26 EKİM 2022 - KISA DALGA BÜLTEN
DEMET BİLGE ERKASAP
PODCASTİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Araştırma: Türkiye demokrasisi gençlerden geçer not alamadı
Türkiye siyasetinde gündem yine hareketliydi. Ancak siyasi gelişmelerden önce Türkiye’de gençlerin siyasete ve demokrasiye bakışıyla ilgili yeni yapılan bir araştırmanın sonuçlarını paylayalım.
Araştırmayı Hafıza Merkezi ve KONDA Araştırma, 2 bin 217 gençle yüz yüze görüşerek hazırladı.
Gençlerin yüzde 18’i ülkenin geçmişle yüzleşme gibi bir sorunu olmadığını, yüzde 48’i tüm dezavantajlı kimliklerle yüzleşilmesi gerektiğini söylüyor.
Beş gençten 4’ü herhangi bir siyasi partiye üye değil ve olmak da istemiyor.
Gençler, daha çok çevrimiçi sivil toplum aktivitelerine katılıyor. Twitter etiket (hashtag) kampanyasına katılanlar, 18-20 yaş grubunda yüzde 23’e çıkıyor.
Gençlerin yüzde 90’ı 1-10 ölçeğinde Türkiye’de demokrasinin işleyişine 5 puan ve altında not veriyor. Gençlerin yüzde 48’i 1 puan vererek hiç memnun olmadığını söylüyor.
“Siz hiç hak ihlali yaşadınız mı?” Sorusuna gençlerin yüzde 55’i 'Evet' yanıt verdi.
AYM'ye bireysel başvuru yarım milyona dayandı
Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuru hakkının tanındığı 23 Eylül 2012'den 30 Eylül 2022'ye kadar yapılan bireysel başvurulara ilişkin istatistikleri yayımladı.
Buna göre, Anayasa Mahkemesine 30 Eylül'e kadar toplam 450 bin 173 bireysel başvuru yapıldı, bunlardan 328 bin 196'sı sonuca bağlandı.
Yüksek Mahkeme, 29 bin 37 başvuruda en az bir hakkın ihlal edildiğine hükmetti.
Yüksek Mahkemenin verdiği ihlal kararlarından yüzde 60’ını makul sürede yargılanma hakkı oluşturdu.
Bunu yüzde 10,6 ile mülkiyet hakkının ihlali, yüzde 9,9 ile adil yargılanma hakkının ihlali, yüzde 8,9 ile ifade özgürlüğünün ihlali kararları izledi.
Bahçeli'den AKP'li Mahir Ünal'a 'Cumhuriyet' tepkisi
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmada, AKP Grup Başkanvekili Mahir Ünal'ın "Cumhuriyet; lügatimizi, alfabemizi, dilimizi hasılı bütün düşünme setlerimizi yok etmiştir" sözlerine tepki gösterdi. Bahçeli, "Cumhuriyet'in Türk kültürüne, diline ve düşünme setlerimize zarar verdiğini iddia edenler talihsiz, tarifsiz ve temelsiz yanlışın pençesindedirler” dedi.
Bahçeli, kimyasal silah iddialarıyla ilgili olarak da Türk Tabipleri Birliği’ni hedef gösterip kapatılmasını isterken, Merkez Konsey Başkanı Şebnem Korur Fincancı’nın da vatandaşlıktan çıkarılmasını önerdi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da önceki gün TTB ismini değiştirebileceklerini söylemişti.
Kılıçdaroğlu'ndan Mahir Ünal'a sert tepki: Bu anlayış SADAT kafasının anlayışıdır
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu da dün partisinin grup toplantısında konuştu. Mahir Ünal’a tepki gösteren Kılıçdaroğlu, “Bahçeli buna sözde çok kızmış. Koşa koşa gidecek yine kucaklaşacak ben bilmiyor muyum? Bu anlayış SADAT kafasının anlayışıdır. Böyle bir adamla senin ne işin var” dedi. CHP’nin toplantısına Gezi tutuklularının aileleri de katıldı. Kılıçdaroğlu, “Buradan Gezi’ye selam göndermek boynumun borcudur” dedi.b
Akşener’den “gelin” siyaseti: Görüştüğümüz isimler var, gelinlerden istiyorum
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, halk TV’de katıldığını partisine yeni katılımların olabileceğini, görüştükleri yeni isimler olduğunu açıkladı. Akşener, partisine davet etmek istediği isimlerin önce eşleriyle görüştüğünü anlattı ve “Ben gelinlerden istiyorum” dedi.
Altılı masanın iyi gittiğine işaret eden Akşener, “Muhalefet psikolojik üstünlüğü kayıp mı etti sorusuna” şu yanıtı verdi: “Doğrudur. Bir şımarıklık çöktü ama siyasilere değil. Genellikle CHP'yi destekleyen ve onu tanzim etmeye çalışan insanlarda... Sağcılar diye bir kavram çıktı. Masaya davet ettiniz geldik. Sağcı istemiyorsanız etmeyin kardeşim. Biz bunları anlıyoruz ama sonuçları itibariyle bu zararı herkes görür. Kazanılamadığı taktirde bu zararı herkes görür.”
Mezopotamya Ajansı'na polis baskını: 11 gazeteci gözaltına alındı
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen bir soruşturma kapsamında, Mezopotamya Ajansı ve Jin news’te görev yapan 11 gazeteci gözaltına alındı.
Türkiye Gazeteciler Sendikası ve DİSK Basın İş, gazetecilik suç değildir diyerek süreci takip ettiklerini duyurdu.
Ankara Emniyet Müdürlüğü de konuyla ilgili açıklamasında gazetecilik faaliyetlerini “sözde” olarak nitelerken 11 gazetecinin “halkı kin ve düşmanlığa sevk edici içerikte haber yaptıkları” iddiasıyla gözaltına alındığını kaydetti.
Uluslararası Af Örgütü'nden Türkiye'ye çağrı: 'Sansür yasası'nı yürürlükten kaldır
Uluslararası Af Örgütü, TBMM’de kabul edilerek yürürlüğe giren ‘sansür yasası’na ilişkin, “Uluslararası Af Örgütü, ‘dezenformasyon yasası’ olarak bilinen yasa değişikliği paketinin hazırladığı zeminden kaygı duymaktadır. Bu nedenle Uluslararası Af Örgütü, Türkiye’yi, söz konusu mevzuatı yürürlükten kaldırmaya çağırmaktadır” açıklamasını yaptı.
Soylu: Dezenformasyon yasasının daha katısı Almanya'da, Fransa'da var
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise dün katıldığı bir etkinlikte dezenformasyon yasasıyla ilgili yurtdışından örnekler verip şöyle dedi: “Bu yasanın daha katısı Almanya'da, Fransa'da var. Hatta İngiltere de demokrasinin ve özgürlüğün rafa kalktığını ifade edebileceğimiz bir yasa hazırlığı var. Duran adam eylemi vardır. İngiltere'de bu yasayla yasaklanıyor.”
Maden faciasında 10 dakikalık görüşme
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Müessesesine ait maden ocağında 41 işçinin ölümüne neden olan patlamayla ilgili soruşturmada henüz gözaltına alınan ya da görevden alınan kimse olmadı. Ancak soruşturma sürerken ilginç bir gelişme yaşadı. Soruşturma kapsamında Müessese Müdürü Cihat Özdemir ve İş Güvenliği Daire Başkanı Faik Ahmet Sarıalioğlu, Amasra Adliyesi'ne geldi. DHA’nin haberine göre yöneticiler Amasra adliyesine gelerek, yaklaşık 10 dakikalık bir görüşme yaptı. Adliye çıkışında da soruları yanıtlamadı.
Cemevi düzenlemesi komisyondan geçti
Alevilik ile ilgili düzenlemelerin de yer aldığı torba kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Teklifin 8’inci maddesine göre; belediyeler, imar planlarını yaparken bölgenin şartları ve ihtiyaçlarını göz önüne alarak cemevleri için yer ayıracak ve cemevi yapılabilmesi için de kaymakam veya validen izin alınacak. Cemevlerinin elektrik ve su faturaları devlet tarafından ödenecek. Buna göre; belediye ve bağlı kuruluşlar tarafından verilen indirimli veya ücretsiz içme ve kullanma suyu imkanı, cemevlerine de tanınacak. Cemevlerinin aydınlatma giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığınca karşılanacak.
Komisyon görüşmelerine katılan Alevi dernekleri temsilcileri ise cemevlerinin ibadethane olarak kabul edilmesini istedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ise itirazlarını şöyle dile getirdi: “Alevilerin sorunu eşit yurttaşlıktır. Cemevleri kültür evlerine dönüştürülmeye çalışılıyor.”
HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, “Alevilerin temel sorunu, cemevlerinin ibadethane statüsüne taşınması ve Alevilerin bir inanç olarak eşit vatandaşlık haklarından faydalanabiliyor olmaları" dedi.
EKONOMİ
Erdoğan: 2028'e kadar 500 bin konutun tamamını bitireceğiz
Sosyal konut Projesi kapsamında 17 ilde, 5 bin 615 sosyal konutun ilk temelleri atıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ” 2028'e kadar 500 bin konutun tamamınının bitirileceğini söyledi. Erdoğan, kiralardaki fahiş artışı, “kriz fırsatçıları”na bağladı ve “Ev sahipleri kiracılara zulmetti” dedi.
2023 Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı Resmi Gazete'de
Türkiye ekonomisine ilişkin hedef ve politikaların yer aldığı 2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nın onaylanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı.
Buna göre, ekonominin 2023'te de yüzde 5 büyüyeceği öngörüldü.
Enflasyonun bu yıl sonunda yüzde 65 olacağı tahmin edildi. Gelecek yıl sonu hedefi yüzde 24 oldu.
Programa göre, işsizlik oranının bu yıl sonunda yüzde 10,8 olması beklenirken, gelecek yıl sonu hedefi yüzde 10,4 olarak kayıtlara geçti.
Hayatını kaybeden madencilerin eşlerine aylık bağlanacak
AKP’nin Meclis’e sunulan ve Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen teklife Amasra'daki maden faciasında hayatını kaybeden 41 madenci için madde eklendi. Buna göre; faciada yaşamını yitiren madencilerin genel sağlık sigortası dahil sosyal güvenlik primlerine dair bütün borçları silinecek ve yakınlarına aylık bağlanacak.
Şarap ve zam demeyelim de…
Daha önce zamlı fiyat listesini paylaştığı için ara ceza verilen Türkiye Tekel Bayileri Platform Başkanı Özgür Aybaş, bu kez zammı farklı bir yolla duyurdu.
Aybaş, 'şarap' kelimesini kullanmadan şaraptan bahsederek, içki çeşitlerine zam geldiğini ifade etti.
Aybaş şunları yazdı: "Üzüm suyundan yapılan, fıçılarda olgunlaşıp fermente olan kırmızı, beyaz ve rose renklere sahip meyve özlü ürün çeşitlerine yüze 15-25 arası zam güncellemesi geldi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
İngiltere’de Sunak dönemi başladı...
Muhafazakar Parti Genel Başkanlığına seçilen Rishi Sunak, Kral 3. Charles'ın resmi görevi vermesiyle resmen İngiltere başbakanı oldu.
Hint kökenli politikacı, ülkenin iki ayda gördüğü üçüncü Başbakan oldu. Sunak ayrıca, İngiltere'nin beyaz olmayan ilk başbakanı da oldu.
2020-2022 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev yapan ve ülkenin en zengin politikacıları arasında sayılan Sunak, ilk açıklamada, "Derin bir ekonomik sınamayla karşı karşıya bulunuyoruz. Şu an ihtiyacımız olan şey, istikrar ve birlik. Partimizi ve ülkemizi bir araya getirmek en büyük önceliğim olacak” diye konuştu.
Kral 3. Charles, annesinden miras kalan atları satışa çıkardı
İngiltere Kralı 3. Charles, Kraliçe 2. Elizabeth’in yarış atlarının bir kısmını satıyor. Satışa çıkarılan atlardan Just Fine, 100'den fazla yarış kazanmıştı. Kraliçe 2. Elizabeth at yarışı meraklısı olmasının yanı sıra hem biniciydi hem de yarış atı yetiştiriyordu. Sandringham'daki yarış atı yetiştirme merkezi ise Kraliçe'ye babası Kral 6. George'tan miras kalmıştı.
70 yıldan uzun süre tahtta kalan Kraliçe 2. Elizabeth, 8 Ekim'de hayatını kaybetmiş, yerine tahta Galler Prensi olan oğlu Charles geçmişti.
İtalya'nın yeni başbakanı Giorgia Meloni: Başkanlık Sistemi'ne ihtiyaç var
İtalya’da geçen ay yapılan seçimleri kazanan aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri Partisi'nin lideri Meloni başbakan olarak ilk konuşmasını dün parlamentoda yaptı. Meloni hükümet programını açıkladığı konuşmasında Batı’ya ve yabancı yatırımcılara güven vermeye çalışırken, ülkeye yarı başkanlık sistemi getirmeyi planladıklarını da söyledi.
KISA DALGA’DAN
Eşit Haklar İçin İzleme Derneği ve Kısa Dalga işbirliğinde hazırlanan Yasaksız Meydan’ın bu bölümünde Zeynep Duygu Ağbayır’ın konuğu Avukat Halim Yılmaz; mültecilerin barışçıl toplantı ve gösteri hakkını ulusal ve uluslararası mevzuata göre değerlendiriyor.