KISA DALGA BÜLTEN - 16 EKİM 2023
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY’E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Dünyanın gözü kulağı Gazze’de… Geçen hafta Hamas’ın Aksa Tufanı adı verdiği operasyondan sonra İsrail Gazze’ye yönelik havadan ve denizden saldırılar başlatmıştı. Devam eden çatışmalarda ölü sayısı binlerle ifade ediliyor.
İsrail Gazze’ye karadan da harekat yapacağını duyurmuştu. İsrail Başbakanı Netanyahu sınırdaki askerlerle cumartesi günü bir araya geldi, "Yaklaşan şey için hazır mısınız? Fazlası geliyor" diyerek kara harekatının sinyalini verdi. Ayrıca İsrail sınıra yığınak yapmaya devam ediyor.
Bu gelişmeler olurken ABD'nin önde gelen gazetelerinden New York Times, İsrail’in, Gazze’yi ele geçirmek için 10 bin asker göndermeyi planladığını yazdı. Haberde görüşlerine yer verilen İsrailli yetkililer hava koşulları nedeniyle kara harekatının birkaç gün erteleneceğini belirtti.
İsrail kara harekatına başlamadan önce de kuzeyde yaşayan 1 milyondan fazla Filistinliden bölgeyi terk etmesini istemişti. Yüz binlerce insan yollara düşmüştü.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, hasar görmüş yollarda güneye gitmeye çalışan ailelerin bombalandıklarını söyledi.
Griffiths “ İnsanlık sınıfta kalıyor" dedi.
İsrail'in tam abluka uyguladığı Gazze Şeridi'ndeki su ve ekmek sıkıntısının tehlikeli boyuta ulaştığı belirtiliyor.
Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı’ su sıkıntısının bir "ölüm kalım meselesi haline geldiği duyurdu.
Filistin Sağlık Bakanı Mai El Kaila, Sputnik'e yaptığı açıklamada, İsrail'in bir hafta süren bombardımanında Gazze Şeridi'ndeki tüm büyük hastanelerin tamamen veya kısmen yıkıldığını bildirdi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), İsrail’in Gazze’deki hastanelerin boşaltılmasına yönelik baskısını şiddetle kınayarak, bunun hasta ve yaralılar için ‘ölüm cezası’ anlamına geldiğini belirtti.
UNICEF, çocuklara ulaşmak için acil insani ateşkes çağrısını yineledi.
Uluslararası Af Örgütü İsrail'in Gazze'de, beyaz fosforlu top mermileri kullandığının kanıtlandığını duyurdu.
Birleşmiş Milletler Konvansiyonel Silahlar Sözleşmesi’ne göre sivil bölgelerde havadan yangın çıkarıcı silah saldırıları yasak.
İran'ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği, "Eğer İsrail'in savaş suçları ve soykırımı hemen durmazsa, durum kontrolden çıkabilir" açıklamasını yaptı.
ABD merkezli Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), İ 7 Ekim'den bu yana devam eden çatışmalarda 12 gazetecinin hayatını kaybettiğini açıkladı.
İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün 7 Ekim’den bu yana 1300'den fazla sivil öldürdü , 100’den fazla kişinin ise kaçırıldığını belirtti.
Uluslararası ajansların aktardığına göre göre, Suudi Arabistan, İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesi için yürüttüğü müzakereleri durdurdu.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, İsrail'in Gazze'deki eylemlerinin meşru müdafaayı aştığını söyledi "Gazze'deki insanları cezalandırmaya son verin" dedi.
Fransa'nın başkenti Paris ve İngiltere'nin başkenti Londra'da, Filistin'e destek eylemleri düzenlendi. ABD, İtalya ve Malta'da da binlerce kişi, Gazze'ye destek vermek için bir araya geldi.
Londra Metropolitan Polisi, kentte düzenlenen Filistin'le dayanışma yürüyüşünde 15 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
Paris'te ise polis, Filistin'e destek için kent meydanında ve sokaklarda bir araya gelenlere göz yaşartıcı gazla müdahale etti.
ABD'nin İsrail Büyükelçiliği, İsrail’deki Amerikan vatandaşlarını ülkenin Hayfa kentinden Kıbrıs'a deniz yoluyla tahliye etmeye hazırlanıyor. İsrail'den ayrılmak isteyenler yanlarına en fazla 22 kilo ağırlığında bir parça bagaj alabilecek. Evcil hayvanların ise taşınamayacağı vurgulandı.
ABD Doğu Akdeniz'e ikinci bir uçak gemisini konuşlandırdı.
Türkiye gündemindeki haberlerle devam edelim…
Yeşil Sol Parti’nin 4. Büyük Kongresi'nde Partinin yeni isminin Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) olmasına karar verildi.
Tülay Hatimoğulları ile Tuncer Bakırhan da HEDEP’in yeni eş genel başkanları oldu. Kongrede Abdullah Öcalan posteri açtığı belirlenen iki kişi ise gözaltına alındı.
14-28 Mayıs seçimlerinden yenilgiyle çıkan CHP, “değişim” çağrıları eşliğinde 4-5 Kasım’da yapılacak kurultaya hazırlanıyor.
kurultayda CHP Genel Başkanlığı için Kemal Kılıçdaroğlu ile Grup Başkanı Özgür Özel’in yarışacağı neredeyse kesinleşti.
Gazete Duvar’ın kulis haberine göre
Kılıçdaroğlu'nun yerel seçimden sonra partiyi bırakacağı iddia ediliyor.
CHP Genel Başkan aday adayı Özgür Özel ise Hürriyet’e yaptığı açıklamada değişimcilerin önde çıktığı İstanbul İl Başkanlığı seçimindeki delege mesajının kurultaya da yansıyacağını söyledi.
Son günlerde gündemden düşmeyen Dilan Polat ve eşi Engin Polat’la birlikte 13 kişi hakkında "Suç örgütü kurmak ve yönetmek, örgüte üye olmak", "Vergi Kanunu'na muhalefet" dahil 4 ayrı suçtan soruşturma yürütüldüğü ortaya çıktı.
DHA’nın haberine göre soruşturulan kişiler arasında Engin Polat’ın babası, kardeşi, anneannesi, dayısının eşiyle Dilan Polat’ın kardeşleri de var.
Şüphelilerin tüm varlıklarına el konuldu ve yurtdışına çıkış yasağı getirildi.
EKONOMİ
Meclis’in haftalık programı, ekonomi ağırlıklı çalışmalarla geçecek.
12'nci Kalkınma Planı, bugün Meclis Başkanlığı'na sunulacak. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, plan ile ilgili salı günü sunum yapacak. 2024 yılı merkezi yönetim bütçesini içere
Bütçe teklifi görüşmeleri, 20 Ekim'de başlayacak.
Genel Kurul'da emeklilere tek seferliğine 5 bin lira ödenmesini de kanun teklifi görüşülecek.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 7 bin 500 liralık en düşük emekli aylığıyla yaşamaya mahkûm edilen 10 milyona yakın emekli olduğunu söyledi. Çerkezoğlu, 5 bin liralık ikramiyenin sadece çalışmayan emeklilere verilecek olmasının da ayrımcılık olduğunu vurguladı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat tüm sektörlere indirim çağrısını tekrarladı ve, "Bütün şirketleri, Cumhuriyet'imizin 100. yılında indirim yapmaya bir kez daha davet ediyoruz." dedi.
Bazı zincir marketler ve sektörler Bakan’ın bu çağrısına olumlu yanıt vermişti. Bakan Bolat, indirim kampanyalarını takip edeceklerini ve . Ticaret Bakanlığının web sitesinde duyurucaklarını söyledi.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Fransız hükümeti, cuma günü bir öğretmenin öldüğü okul saldırısının ardından, ülkede terörle mücadele için görev yapan asker sayısını 7 bine yükseltti. Cumhurbaşkanı Macron, saldırıyı İslamcı terör olarak nitelendirdi.
Fransa İçişleri Bakanı Hamas ile İsrail arasındaki çatışmalarla saldırı arasında bir bağlantı bulunduğunu söyledi.
Afganistan depremlerle sarsılmaya devam ediyor. Geçen hafta meydana gelen 6.3 büyüklüğündeki depremin ardından dün 6,5 büyüklüğünde deprem oldu. İlk depremde 2 binden fazla kişi yaşamın yitirmiş, 10 bini aşkın insan da evsiz kalmıştı.
Avustralya'da, yerli halkın anayasada tanınması ve parlamentoda daha çok söz sahibi olması amacıyla "Meclis'te Yerli Sesi" referandumu yapıldı. Halkın yüzde 60’ı "hayır" oyu verdi. Aborjinler referandum sonucunu "yürek parçalayıcı" olarak nitelendirdi.
Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO) kuruluşu nedeniyle 16 Ekim, 1945’te "Dünya Gıda Günü" olarak ilan edilmişti. Örgütün açıkladığı veriler gıdaya erişim ve gıda güvenliği konusunda maalesef karanlık bir tabloyla işaret ediyor.
2022 yılında küresel nüfusun yüzde 29,6'sı (2,4 milyar kişi) yeterli gıdaya erişemedi.
2022'de dünyada 691 ila 783 milyon kişi açlıkla karşı karşıya kaldı.
Günümüzde, 2,4 milyar kişi su sıkıntısı çeken ülkelerde yaşıyor.
KISA DALGA’DAN…
Gazeteciler Ayşe Yıldırım ve Sedat Bozkurt Ortadoğu’daki gelişmeleri ve Türkiye siyasetindeki son durumu yorumluyor…