Kısa Dalga dolandırıcılık dosyasını açıyor: Enişte işi tuzak

ALTAN SANCAR

Instagram’da gezinirken kendinizi bir anda savcılıkta, hatta cezaevinde bulabileceğiniz bir dönemdeyiz. Etkisini giderek arttıran ekonomik kriz, özellikle öğrencileri Instagram hikayeleri üzerinden kurulan bir tuzağa itiyor ve öğrenciler kendilerini günün sonunda yargılanırken buluyor. Dolandırıcılar, yasa dışı bahis siteleri, kişisel bilgilerin satıldığı ‘panel’ adı verilen siteleri ellerinde bulunduranlar, sosyal medya reklamları ile hesaplar kiralıyor. Kiralanan hesaplar, ağır cezalık suçların işlendiği süreçlerde kullanılıyor ve suçun faillerine ulaşılamadığı için yargılananlar, birkaç bin lira karşılığında suçlulara hesaplarını kiralayanlar oluyor.

Ticaret Bakanlığı, Nisan 2024’te yaptığı bir açıklama ile IBAN kiralama ilanlarına karşı, "Bir banka hesabının maddi menfaat karşılığında başka kişiler tarafından kullanılmasına izin vermek, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kanunu'na göre suç teşkil ediyor" uyarısını yaptı.

Paranın izi kaybediliyor

Bakanlığın da uyardığı bu süreçte sosyal medyada karşınıza reklam olarak çıkan paylaşımlarda, IBAN numaraları yüksek kazanç vaadi ile sahiplerinden kiralanıyor. Hesaplarını kiralayanlar bankacılık bilgilerini yasa dışı gelir elde etmeyi planlayanlar ile paylaşıyor. Zaman zaman da yüz yüze buluşmalar ile hesaplarını kiralayanların telefonlarında çeşitli işlemler yaparak hesapları kontrol etmeyi sağlıyorlar. Hesapları kontrol etmeye başlayan kiracılar, dolandırıcılık, yasa dışı bahis veya panel işlemlerinden elde edilen gelirleri bu hesaplarda topluyor. Burada toplanan gelirlerin izleri daha sonra çeşitli kripto para borsaları üzerinden kaybediliyor ve asıl sahiplerine ulaşıyor.

Özellikle dolandırılanların suç duyurusu sonrası, emniyetin peşine düştüğü ilk iz telefon numaraları ve IBAN numaraları oluyor. Ancak telefon numaraları iddianamelere de giren ve ‘patates’ olarak tabir edilen açık hatlar oluyor. Burada açık hatlar dışında zaman zaman paneller üzerinden elde edilen kimlik bilgileri ile sağlanan hatlar da kullanılıyor. Telefon hatları üzerinden bilgiye ulaşamayan emniyet, hızlıca IBAN bilgilerini araştırıyor ve hesap sahipleri gözaltına alınıyor.

Gerçek suçlular bulunamıyor

Bugün itibariyle Türkiye’nin 81 ilindeki savcılıklara nüfusun büyüklüğüne göre günlük ortalama 6 ile 30 arasında yapılan suç duyurusunda kullanılan IBAN bilgileri kiralık hesaplara ait çıkıyor. Bu suç duyurularının kovuşturmaya dönmesiyle başlayan yargılamalarda asıl dolandırıcıların yargılandığı dosya sayısı ise bir elin parmağını geçmiyor. Zira HTS kayıtlarından telefon numaralarının konumları tespit edilmeye çalışıldığında son sinyal noktaları kimi zaman Suriye sınırı bile çıkıyor. Hazırlanan iddianameler ile başlayan yargılamalar ise yöntemler itibariyle şaşkınlık yaratıyor.

Bazı dolandırıcıların ise yargılamalarda savunmalarını banka hesaplarını kiraladıkları üzerine kurdukları da yargının gözünden kaçmıyor.

Bugün İstanbul ve Ankara’da devam eden bazı yargılamalardan örnekler durumun vahametini gözler önüne seriyor.

Enişte işi tuzak: Dolandırılanlar noterde buluştu

İstanbul Küçükçekmece Ağır Ceza Mahkemesine gönderilen, 2024 tarihinde açılan ve devam eden yargılamada bir şüpheli ve bir müşteki bulunuyor. Suçlamanın “Bilişim Sistemleri Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık” olarak yer aldığı iddianamede bir online satış sitesinde araç alım satımı için başlayan yolculuk, mahkemede son buluyor.

İddianamede sanık M.K.’nin, müşteki E.A. isimli şahsı online satış sitesinde araç almak isterken dolandırdığı iddia ediliyor. Olay örgüsünde ise M.K’nin hesabını kiraladığı ve bu hesap üzerinden araç satın almak isteyen E.A.’nın dolandırıldığı görülüyor.

İddianame ve savunmalara göre, sanık M.K., 14 Ocak 2024 tarihinde Instagram’da gezinirken, karşına çıkan hesap kiralama ilanına tıklayarak ulaştığı cep telefonu numarasını kullanan kişi ile Rami tramvay durağında buluşuyor. Burada telefonunu buluştuğu kişiye vererek banka hesaplarına girmesine izin veriyor ve daha sonra telefonu M.K.’ye teslim ediyor.

Dolandırıcı şahıs daha sonra ‘sarı site’ olarak bilinen online satış sitesinde Honda Civic marka aracını satışa çıkaran S.A. adlı kişiye ulaşıyor. Aracını satın almak istediğini, bunun için bin 500 lira kapora ödeyeceğini ve ilandan kaldırmasını istiyor. Teklifi kabul eden S.A. ilanı kaldırdıktan sonra, şahıs kendisine Şırnak'ta çalıştığını ve aracı başka bir kişinin teslim alacağını, alacak kişi ile aralarında takas anlaşması yaptıklarını söylüyor. S.A.’dan bir de ricada bulunan şahıs, aracı satın almaya gelecek kişilere kendisini eniştesi olarak tanıtmasını istiyor. Aynı gün evinin konumuna gelen iki erkek aracı inceliyor ve ekspertize gerek duymadan aracı almaya karar veriyor.

Şahıs kapora ödeyerek ilandan kaldırttığı aracın fotoğrafları ile yeni bir ilan açıyor ve dolandırılacak kişiyi beklemeye başlıyor. Bir süre sonra müşteki A.K. kendisine ulaşarak aracı satın almak istediğini belirtiyor. Şahıs, 830 bin lira karşılığında anlaştığı E.A.’ya aracının kız kardeşinin adına tescilli olduğunu ve devir işlemini eniştesinin yapacağını belirtiyor, parayı ise verdiği hesap numarasına göndermesini istiyor. Şahsın hesap numarası olarak ise 14 Ocak 2024’te buluştuğu iddia edilen hesabını kiralayan M.K.’nin bilgileri paylaşıyor.

Böylece aracı şahsa satacağını zanneden ve kendisini ‘enişte’ olarak tanıtması istenen S.A. ile aracı enişteden satın alacağını zanneden E.A. Bakırköy 68’inci Noterliği’nde buluşuyor. Burada hesaba parayı gönderen E.A., aracını satmak isteyen S.A.’dan “Para hesaba gelmedi” yanıtını alıyor ve satış gerçekleşmiyor. Dolandırıldığını anlayan E.A. hızlıca savcılığa başvuruda bulunuyor.

Aynı gün içinde kripto hesaba aktarıldı

Müşteki, sanık ve tanığı Kenly Bobson Celestın, Zehra Metırmavi, Yahya Şhadi adına kayıtlı üç farklı ‘patates hat’ üzerinden aradığı iddia edilen şahsın kullandığı tüm numaraların ‘patates’ olarak tabir edilen açık hat olduğu emniyetin kısa incelemesi ile anlaşılıyor. Bunun üzerine hesap sahibi M.K. dolandırıcılık suçlaması ile gözaltına alınıyor. Tarafların ifadeleri üzerine yazı yazılan ve cevap istenen Vakıfbank, müşteki tarafından gönderilen 830 bin liranın aynı gün içinde BN Teknoloji A.Ş. adıyla Türkiye’de izinli faaliyet yürüten bir kripto para şirketine bağlı hesaba aktarıldığını belirtiyor. Vakıfbank ayrıca aktarımın sanığa ait IP adresi üzerinden yapıldığına dikkat çekiyor. Kripto para şirketi ise hesaplarına gelen para ile kripto varlık satın alındığını ve hemen ardından takip edilemeyen bir başka yere transfer edildiğini bildiriyor. Sanık M.K’nin benzer biçimde çok sayıda dosyadan sanık olduğu da incelemeler ile ortaya çıkıyor.

M.K. savunmasında kendisine para gönderileceği vaadinde bulunulduğunu, ancak hiçbir zaman para alamadığını belirtiyor. Sanığa ulaşan telefon numarası incelendiğinde ise ‘Kenly Bobson Celestın’ isimli şahsa ait olduğu ortaya çıkıyor. Ancak savcılık iddianamesinde hesap kiralamayla sanık olanlar ile birlikte, dolandırıcılık suçlarından şüphelilerin de suçtan kurtulabilmek için benzer şekilde savunma yaptıklarına dikkat çekiliyor.

Kiralama için nasıl ikna ettiler?

M.K.’nin mahkeme aşamasında paylaştığı yazışmalar ise sürece dair önemli ipuçları içeriyor. Instagram’dan bir sayfaya mesaj atan M.K., hesabını kiraya vermek istediğini ve teklifin ne olduğunu soruyor. Yurtdışında bulunan paralarını yüzde 20 vergi ödememek için kiralanan hesaba ileteceklerini ve işlem tutarının yüzde onunu hesap sahibi olarak kendisinin alacağı cevabını alıyor. Ancak en önemli nokta ise işlemin yüz yüze yapılacağını, işlemin yapılması için banka hesapları ile birlikte kripto para borsası olan Binance TR hesabının olması gerekliliği M.K.’ye iletiliyor. Kendisinden istenen hangi bankalarda hesaplarının olduğunu söyleyen ve telefon numarası bilgilerini 14 Ocak 2024’te paylaşan M.K., 15 Ocak 2024 sabahı buluşmak için mesaj alıyor, ancak müsaitliği olmadığı için buluşmaya gidemiyor.

M.K. buradaki yazışmada başından geçen bir olayı da anlatıyor ve daha önce de hesaplarını kullandırttığını, 40 bin lira ödeme beklerken hesabının çalındığını dile getiriyor ve “Size nasıl güvenebilirim?” diye soruyor. Karşılığında ise “Çalıp ne yapacağız, geleceksin işlemleri yapınca ödemeni alacaksın” cevabını alıyor. Yazışma saatlerine dikkatli bakıldığında, tüm buluşmaların saat 17:00’den sonra, yani mesai saatleri dışında yapıldığı görülüyor.

15 Ocak günü M.K. ile yine saat 17:00’de yazışmaya başlayan ekip, buluşma noktası olarak Rami’deki tramvay durağını belirliyor ve saat 23:00 civarında konum iletiliyor. Ertesi sabah saat 09:30’da buluşma yerine gelen M.K.’dan fotoğrafını göndermesi isteniyor ve bunu yapıyor. İki arkadaşı ile birlikte buluşmaya giden M.K.’nin yanına bir süre sonra ekip geliyor ve telefonuna para gönderileceği için zararlı yazılım kontrolü yapacakları iletiliyor. Telefonunu veren M.K. yakınlarda bir kafede ekipten bir kişi ile beklerken, diğer şahıslar telefondaki mobil bankacılık uygulamaları ve kripto para borsası uygulaması üzerinden saat 14:07 ile 16:44 arasında çok sayıda işlem gerçekleştiriyor. Bu işlemler arasında noterde araç satın almayı beklerken dolandırıldığını anlayan E.A.’nın ödediği tutar da yer alıyor.

Yine işlemler arasında M.K.’nin hesabını ve patates hatları kullanarak aradıkları ve adının bir operasyona karıştığını söyleyerek 500 bin lirasını aldıkları F.D.’nin para transferi de yer alıyor.

‘Bunlar ne yapmış böyle?’

Yaklaşık iki buçuk saat sonra telefonunu geri alan M.K., kripto borsasından yapılan işlemlere bakınca muhatabı olan ve kendisini Rıdvan Şentürk olarak tanıtan şahsa “Bunlar ne yapmış böyle?” diye soruyor. M.K. işlem sonrası bir süre parasını alabilmek için şahısla yazışmaya devam ederken, önce Instagram hesabından daha sonra da Whatsapp’tan engelleniyor ve bir daha taraflara ulaşamıyor. Bu yazışma ve olayların üzerinden bir yıl geçtikten sonra ise iddianame ve yargılamalar süreci başlıyor.

M.K. hakkında hesabına giren iki ayrı işlem nedeniyle dava, bir işlem nedeniyle soruşturma işlemleri devam ediyor. Öte yandan M.K.’nin avukatı diğer yüksek meblağlı işlemler nedeniyle de yakın zamanda soruşturma ve dava beklediklerini belirtiyor.