Ekonomide son durum: Dövizde kıpırdanma ve TL faizlerinde artış

Ekonomide son durum: Dövizde kıpırdanma ve TL faizlerinde artış
Kısa Dalga yazarı İbrahim Ekinci, ekonomi gündemini yorumluyor.

Haftanın ekonomik gelişmelerini öğrenmek ve gelecek için sağlıklı öngörüler yapabilmeniz için İbrahim Ekinci'nin hazırladığı haftalık ekonomi bülteni Marjinal Fayda'da ekonomideki genel manzara, piyasalardaki gelişmeler, Dünya'dan ve şirketlerden haberler var.

Dinlemek için tıklayınız

Genel manzara

♦️ Yıl sonuna doğru faiz indirmesi beklenen MB, geçen hafta bir bakıma örtülü faiz artışı yaptı. Banka açıklamasında, “parasal aktarım mekanizmasını desteklemek amacıyla zorunlu karşılık uygulamasında değişiklikleri yapmıştır” denildi.

♦️ Kararlar şöyleydi:

▪️ Gerçek kişi TL mevduat payı %45 ile %50 arasında bulunan bankalar için aylık artış hedefi 0,8 puana yükseltilmiştir.

▪️ Gerçek kişi TL mevduat payı %60’ı geçen bankalar için aylık artış hedefi kaldırılarak, %60’ın üzerinde kalınması koşulu getirilmiştir.

▪️ KKM’nin TL’ye geçişine ve yenilenmesine ilişkin toplam hedef hesaplamasına tüzel kişi KKM dahil edilmiştir.

▪️ TL mevduat için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık tutarına TL’ye geçiş oranı seviyesine göre uygulanan faiz oranı üst sınırı, politika faiz oranının %84’üne yükseltilmiştir.

▪️ TL zorunlu karşılıklarda bloke tesis oranı 5 puan artırılmıştır.

Bilindiği gibi bu karar, dövizde son birkaç günde daha belirgin hale gelen artış sonrası geldi. TCMB, TL’ye geçişi; mevduat faizlerini biraz daha yükseltmeye imkân veren karmaşık ZK düzenlemelerini kullanarak teşvik etmek istiyor. Vatandaşın yeniden dolara yönelmesini engellemeyi amaçlıyor.

Bu kararla, özetle; MB, bankalara diyor ki, TL mevduat oranını toplamın yüzde 60’ı üzerine getir. Getirmek için TL mevduat topla, biraz yüksek faiz ver. Zorunlu Karşılıkları, bloke oranlarını artırdım. Faizlerini biraz yükselt! Enflasyon belasından kurtulmak isterken döviz kuru karabaşın geliyor. Faiz dışında aracım yok ama indirim beklenirken politika faizini artıramıyorum, piyasa faizini artırıcı önlemlerle kuru ve dövize yönelişi durdurmak istiyorum.

Geçen haftanın ikinci ve önemli gelişmesi ise Mehmet IMF’nin Şimşek’e destek açıklaması oldu.

Piyasalar

???? BORSA

BIST 100 endeksi, en düşük 9.523,25 ve en yüksek 9.888,40 puanı gördükten sonra haftayı, önceki hafta kapanışına göre yüzde 1,71 değer kazanarak 9.833,22 puandan tamamladı.

Ne olur? Uzmanlar bu hafta 10 bin seviyelerine doğru hareketlenme bekliyor. Yabancı girişi de dikkate alındığında bu olası görünüyor.

???? DÖVİZ

Bu hafta ABD doları yüzde 0,20 değer kazanarak 34,0690 liraya çıkarken, Euro ise yüzde 0,82 azalışla 37,6870 liraya geriledi.

Ne olur? MB’nin son kararları TL faizlerini yukarı itebilir. Bu da vatandaşın TL faizine yönelmesini destekleyebilir. Eğer kışkırtan bir gelişme olmazsa bu hafta kurlarda geri çekilmeler görebiliriz. MB, son kararı ile kurda sıkı kontrol eğiliminde olduğunu bir kez daha göstermiş oldu.

ALTIN

Kapalıçarşı'da 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı bu hafta yüzde 0,33 artışla 2 bin 757 liraya, cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 2,28 yükselişle 18 bin 722 liraya çıktı. Ons altın 2.525 dolara kadar çıktı. Tarihi zirveye yaklaştı. Bu seviyeden satış geldi.

Ne olur? Altında kısmen düşüşte ABD’den gelen büyüme ve çekirdek enflasyon verileri etkili oldu. Her iki veri de ABD ekonomisinin canlılığını yansıtıyor ve dolayısıyla Fed’in faiz indirimini ötlemese bile oranını düşük tutabileceği beklentisine yol açıyor. Altın şimdilik esasta ABD verilerine göre yol açacak.

FAİZLER

23 Ağustos’la biten haftada 3 aylık vadeli TL mevduatın bileşik FAİZİ %59,21’den 59,04’e geriledi. Büyük özel bankalarda hala %50 altında oranlar olmakla birlikte piyasada %53’e kadar faiz veren bankalar var. Ancak bu oranlar faizleri artırması beklenen yeni makro ihtiyati önlemlerin etkisini henüz yansıtmıyor. Kredi faizleri ise şöyle:

İhtiyaç kredisi faizleri % 73,68’den 73,22’ye

Taşıt kredisi faizleri %52,13’ten 50,63’e

Konut kredisi faizleri %43,56’dan 43,49’a

Ticari kredi faizleri %60,34’ten 59,31’e geriledi.

Ne olur? Daha önceki bültenlerde faizlerin, enflasyonu izleyerek gevşeyeceğini belirttik. Bu durum trend olarak geçerliliğini koruyor. Ancak dövizdeki kıpırdanma sonrası MB’nin TL’nin cazibesini artırmak amacıyla aldığı yeni önlemlerin geçici etkisini göreceğiz. Özetle TL faizlerinde birkaç puanlık artış görebileceğiz.

FONLAR

Yatırım fonları bu hafta yüzde 0,23 ve emeklilik fonları yüzde 0,41 değer kaybetti. Kategorilerine göre bakıldığında ise yatırım fonları içinde en çok kazandıran yüzde 0,80 ile "Para Piyasası" fonları oldu.

Geçen hafta ekonomi gündeminde neler oldu?

YÜKSEK TEKNOLOJİ İHRACATINDA TÜRKİYE SONUNCU

Türkiye ihracatı teknoloji ve verimlilikle değil, yüksek döviz kuru ve ucuz işçilik kozlarıyla rekabet etmeyi tercih ettiği için yüksek teknolojinin ihracat içindeki payı çok düşük düzeyde kalıyor. OECD ülkelerini kapsayan son verilere göre yüksek teknolojinin ihracat içindeki payında en son sırada yer alıyor.

IMF’DEN ŞİMŞEK’E AÇIK DESTEK

IMF, Şimşek’in programına destek verdi. Kuruluşun ön raporunda %50 politika faizinin devam etmesi, gerekirse ek sıkılaştırma önerildi. Fiyatlar, ücretler ve başta kiralar olmak üzere diğer sözleşmelerin geçmiş enflasyona değil, öngörülen resmi enflasyon beklentisine göre yapılması gerektiği tavsiye edildi. Raporda hanehalkının talep yaratma güçlerinin azalmasından duyulan memnuniyet dile getirilirken bütçe açığının hedef GSYH’nin %3’ünde tutulabilmesi, böylece KÖİ projeleri ve KİT’lerden kaynaklanabilecek fonlama gereğinin karşılanabileceği belirtiliyor. Özeti, bildik neoliberal, sıkı para politikası, kemer sıkma ve faturayı emekçilere yıkma…

LONDRA DA ŞİMŞEK’E SAHİP ÇIKTI

Uluslararası yatırımcıların önde gelen sözcülerinden Timothy Ash, Bakan Şimşek’in istifa haberleri üzerine X hesabından yaptığı açıklamada, "Şunu netleştirelim: Şimşek istifa ederse veya görevden alınırsa, son bir yıl içinde görülen 20 milyar dolardan fazla portföy girişinin tamamı çıkacaktır. Bu da hızlanan dolarizasyon, büyük döviz rezervi kaybı, yeniden büyük bir devalüasyon anlamına gelir. Sistemik bir kriz (bankalar, ödemeler dengesi ve kamu borcu) çok olası olacaktır" diye yazdı.

DÖVİZ MEVDUATINDA 3.4 MİLYAR DOLARLIK ARTIŞ

KKM’den çıkanların döviz mevduatına dönmesi ve son günlerde artan güvensizlik etkisiyle toplam döviz mevduatında artış dikkat çekiyor. 23 Ağustos’la biten haftada döviz mevduatında 3.4 milyar dolar, parite etkisinden arındırılmış olarak 2 milyar dolarlık artış oldu. Tüzel kişilerin mevduatında parite etkisinden arındırılmış artış 1.471 milyon dolar oldu.

YABANCI TAHVİLDE YÜKLÜ SATTI

Önceki haftalarda borsadan çıkan yabancılar geçen hafta 66 milyon dolarlık alımla dönmüş oldu. Daha önce alımlarla öne çıkan yabancı geçen hafta tahvilde 1 milyar 26 milyon dolarlık satış yaptı. Dövizdeki hızlı yükseliş getirileri düşürünce carry trade’ciler ise pozisyon kapattılar.

HANEHALKI YILLIK ENFLASYON BEKLENTİSİ YÜKSELDİ

KONDA ile Koç Üniversitesi’nin birlikte hazırladığı “Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi” ağustos ayı sonuçlarına göre, Hanehalkının:

Ağustos 2024 itibariyle yıllık enflasyon beklentisi %113 (Önceki ay %113)

Yıl sonu enflasyon beklentisi %96 (Önceki %93)

Ağustos 2025’e kadar olan 12 aylık dönem beklentisi %101 (Önceki %100)

KAMU KURUMLARI, İLK 6 AYDA 1 TRİLYONLUK İHALE YAPTI

Kamu, ilk 6 ayda 67 bin 777 ihale yaptı. KİK’e sonucu bildirilen 55.217 ihalenin toplam bedeli 1 trilyon 33 milyar lira oldu. 262 milyarlık ihale “istisna” kapsamında yapıldı. 65.6 milyarlık ihale, ihalesiz “doğrudan temin” yoluyla yapıldı. Doğrudan temin dahil toplam kamu ihalelerinin sözleşme değeri 1.1 trilyon lirayı buldu. Kanun kapsamında yapılan ihalelerin sadece %59,65’i açık ihale şeklinde yapıldı. Yani, ihalelerin %40’tan fazlası, ihaleyi istenilen şirkete verme yolunu açan pazarlık ve belli istekliler arasında ihale usulü ile verildi. Doğrudan temin ve istisna kapsamında alımlar da dikkate alındığında ihalelerin yüzde 58,14’ü açık ihale usulü dışında yapıldı.

73 REKORTMEN İSİMLERİNİ SAKLADI

Hazine ve Maliye Bakanlığı gelir vergisi rekortmenlerini açıkladı. Ancak ilk 100’deki 73 rekortmen isimlerinin açıklanmasını istemedi. 2000 yılında 14, 2008’de 31, 2012’de 35, 2018’de 58, 2019’da 67, 2023’te de 73 kişi isminin açıklanmasını istemedi. Ekonomist Uğur Gürses, son yıllarda artan sayıda isim gizleme tutumunun olası nedenlerini şöyle sıraladı: “Çoğunluğun isim saklama saiki ne olabilir? a) Ahbab çavuş- Dönem zengini olmaları? b) Hukuksuz ortamda dikkat çekmemek, 'çökerler' korkusu? c) Orantısız kazançlarıyla asıl faturayı ödeyenlerden utanmaları? d) diğer?”

MEVDUAT ZENGİNLERİ SAYISINDA BÜYÜK ARTIŞ

BDDK verilerine göre, Haziran 2024 tarihinde 1 milyon ve üzeri bakiyeli hesaplardaki yurt içi mudi sayısı önceki aya göre %4 artarken, bir önceki yıla göre %52 artmış görünüyor. Haziran 2023 sonrası faizlerde artışın etkisinin görüldüğü verilerde, 2020 Haziran ayında 241 bin 12 olan milyoner mudi sayısı, Haziran 2024’te 1 milyon 543 bin 729 kişi oluyor. (EKONOMİ GAZETESİ/ ÖZDER ŞEYDA UYANIK)

YAVAŞLAMA SONUCU CARİ AÇIK DÜŞTÜ, ŞİMŞEK “BAŞARI” DİYE ANLATTI

Bakan Şimşek, X hesabından yaptığı paylaşımda, “Yüksek cari açığın azaltılmasında önemli mesafe katettik. Temmuzda yıllık dış ticaret açığı 38,7 milyar dolar geriledi. Bu durum temmuz için yıllık cari açıkta 20 milyar doların altında bir seviyeye işaret ediyor” dedi. Oysaki, ithalat bağımlısı Türkiye ekonomisi her yavaşladığı dönemde cari açık düşüyor. Bakan’ın, bu değerlendirmesiyle esas sorun olan “yavaşlamaya” dikkat çekmek yerine doğrudan sonuçlarını başarı gibi anlatması, ekonomistlerin eleştirilerine neden oldu.

TÜRKİYE LÜKS SAATTE ZENGİN ÜLKELERİ SOLLADI

İsviçre Saat Endüstrisi Federasyonu (Fédération de l’industrie horlogère suisse) resmî sitesinde yer alan verilere göre, 2024 yılı ilk 7 ayında Türkiye’den 170,1 milyon İsviçre Frangı (200 milyon dolar) değerinde lüks saat ithal edildi. Gazete Oksijen haberine göre, ilk 7 aylık rakamlara göre İsviçre’den saat ithalatında Türkiye, Katar, Kanada, Avusturya, İrlanda, Kuveyt, Belçika, Bahreyn gibi kişi başına milli geliri çok yüksek ülkeleri geride bıraktı. Pahalı saatler AKP’nin temsil ettiği kültürde statü sembolü olarak kabul görüyor. (GAZETE OKSİJEN)

YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜN İHRACATINDA DİKKAT ÇEKİCİ DÜŞÜŞ

İhracat 2024 yılı temmuz ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %13,8 artarak 22,5 milyar dolar, ithalat %7,8 azalarak 29.8 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Ocak – temmuz ihracatı %4,1 artarak 148 milyar 738 milyon dolar, ithalat %8,3 azalarak 198,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.

7 aylık dış ticaret açığı 49,9 milyar dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı % 74,9’a yükseldi.

Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatındaki payı % 3,4’ten %2.8’e düştü. İlk 7 ayda ara malı ve sermaye malları ithalatında düşüş olurken, tüketim malları ithalatında %15,7 artış oldu.

OTOMOBİL İTHALATINDA YENİ ZİRVE

OSD verilerine göre, temmuz ayında toplam pazarda ithal otomobillerin payı yüzde 75,9’a yükseldi ve son 10 yılın zirve seviyesine ulaştı. (Ekonomi Gazetesi / Aysel Yücel)

EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ %1,3 DÜŞTÜ

Ekonomik güven endeksi Temmuz ayında 94,4 iken, Ağustos ayında %1,3 oranında azalarak 93,1 değerini aldı. Bir önceki aya göre Ağustos ayında tüketici güven endeksi %0,6 oranında artarak 76,4 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi %0,7 oranında azalarak 98,0 değerini, hizmet sektörü güven endeksi %2,0 oranında azalarak 111,8 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,8 oranında artarak 107,9 değerini, inşaat sektörü güven endeksi %1,1 oranında artarak 88,0 değerini aldı.

HİZMET ÜFE YILLIK %61,77 ARTTI, AYLIK %4,00 ARTTI

H-ÜFE 2024 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %4,00 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %43,48 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre %61,77 artış ve on iki aylık ortalamalara göre %79,05 artış gösterdi. Bir önceki yılın aynı ayına göre, ulaştırma ve depolama hizmetlerinde %56,51 artış, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde %66,34 artış, bilgi ve iletişim hizmetlerinde %65,46 artış, gayrimenkul hizmetlerinde %59,35 artış, mesleki, bilimsel ve teknik hizmetlerde %77,10 artış gerçekleşti.

AVRUPA’NIN EN UZUN HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ TÜRKİYE’DE

Haftalık çalışma süresi Hollanda'da 32,2 saat, Almanya'da 34, Fransa'da 36, İspanya'da 36,4, İtalya'da 36,1, Yunanistan'da 39,8, Bulgaristan'da 39. AB ortalaması 36.1 saat. Türkiye'de ise ortalama 44,2. Ancak bunun çok üzerinde çalışanlar da var. Türkiye 1936'dan bu yana, 88 yılda haftalık çalışma süresini sadece 3 saat kısalttı.

CUMHURBAŞKANLIĞI HARCAMALARI KATLANARAK ARTIYOR

Ekonomist İnan Mutlu’nun Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerinden hareketle hazırladığı grafiğe göre Cumhurbaşkanlığı harcamaları bu yılın ilk 7 ayında 6 milyar 571 milyon liraya ulaştı. İlk 7 ay harcamaları 2017 yılında 183,3 milyon, 2018’de 476 milyondu. İlk kez 2019’da milyar sınırını aşarak 1,9 milyar lira oldu. 2022’de 2 milyar sınırını, 2023’te 3 milyar sınırını aştı. Bu yıl adeta katlanarak ilk 7 ayda 6.6 milyarı buldu. Yılın geri kalanı dikkate alındığında bu yıl bazında 10 milyarı aşması muhtemel.

AÇLIK SINIRI 19 BİN 271 LİRAYA ÇIKTI

Türk-İş, açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasının ağustos ayı sonuçlarını açıkladı. Temmuzda 4 kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarını ifade eden 'açlık sınırı' 19 bin 234 liradan 19 bin 271 liraya yükseldi. Gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarına denk gelen 'yoksulluk sınırı' ise 62 bin 653 liradan 62 bin 772 liraya çıktı.

KAMU BANKALARINDA DÜŞÜK FAİZLİ KONUT KREDİSİ HAZIRLIĞI

AKP iktidarının değişmez inşaat ve konut sektörünün desteklenmesi politikası, salgın paketi içinde bile yer almıştı. Şimdi de enflasyonla mücadele için sıkı para politikası izlenen bir dönemde yine gündemde. T24’ün haberine göre kamu bankalarında düşük faizli kredi hazırlığı yapılıyor. Ziraat, Halk, Vakıf ile Ziraat ve Emlak Katılım bankaları aylık % 1.49 oranıyla kredi verecekler. Bu oranlar piyasa faizlerinin yarısından bile düşük düzeyde.

HALKIN SESİNE KAPALI OLAN KULAKLAR ŞİRKETLERE AÇILDI

Vergide enflasyon düzeltmesi uygulaması şirketlerden tepki çekiyordu. Uzun süredir bu konuda ses yükselten odalar, sonunda 2023 sonu cirosu 50 milyon liranın altında olanların iki çeyrek için uygulama dışı kalması tavizini kopardı. Bakan Şimşek, bu şirketlerin kapsam dışı kaldığını, yatırım yapanlar için de ayrıca çalışma yapılacağını açıkladı. Şimşek, “1,5 milyon gelir ve kurumlar vergisi mükellefi geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi kapsamından çıkarılacak” dedi. Konu ile ilgili düzenleme de Resmi Gazete’de yayımlandı.

ŞİRKET KURULUŞLARINDA BELİRGİN YAVAŞLAMA

2024’ün ilk 7 ayında, 2023’ün ilk 7 ayına göre kurulan şirket sayısı %14,5 kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı %31,3 kurulan kooperatif sayısı %8,2 azaldı. Buna karşın, aynı dönemde kapanan şirket sayısı %28,3 kapanan kooperatif sayısı %9,1 arttı. Kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında ise %36,8 azalış oldu.

KAPASİTE KULLANIM ORANINDA YAVAŞLAMA İŞARETİ

İmalat sanayi kapasite kullanım oranı Ağustos’ta geçen aya göre 0,5 puan azalarak yüzde 75,4’e geriledi. KKO, 2012'den beri gerçekleşen ortalamanın hazirandan sonra altına inmiş oldu. Bu yılın son 3 ayında düşüş olması yavaşlamaya işaret ediyor.

“Ekonomide çıkmaz: Faiz kararı her yerde tehlike"

İktisatçı Mahfi Eğilmez, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Türkiye ekonomisinin “faiz çelişkisine” işaret etti.

Eğilmez’in notu şöyle: “Ekonomide çıkmaz: Faiz kararı her yerde tehlike"

Faizdeki çelişkimiz şu: Gerçek enflasyon, açıklananın kabaca bir kat üzerinde. Mevduat faizleri ise açıklanan enflasyonun 10-15 puan altında. Kur da fazla oynamıyor.

Bu durumda dövizden TL mevduata dönenler, 3 ayda (vade sonunda tekrar döviz alınca) yaklaşık yüzde 8-10 döviz faizi kazanmış oluyorlar.

Böyle bir ortamda faizi artırsan, dövizden dönenlere ek faiz geliri kazandırıyorsun; büyüme düşüyor, işsizlik artıyor. Faizi indirsen, bunlar tekrar dövize dönüyor ve kur yukarı gidiyor; Merkez Bankası rezervleri düşüyor, enflasyon yükselişe geçiyor.

Hiç kıpırdamadan dursan, ekonomi durgunluğa gidiyor; enflasyon baz etkisi bitince düşmeye devam etse bile, ekonomi slumpflasyona girebilir.

Çin atasözünde söylendiği gibi: Bin doğru adım, bir yanlış adımı düzeltemez.

Her ne kadar eylül, ekim gibi iki puan faiz indirimi önermiş olsam da gidişe bakarak o zaman karar vermek lazım. Bu konudaki kesin düşüncemi, Eylül enflasyonunu ve ikinci çeyrek büyüme verisini görünce açıklayacağım."

Slumpflasyon: Ekonomik durgunluk ve yüksek enflasyon

Stagflasyon: Yavaş büyüme, yüksek enflasyon, yüksek işsizlik

Küresel ekonomi

ABD'DE ÇEKİRDEK PCE BEKLENTİLERE PARALEL GELDİ.

ABD’de “Çekirdek PCE” Temmuz 2024 verileri aylık bazda yüzde 0,2, yıllık ise yüzde 2,6 oldu. Çekirdek PCE verileri Fed'in enflasyon değerlendirmesinde önemli yer tutuyor.

Eylül ayında faiz indirimi beklenirken çekirdek PCE Fed'in yakından izlediği veriler arasında.

Çekirdek (PCE) gıda ve enerji fiyatları dışarıda tutularak mallar ve hizmetler satın alındığı zaman tüketiciler tarafından karşılaşılan enflasyon oranını gösteriyor.

ABD EKONOMİSİ İKİNCİ ÇEYREKTE BÜYÜDÜ

ABD Ticaret Bakanlığı, Nisan-Haziran 2024 dönemine ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) ikinci okuma verilerini açıkladı. Buna göre, ABD'de GSYH yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3,0 arttı. Piyasa beklentisi ekonominin ikinci çeyrekte yüzde 2,8 büyüyeceği yönündeydi.

KANADA DA ÇİN OTOSUNA ÖNLEYİCİ VERGİ GETİRİYOR

Ticaret savaşlarında yeni bir adım daha… Kanada Başbakanı Trudeau, “Çin yapımı elektrikli araçlara yüzde 100 gümrük vergisi uygulama kararı aldık. Çin'den ithal edilen çelik ve alüminyumdan da yüzde 25 gümrük vergisi alacağız. Çin'in kurallara göre oynamadığını biliyoruz. Önemli olan, bunu dünyadaki diğer ekonomilerle uyumlu bir şekilde yapmamızdır” dedi. Daha önce ABD ve AB’den birçok ülke, Türkiye benzer bir gümrük önlemi almıştı.

EURO BÖLGESİNDE ENFLASYON 3 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Euro Bölgesi'nin ağustos ayına ilişkin enflasyon öncü verilerini yayımladı. Buna göre, Euro Bölgesi'nde temmuzda yüzde 2,6 olan yıllık enflasyon, ağustosta yüzde 2,2'ye sert gerilerken, son 3 yılın da en düşük seviyesinde gerçekleşti. TÜFE, ağustosta aylık bazda yüzde 0,2 artış gösterdi. Piyasa beklentileri de ağustosta Euro Bölgesi'nde yıllık enflasyonun yüzde 2,2 olması yönündeydi.

EURO BÖLGESİ'NDE İŞSİZLİK ORANI GERİLEDİ

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa Birliği (AB) ve Euro Bölgesi’nin temmuz ayı işsizlik verilerini yayımladı. Buna göre, AB'de haziran ayında yüzde 6 olan mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı, temmuzda aynı seviyeyi korudu. Euro Bölgesi'nde ise haziranda yüzde 6,5 olan işsizlik oranı temmuz ayında yüzde 6,4 seviyesinde ölçüldü.

AB'DE ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN PAZAR PAYINDA KÜÇÜLME

Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) verilerine göre, temmuzda AB elektrikli otomobil kayıtları %10,8 oranında düşüş gösterdi. 7 aylık sürede otomobil tescilleri yıllık %3,9 artışla toplam 6,5 milyondan fazla satışa ulaşırken, elektrikli otomobil tescilleri toplam pazar payının yüzde 12,5'ini oluşturdu. Hibrit-elektrikli otomobil satışları ise temmuzda %25,7 arttı. Benzinli araç satışları da temmuzda %7 düşüş gösterdi.

ÇİN MERKEZ BANKASI 'PAS' DEDİ

Çin Merkez Bankası (PBOC) geçen toplantıda yaptığı indirimin ardından politika faiz oranlarını piyasa beklentileri doğrultusunda sabit tuttu. PBOC, Temmuz ayında 20 baz puan düşürdüğü bir yıllık orta vadeli borç verme imkanı oranını yüzde 2,3’te bıraktı. Banka, yedi günlük ters repo oranını daha fazla ön plana çıkarırken, orta vadeli borç verme imkanının bir politika aracı olarak rolünü azalttığının sinyalini verdi.

Şirketler

BREZİLYA, X'E ERİŞİM ENGELİ GETİRDİ

Brezilya Yüksek Mahkemesi, ülkede yasal temsilci ataması için 24 saat süre verdiği sosyal medya platformu X'e erişimi yasakladı. Yüksek Mahkeme, eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkında yürütülen "darbe girişimi" soruşturması kapsamında X’ten bazı kişiler hakkında veri sağlanmasını ve bazı hesapların engellenmesini talep etmişti. Platformun sahibi Elon Musk ise mahkemenin bu talebini yerine getirmemiş, X'in Brezilya'daki ofisini kapatmıştı.

KRUPP, BORSADA ÇÖKTÜ

Nazi dönemi dahil Almanya'nın en güçlü şirketlerinden biri olan demir-çelik devi ThyssenKrupp borsada adeta çöktü. Rusya-Ukrayna savaşından beri hisseleri borsada düşüyor. Hisse fiyatı %70,99 değer kaybetti. 2022 Mayıs’ında 7,09 euro iken 3.23 euroya geriledi.

NVIDIA, BİLANÇO SONRASI % 8 DÜŞTÜ

Nvidia hisseleri bilanço sonrasında %8 düştü. Kuruluşu izleyen teknoloji hisseleri de düşüşe geçti. Asya borsaları ve ABD vadeliler ekside kapattı. Nvidia bilançosu aslında beklentiler dahilinde, hatta çok az üzerinde geldi. Ancak daha önce genellikle beklentilerin çok üzerine bilanço açıkladığı için bu kez sınırlı artış satış getirdi.

MARKET DEVİ İTİRAF ETTİ: FİYATLARI ENFLASYONDAN FAZLA ARTIRDIK

ABD'li parekende zinciri Kroger'dan dikkat çeken bir itiraf geldi. Kroger, bazı ürünlerin fiyatlarını enflasyonun ötesinde artırdıklarını itiraf etti. Kroger'ın üst düzey yöneticilerinden biri, şirketin süt ve yumurta gibi temel gıda ürünlerinin fiyatlarını, enflasyonun getirdiği maliyet artışlarının ötesinde yükselttiğini söyledi. Bu açıklama, süpermarket devi Kroger'ın, Albertsons ile planladığı 24.6 milyar dolarlık birleşmeyi engellemeye çalışan antitröst davası sırasında gündeme geldi. (Bloomberg)

FRANSA’DA TELEGRAM TARTIŞMASI

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Fransa'ya ayak bastığı sırada gözaltına alınan ve daha sonra adli kontrol şartı ile serbest bırakılan mesajlaşma uygulaması Telegram'ın kurucusu ve Üst Yöneticisi (CEO) Pavel Durov'u kendisinin davet ettiği yönündeki iddiaları yalanladı.

Abone Ol

İyi gazetecilik posta kutunda!
Güncel haberler, haftalık ekonomi bülteni ve Pazar derginiz Plus’ı email olarak almak için abone olun.

Podcast