11 KASIM KISA DALGA BÜLTEN
Gündemin öne çıkan gelişmelerinden derleyerek hazırladığımız Kısa Dalga Bülten’e başlıyoruz
PODCASTİMİZİ DİNLEMEK İÇİN PLAY'E TIKLAYINIZ…
GÜNDEM
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk vefatının 85'inci yılında anıldı.
Saat 9’u 5 geçe sirenler çaldı ve 2 dakikalık saygı duruşu sırasında hayat durdu…
Aynı saatte Anıtkabir'de başlayan resmi törene devlet erkanı katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığındaki kortejde TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, bakanlar, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, yüksek yargı organlarının başkanları, komutanlar, siyasi parti temsilcileri ve bürokratlar yer aldı. Erdoğan ve CHP’nin yeni lide Özgür Özel törende ilk kez tokalaştı.
Anıtkabir daha sonra yurttaşların ziyaretine açıldı. Binlerce kişi Anıtkabir’e akın etti. Türkiye’nin tüm kentlerinde meydan ve okullarda Atatürk anma törenleri düzenlendi.
Yargıtay’ın Anayasa Mahkemesi’nin Can Atalay’la ilgili hak ihlali kararına uymaması ve mahkeme üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunmasıyla başlayan kriz devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın krizle ilgili ne yorum yapacağı merak ediliyordu.
Özbekistan dönüşü uçakta konuşan Erdoğan, Yargıtay’ın kararının savunurken “Anayasa Mahkemesi birçok yanlış arka arkaya yapar hale geldi. Yargıtay'ın aldığı karar bir kenara atılamaz” dedi. Erdoğan, Yargıtay kararını eleştiren AKP’lilerin de yanlış yaptığını söyledi.
Erdoğan Beştepe’de düzenlenen 10 Kasım Atatürk'ü Anma töreninde de bu konuya değindi. AYM-Yargıtay krizinde "taraf değil hakem" olduklarını vurgulayan Erdoğan, yeni anayasa çalışmalarını hatırlattı ve şunları söyledi: “Gerekirse anayasa ve yasa değişiklikleri dahil tüm yöntemleri kullanarak, böyle bir tartışmanın tekrar ortaya çıkmaması için gerekenleri yapacağız. Yeni anayasa çalışmaları en kısa sürede başlatılır.”
Yargı kriziyle ilgili ilginç bir açıklama da MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız’tan geldi. Sözcü’den Saygı Öztürk’e konuşan Yıldız, AYM üyelerine soruşturma açılabilmesi için 15 üyeli mahkemede 10 hakimin imzasının gerektiğini söyledi. 9 hakimin zaten Can Atalay kararında lehte oy kullandığını hatırlatan Yıldız, “Haklarında soruşturma açılması için oy verecek halleri yok. Yani, hiçbir şey olmayacak ama konu köpürtülüyor” diye konuştu.
Yargıtay’ın Anayasa Mahkemesi üyelerine suç duyurusuna ilişkin eleştiri ve tepkiler de devam ediyor.
Türkiye Barolar Birliği ve Ankara Barosu çağrısıyla yüzlerce avukat Sıhhiye Adliyesi’nden Yargıtay’a kadar 14 kilometre boyunca ellerinde Anayasa ve sırtlarında cübbeleriyle yürüdü. Ankara Barosu Başkanı Mustafa Köroğlu,kimsenin 'Anayasa'ya uymuyorum, Anayasa Mahkemesi kararlarını tanımıyorum' deme hakkına sahip olmadığını söyledi.
CHP de Anayasa Mahkemesi (AYM) önünde açıklamalarda bulundu. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, sert bir açıklama yaptı. Özel, Erdoğan’ın açıklamalarının ardından 'Yargıtay kararının, Erdoğan eliyle anayasal düzenin ortadan kaldırılmaya çalışılması' olduğunu savundu. Özel, AKP ve MHP milletvekilli sayısının Anayasa’yı değiştirmeye ya da referanduma götürmeye yetmeyeceğini belirtti.
İYİ Parti Hukuk ve Adalet Politikaları Başkanı Ahmet Zeki Üçok, 13. Ağır Ceza Mahkemesi Üyeleri ve Yargıtay 3. Ceza Dairesi Üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu.
Anayasa Mahkemesi’nin eski başkanlarından Haşim Kılıç Yargıtay'ın kararını sert dille eleştirerek "akıl tutulması" dedi. Kılıç suç duyurusunu ise Abesle iştigal" olarak yorumladı. Kılıç, Yargıtay’ın hem Meclis’in hem de AYM’nin yetki alanına müdahale ettiğini söyledi.
Bir dönem Cumhurbaşkanı Erdoğan’ya yakın çalışan ceza hukukçusu Prof. İzzet Özgenç ise sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hitap etti.
Mektubuna “Sayın Cumhurbaşkanım, Değerli Ağabeyim” diye başlayan Özgenç, şu ifadeleri kullandı: “Sizi Anayasanın Cumhurbaşkanı'na yüklediği 'Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin etme' görevini yerine getirmeye davet ediyorum…”
Özgenç mektubunda, Erdoğan’ın çevresindeki hukukçuları da “çakallar” diyerek hedef aldı.
İYİ Parti’de dün peş peşe kritik istifa haberleri geldi. Merkez Bankası’nın eski başkanların ve İYİ Parti kurucularından Durmuş Yılmaz İYİ Parti'den istifa ettiğini duyurdu. Yılmaz’ın ardından Genel İdare Kurulu üyesi Bahadır Erdem de istifasını duyurdu.
Sayıştay, milli ve dini bayramlarda ücretsiz yolcu taşıyan İBB’nin kamu zararına neden olduğunu öne sürdü. Birgün'den İsmail Arı'nın haberine göre Sayıştay, 161 milyon TL’lik zarardan Ekrem İmamoğlu, yöneticiler ve meclis üyelerini sorumlu tutup savunma istedi. Sayıştay 161 milyonun belediye yöneticilerinden tahsil edilmesi yoluna gidebilecek.
Maraş depreminde Hatay’da 370 kişinin hayatını kaybettiği Emlak Bank Konutları'nın 1'inci kısım müteahhidi 72 yaşındaki Mehmet Özat Ankara'da bir alışveriş merkezinde yakınlarını kaybeden kadınlar tarafından yakalanıp polise teslim edildi.
EKONOMİ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre bankaların takipteki alacakları 172 milyar lirayı aştı. Yılın ilk 10 ayında kart borçları yüzde 119 arttı. Her yüz kişiden 12’si takibe düştü.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarından çıkış da sürüyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 3 Kasım haftası itibarıyla mevduat toplamı 2,92 trilyon TL'ye geriledi.
Kur Korumalı Mevduat’ın büyüklüğü 15 Ağustos’ta 3 trilyon 410 milyar TL ile zirveye ulaşmıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’na göre işsizlik oranı, eylülde 0,1 puan azalışla yüzde 9,1'e düştü. Bu oran, Aralık 2013'ten bu yana en düşük oran olarak kayıtlara geçti. Aralık 2013’te işsizlik oranı yüzde 9 olarak hesaplanmıştı.
Son verilere göre genç işsizlik oranı ise 0,2 puan azalışla yüzde 16,7'ye indi.
İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,5 iken, kadınlarda yüzde 12,3 olarak tahmin edildi.
DİSK üyeleri gelirde, vergide ve ülkede adalet için 13 Kasım’da Kadıköy’den Ankara'ya yürüyecek. Yürüyüş 17 Kasım'da Ankara Miting alanında sona erecek.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin inşaat maliyet endeksi verilerini açıkladı. Buna göre inşaat maliyeti aylık bazda yüzde 2,46, yıllık bazda yüzde 67,93 arttı.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
İsrail'in Gazze'ye düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin salısı 10 bin 812'ye yükseldi. Gazze'deki Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrail'in saldırıları sonucu yıkılan binaların enkazı altında en 2 bin 650 kişinin bulunduğunu duyurdu.
İsrail yine hastaneleri hedef aldı.
Beyaz Saray, 9 Kasım'da yaptığı açıklamada İsrail'in Gazze'nin kuzeyinde bulunan sivillerin çıkışı için saldırılara günde 4 saat ara vermeyi kabul ettiğini bildirmişti. BM bu yöntemi "alaycı ve zalimce" bulduğunu açıkladı. Hamas'ın siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin danışmanı, henüz insani ateşkese varılmadığını belirterek ABD'yi yalanladı.
ABD Başkanı Joe Biden ise Gazze'de ateşkesin mümkün olmadığını söyledi. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu Hamas ile ateşkesi reddederek İsrail’in amacının Gazze’yi işgal etmek olmadığını savundu.
ABD'nin Washington’da düzenlenen Filistin'e destek gösterilerinde Dışişleri Bakanlığı çalışanlarının istifa etmesi istendi. New York’ta ise ldürülen Filistinliler için mum yakan eylemciler, ateşkes çağrısında bulundu. Eylemciler NYT gazetesinin yayın politikasını da protesto etti.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un 17 Kasım’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı akşam yemeğinde ağırlayacağı açıklandı. Alman hükümet sözcüsü, görüşmede “bölgesel gelişmelerin ve iki NATO müttefikini ilgilendiren konuların” ele alınacağını söyledi.
ABD merkezli teknoloji şirketlerinden Apple, 2018 ve 2019 yıllarında yaptığı işe alımlarda 'ayrımcı' politikalar izlediği ve Amerikalı olmayanları işe almadığı iddiasıyla başlatılan soruşturmada, ABD Adalet Bakanlığı ile 25 milyon dolarlık anlaşma yaptı.
Fransız ressam Monet'in su nilüferleri serisinden bir tablosu, açık artırmada 74 milyon dolara satıldı. Yeniden keşfedilen bir başyapıt" olarak değerlendirilen tablo, 1972'den bu yana aynı özel koleksiyonda bulunuyordu
KISA DALGA’DAN
Gazeteci Pervin Metin’in helikopter ebeveynliği uzmanlarla konuştuğu podcastini dinleyebilirsiniz..