdiklerini ifade etti.

Kısa Dalga'nın ulaştığı kaynaklar Büyükelçilik ve konsolosluklarda yaşanan durumu şu sözlerle özetledi:

"Yasal haklarımız engelleniyor. Grev yapmamız engelleniyor ve sürekli tehdit altındayız. Bu durum kabul edilemez. Yıllardır süregelen ekonomik kriz ve enflasyon, maaşlarımızı ciddi şekilde eritti. Maaşlarımız, normal Türkiye şartlarının bile altında kaldı. Üstelik mobbing, hakaret ve tehditlerle karşı karşıyayız. Bu koşullarda çalışmak çok zor."

Fidan, Türk Devletleri Teşkilatı toplantısında KKTC'ye destek istedi

AVM mescidine sandık kuruldu

Biz yine şanslıydık, binanın içinde olduğumuz için ve başka dairelerde olduğu için Ekrem İmamoğlu'nun yardımıyla oylama yaptık.

Bize, sosyal haklarımızı kullanmak için mescide oy kullanma imkanı sağladı. Bu, sanki gayri yasal ve utanılacak bir şey yapıyormuşuz gibi bir durum."

'Toplu iş sözleşmesi yaptırmaya karar verdiğimizde vatan haini ilan edildik’

KKTC Büyükelçilik personelleri çalışma şartlarında yaşadıkları zorlukları ise şu şekilde dile getirdiler:

"Biz 2 yıldır bunun mücadelesini veriyoruz. 3-4 ay önce bir zam yaptılar ama çok komik bir zam. Maaşlarımız enflasyon karşısında eridi.

KKTC'de asgari ücret 29 bin 640 TL oldu

Ayrıca, sürekli olarak 'siz işe yaramazsınız, siz gidersiniz yenileri gelir' gibi hakaretlerle karşılaşıyoruz. Bu durum dayanılmaz hale geldi. Ne yol, ne yemek, ne de kira ödeneğimiz var. Hiçbir güvencemiz yok. Bunların olması için de toplu iş sözleşmesi yaptırmaya karar verdiğimizde vatan haini ilan edildik.’’

Ne olmuştu?

Türkiye’deki KKTC Büyükelçiliğinde örgütlü Tez-Koop-İş Sendikası, 'işverenin uzlaşmaz tutumu nedeniyle' anlaşma sağlanamaması üzerine, 27 Mayıs 2024 tarihinde grev kararı aldıklarını duyurdu.

Sendikanın yaptığı açıklamada, işverenin uzlaşmaz bir tutum sergilediğini, çalışanları istifaya zorladığını ve hem ulusal hem uluslararası sözleşmelere aykırı tutum sergilediği belirtildi.

KKTC Dışişleri’nin açıklaması

Konuyla ilgili KKTC Dışişleri Bakanlığı, 13 Haziran 2024 tarihinde yaptığı açıklamada ise şunları kaydetti:

“Bazı medya kuruluşlarınca yapılan haberlerde, gerçek dışı iddialara yer verilerek Ankara’daki KKTC Büyükelçiliğimizde mahalli statüde görev yapan bazı çalışanlarımızın grev oylamasına gidecekleri belirtilmiştir.

Haberde iddia edildiği üzere, Büyükelçiliğimiz hiçbir zaman sendikalaşmayı engelleyici bir tutum sergilememiş, tam aksine “işveren vekili” konumunda olması sebebiyle işçi sendikasına üye olamayan çalışanların bu niteliğini ortadan kaldırıp onların sendikaya üye olmasına destek olmuş, sendikalaşmanın en temel hak olduğunu her durumda ifade etmiştir.

'Euro bazında yüzde 40, yüzde 35 ve yüzde 30 oranlarında zam yapıldı'

Tez-Koop İş Sendikası’nın yetkili sendika olduğunun Büyükelçiliğimize bildirilmesinden çok önce başlatılan, çalışanlarımızın hayat pahalılığından kaynaklanan mağduriyetlerini gidermek amaçlı maaş düzenlemesi sonuçlandırılmış ve bu bağlamda, 2024 yılı itibarıyla üç gruba ayrılan çalışanlarımızın maaşlarına Euro bazında %40, %35 ve %30 oranlarında zam yapılmıştır.

Bunun ötesinde, Türkiye’de mahalli statüde çalışanlarımızla yapılan iş sözleşmelerinde, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu Madde 27 uyarınca çalışma şartlarına ilişkin her konuda Türkiye Hukuku’nun mu KKTC Hukuku’nun mu seçildiği açıkça belirlenmiştir. Buna göre, Euro üzerinden ücret almakta olan çalışanlara, ayrıca 13. maaş ikramiyesi ödenmekte, haftalık çalışma süreleri, 4857 sayılı Türk İş Kanunu’ndaki 45 saatten farklı olarak KKTC İş Yasası uyarınca 40 saat olarak uygulanmakta, Cumartesi ve Pazar günleri hafta tatili olarak uygulanmakta, yıllık izinleri hem KKTC Hukukundan hem de Türk Hukukundan daha fazla olacak şekilde 10 yıla kadar 20 iş günü, 10 yıldan fazla çalışanlarda 30 iş günü olarak uygulanmakta, sadece iş sözleşmesinin sona ermesi bakımından 4857 sayılı Türk İş Kanunu esas alınmaktadır.

Görüldüğü üzere, Büyükelçiliğimiz çalışanları, iş hukukuna ilişkin birçok konuda KKTC mevzuatına tabi şekilde ve Türk İş Kanunu’ndan çok daha ayrıcalıklı haklarla ve şartlarda çalıştırılmaktadır. Personelimize 2024 yılında anlamlı oranda maaş zammı yapılmasına rağmen, “insan onuruna yakışır çalıştırılmadıkları ve bu amaçla sendikalaştıkları ve sendikalaşma nedeniyle istifaya zorlandıkları” gibi gerçek dışı iddialarda bulunulmaktadır. Sendikanın ekonomik ve sosyal şartların çok üzerinde, Euro bazında %90 zam talebi gibi kabul edilmesi mümkün olmayan talebine olumlu cevap verilmemesi nedeniyle, konu çarpıtılarak kamuoyu yanıltılmaya çalışılmıştır.

'İstedikleri fahiş zam oranına olumlu yanıt beklemek sendikal faaliyet değildir'

Büyükelçiliğimizin çalışanlarını istifaya zorladığına ilişkin iddialar tamamen asılsızdır. Böyle bir iddiası bulunanların bunu medya kuruluşları aracılığıyla kamuoyuna yanıltıcı şekilde duyurmasından ziyade dava açmak suretiyle hakkını arayabileceği bilinmelidir. Bırakın delili, emaresi dahi bulunmayan kişilerin bu şekilde gerçek dışı beyanlarda bulunarak KKTC Büyükelçiliği’nin fahiş ücret zammı taleplerine olumlu cevap vermesini beklemek ise sendikal faaliyet değil, aksine tazminat sorumluluğu doğuran ve kişilik haklarını ihlal eden hukuk dışı davranışlar ve demeçlerdir. Bu yayını yapanlar gibi yaptıranların da sorumluluğu bulunduğu açık olup, Büyükelçiliğimizin bu hususta yasal yollara başvurma hakkı mahfuzdur” ifadelerine yer verildi. (Haber Merkezi)