RSF raporu: 'Öldürülen gazetecilerin üçte birini İsrail ordusu öldürdü'

Kısa Dalga - Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) 2024 raporunu yayımladı. RSF, bu yıl kaydedilen gazeteci cinayetlerinin yarısının çatışma bölgelerinde yoğunlaştığına dikkati çekerken habercilere yönelik saldırılar endişe verici bir artışı ortaya koyuyor.

Yayımlanan rapora göre 2024’te dünyada öldürülen 54 gazeteciden 31'inin çatışma bölgelerinde yaşamını yitirdiğini, mahpus gazeteci sayısının da yüzde 7’lik artışla 550’ye ulaştığını bildirdi. Türkiye’de tutuklu gazeteci sayısı azalma gösterse de adli kontrol uygunlamasının yaygınlaştığı belirtildi.

'Türkiye: Tutuklamanın yerini adli kontrol ve online sansür aldı'

RSF Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu bilançoyla ilgili yaptığı açıklamada, Türkiye’de tutuklu gazeteci sayısında 2024’te kayda değer bir düşüş yaşandığını belirterek, "Düşüş gösteren tutuklu gazeteci sayısı, Türkiye’de adli kontrolün hızla yaygınlaşması gibi habercilerin hareket özgürlüğü ve zihinlerini teslim almaya dönük antidemokratik başka bir pratiğin varlığını gizlememelidir. Nitekim, susturma girişimlerinin ve haberlerin etkisiz kılınmasının yolu olarak, belki de tutuklamanın yerine geçecek tarzda, neredeyse sistematik endişe verici bir online sansür pratiğini gözlemliyoruz" ifadesini kullandı.

Bruttin: Bize haber verenleri korumak, gerçeği korumaktır

RSF Genel Direktörü Thibaut Bruttin, söz konusu vahim gidişatın önüne geçilmesi için, mücadele kadar yurttaş duyarlılığının da zorunlu olduğunu bildirdi. Bruttin, yıllık bilançonun yayımı dolayısıyla yaptığı açıklamada, "Gazeteciler ölmüyor, öldürülüyorlar; hapiste değiller, rejimler onları içeri atıyor; kaybolmadılar, kaçırıldılar. Genellikle hükümetler ya da silahlı gruplarca düzenlenen bu suçlar, uluslararası hukuku hiçe saymakla birlikte çoğu zaman cezasız da kalıyor. Olayların gidişatını değiştirmeli ve vatandaşlar olarak kendimize, gazetecilerin bizim için, bizi bilgilendirmek için öldüğünü hatırlatmalıyız. Saymaya, adını koymaya ve kınamaya, soruşturmaya ve adaletin yerini bulmasını sağlamaya devam etmeliyiz. Kadercilik üstün gelemez. Bizi bilgilendirenleri korumak, gerçeği korumaktır" dedi.

'Öldürülen gazetecilerin üçte birini İsrail ordusu öldürdü'

Dünya genelinde, Orta Doğu, Irak, Sudan, Myanmar ve Ukrayna gibi çatışma bölgelerinde haber yaparken öldürülen gazetecilerin sayısı son beş yılın en yüksek seviyesine (%57,4) ulaştı.

Gazze: 'Gazeteciler için dünyanın en tehlikeli bölgesi'

RSF'nin bugüne kadar edindiği bilgilere göre, 2024 yılında görev başında öldürülen gazetecilerin üçte biri Gazze Şeridi'nde İsrail ordusunca öldürüldü. Gazeteciler için en tehlikeli ülke olan Filistin son beş yılda en fazla gazeteci ölümünün yaşandığı ülke oldu. Ekim 2023'ten bu yana İsrail tarafından 145'ten fazla gazeteci öldürülürken, bunların en az 35'i görev başında hedef alındı veya öldürüldü. RSF'nin İsrail’in gazetecilere karşı işlediği savaş suçları için Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne dört şikayette bulunduğu belirtildi.

'Gazeteci tutuklamada artış, 550 gazeteci tutuklandı'

Rapora göre 2024 yılında tutuklu gazeteci sayısındaki artış (+%7,2) özellikle Rusya (+8) ve İsrail'deki (+17) yeni tutuklamalardan kaynaklanıyor. İsrail, Ekim 2023'te Gazze'de savaşın başlamasından bu yana açık ara en fazla gazeteci tutuklayan ülke konumunda bulunuyor.

'Gazeteci tutuklamalarının yoğun olduğu 4 ülke'

En fazla tutuklu gazeteci barındıran ülkeler sırasıyla Çin (11'i Hong Kong'da olmak üzere toplam 124), Myanmar (61), İsrail (41) ve Belarus (40) olarak kayıtlara geçerken, 2024 yılında 95 kayıp haberci tespit edilirken, rehin tutulan 55 gazetecinin yüzde 70’i Suriye’de tutuluyor.

RSF Barometresine gerçek zamanlı erişim

RSF bölge temsilcileri ve muhabirlerinin sürekli güncellediği ihlal mağduru (öldürülen, gözaltına alınan, rehin tutulan, kayıp) gazetecilere ilişkin bilgilere RSF'nin çevrimiçi barometresinde ( https://rsf.org/fr/barometre ) erişilebiliyor. (Haber Merkezi)