KISA DALGA BÜLTEN
16 MART 2022
PODCASTİ DİNLEMEK PLAY'E TIKLAYINIZ
GÜNDEM
Cumhur ittifakının “ittifak” hesabı
AKP ve MHP’nin önceki gün Meclis’e sunduğu seçim kanunu teklifiyle ilgili tartışmalar sürüyor. Taslak, seçim barajının yüzde 10’dan 7’ye düşürülmesi, seçime girmek için Meclis’te grup olma şartının kaldırılması gibi değişiklikleri içeriyor. Düzenlemedeki en tartışmalı madde ise ittifakların vekil sayılarını belirleme sürecine ilişkin teklif oldu. Buna göre, siyasi partiler seçim çevresinde gerekli oy oranına ulaşmadan içinde bulunduğu ittifakın artık oylarından faydalanarak milletvekili çıkaramayacak.
Metropoll Araştırma'nın kurucusu Özer Sencar'dan "seçim yasası" yorumu: Bir taşla üç kuş
MetroPOLL Araştırma'nın Kurucusu ve Yöneticisi Özer Sencar bu maddeyi şöyle yorumluyor:
"Seçim yasası ‘millet ittifakı’ndaki küçük partileri CHP listelerinden seçime girmeye zorlar. Bu durumda sahip oldukları beş-altı puanlık oyun yaklaşık üçte biri CHP listesine oy vermeyip AKP’ye geri gidebilir. İkinci olarak muhalefetin cumhurbaşkanı adayının belirlenmesini etkiler.
Üçüncü önemli etkisi birçok ilde MHP adaylarının AKP listesinden seçime girmek zorunda kalması olur. Bir taşla üç kuş. Bakalım ‘millet ittifakı’ bu durumdan zarar görmeden çıkmayı becerebilecek mi? Yaşayıp göreceğiz.”
CHP: “Sistemem adapte oluruz, ittifakı kurban etmeyiz”
halktv.com.tr yazarı İsmail Saymaz'ın dünkü köşe yazısında aktardığına göre, CHP Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı, AKP'nin birinci olacağı, daha fazla milletvekili çıkaracağı inancıyla bu teklifi getirdiğini vurguluyor.
Salıcı, "2018'deki seçim sonucuna göre hesap yapıyorlar. Ancak AKP de MHP de eriyor. Bu hesap yanlış" diyor.
Salıcı, CHP’nin ne yapacağı konusunda da “Teklifi geçirirlerse sisteme adapte oluruz. İttifakı masa başı operasyonlara kurban etmeyiz" diyor.
DEVA Sözcüsü İdris Şahin ise teklif yasalaştığı takdirde ittifakın esprisinin kalmadığını ifade ediyor. Ancak Şahin, seçmenlerin CHP'ye oy vermeyeceği yorumuna itiraz ediyor. "Öyle bir noktaya geldikten sonra millet CHP'ye, MHP'ye bakmaz" diye ekliyor.
Sancar: Küçük ortağı kurtarmaya çalışıyorlar
HDP EŞ Genel Başkanı Mithat Sancar da partisinin grup toplantısında konuyla ilgili şunları söyledi: “Barajın ne kadar anlamsız olduğu bizim mücadelemiz sayesinde ortaya çıktı. Ama kendi hesaplarının da bir rolü var. İktidarın küçük ortağı eriyor. Yüzde 10'un altında kalacağı kesin gibi. Onu kurtarmak için indiriyorlar. Bu hesap işe yaramayacaktır. “
AKP'li Yazıcı: "Seçmen hareketliliğini engelliyoruz"
Kanun teklifini MHP’li Feti Yıldız ile birlikte açıklayan AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı teklifle ilgili şöyle konuştu.: Vatandaş sırf seçimin sonucu değiştirmek için ikametini değiştiriyor. Seçmen olarak hareketlenmeyi engelleyici bir yöntem getirdik. Baraj konusu ittifak düzenlemesiyle çözüldü. Yeni milletvekili dağılımı hesaplama formülasyonu da bu baraj sorununun çözülmesine katkı sağladı.”
Yazıcı, erken seçime tartışmalarına ilişkin de “Bize göre erken seçim söylemini haklı gösterecek hiçbir emare yok. Seçimler zamanında yapılacak, zaten başından beri biz bu konuda çok özenliyiz" dedi.
Hekimler Erdoğan'ın müjdelerini "yeterli" bulmadı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 14 Mart Tıp Bayramı’nda hekimler ve sağlık çalışanları için yapılacak düzenlemeleri açıklamıştı.
Bu adımlarla ilgili henüz bir takvim açıklanmazken, sağlık meslek düzenlemeleri adımları yeterli görmedi. Türk Tabipleri Birliği Erdoğan’ın sözlerinin bir niyet beyanından öteye gitmediğini ifade etti. Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) ise şu açıklamayı yaptı: “Sağlıkta Etkin Şiddet Yasası çıkıncaya kadar, ‘Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’ kaldırılıncaya ya da taleplerimiz doğrultusunda yeniden düzenleninceye kadar, aile hekimliği hak edişlerinde ve aile sağlığı merkezi gider ödeneklerinde iyileştirilme yapılıncaya kadar eylemlerimiz devam edecekt.”
Sağlık ve sosyal hizmet alanında en çok üyeye sahip sendika Sağlık-Sen’in Genel Başkanı Semih Durmuş’un DW Türkçe’den Batu Bozkürk’e yaptığı açıklaması da şöyle: “Temennimiz bir an önce düzenlemelerin hayata geçmesidir.”
Türk Sağlık-Sen’in Genel Başkanı Önder Kahveci ise, “Bu düzenlemelerin ete kemiğe büründüğü tasarı hali çok önemlidir. Daha fazla beklenmemelidir” ifadelerini kullandı.
Bahçeli, TTB’yi hedef aldı: “Gidişleri olsun da dönüşleri olmasın”
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli partisinin grup toplantısında Türk Tabipleri Birliği’ni hedef aldı ve şu ifadeleri kullandı:
“Diyorlar ki hekimlerimiz Türkiye'yi terk ediyorlarmış. Kalbi vatan sevgisiyle çarpan hekimlerin gittiği yok. TTB'ye bakarsak, Türkiye sağlıkta çoktan iflas bayrağını çekmiştir. Eğer bu ülkeden gitmesi gereken birileri varsa TTB'nin yönetimine çöreklenmiş bir avuç bölücü ve Türkiye karşıtıdır. Gidişleri olsun da dönüşleri olmasın. Bunlar dışında giden olursa keyifleri bilir.”
Bahçeli, geçen hafta tweet atarak CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun Diyarbakır gezisini “Antalya’daki Ukrayna - Rusya görüşmelerini kundaklama girişimi” olarak değerlendirmişti. Kılıçdaroğlu da bu tweet’lere emoji ile yanıt vermişti. Bahçeli bu polemiğe devam ederek “Emojiyi bırak ergenler gibi davranmaktan vazgeç, kafanın içindeki asıl gündem nedir ondan bahset. Emoji seni kurtaramaz” dedi.
Kılıçdaroğlu’ndan Bahçeli’ye: “Ben Türkiye'nin her noktasına giderim ama sen gidemezsin"
CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun grup toplantısı Bahçeli’den sonraydı. CHP lideri Bahçeli’ye şöyle yanıt verdi:
“ Ben Türkiye'nin her noktasına giderim. Alnım açık giderim, bu ülke için, vatanım için, bayrağım için giderim ama sen gidemezsin.”
Kılıçdaroğlu hekimlere de “Az kaldı, merak etmeyin bütün haklarınızı alacaksınız. Sizi yurt dışına gitmeye zorluyorlar. Gitmeyin, burada kalacaksınız beraber biz göndereceğiz” diye seslendi.
Sağlık Bakanlığı 20 bin personel alacak
Sağlık Bakanlığı, 10 bini sözleşmeli sağlık personeli ve 10 bini sürekli işçi olmak üzere toplam 20 bin alım yapacağını duyurdu. En fazla alım yapılacak kadrolar, sözleşmeli personelde 5 bin 175 kadro ile hemşire, sürekli işçide ise 4 bin 32 kadroyla temizlik görevlisi olacak.
İstanbul Emniyeti'nden 14 Mart açıklaması: "Görevlilerimize fiziki taşkınlıkta bulunuldu, gruba müdahale olmadı"
İstanbul Emniyet Müdürlüğü, Taksim'de 14 Mart etkinliği sırasında 90 yaşındaki Dr. Erdinç Köksal'ın yere düştüğü arbedeyle ilgili açıklama yaptı. Doktor grubun polislere yönelik fiziki taşkınlıkta bulunduğu öne sürülerek Dr. Köksal’ın polisin yardımıyla yerden kaldırıldığı belirtildi. Açıklamada “İddia edildiği gibi gruba, görevlilerimizce herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır” denildi.
Pınar Gültekin cinayeti davasında Mertcan Avcı’ya tahliye
Muğla’da, üniversite öğrencisi Pınar Gültekin'i katleden Cemal Metin Avcı'nın suç delillerini gizleyip yok ettiği iddiasıyla tutuksuz yargılanırken, itiraz üzerine tutuklanan kardeşi Mertcan Avcı avukatının itirazı üzerine tahliye edildi.
Gültekin'in ailesi tahliyeye tepki gösterdi: “Artık m mahkemeye katılmak istemiyoruz. Defalarca reddi hakim istedik. Bu dünyada istediğimiz tek şey adalet. Başka bir şey istemiyoruz…"
Savcılık da tahliye kararına itiraz etti.
Soğuk gitmiyor..
Meteoroloji Genel Müdürlüğü yeniden soğuk hava uyarısı yaptı.Bugünden itibaren Türkiye yeni bir soğuk hava dalgasının etkisi altında kalacak. Güney kesimler hariç birçok bölgede kar yağışı görülecek.
DIŞ POLİTİKA VE DÜNYA
Zelenski’nin Danışmanı: Mayısa kadar barış anlaşması olacağına inanıyorum
*Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal harekatı sürerken Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Rusya’nın Ukrayna'da beklemediği bir direnişle karşılaştığını belirterek Rus askerlerine silahlarını bırakma çağrısı yaptı. Rus askerlerinin evdeki aileleriyle yaptıkları telefon görüşmelerini dinlediklerini söyleyen Zelenskiy "Hayatta kalmak istediklerini biliyorum" dedi. Rusya'daki savaş karşıtı protestolara da değinen Zelenskiy "hakikati söylemekten vazgeçmeyen" Ruslara müteşekkir olduğunu belirtti.
*Ukrayna Devlet Başkanı'nın Danışmanı Oleksiy Arestoviç savaşın mayıs ayına kadar süreceği tahminini yaptı. Arestoviç, ”Mayıs başında bir barış anlaşması olacağına inanıyorum, belki de çok daha önce, göreceğiz" dedi. Arestoviç Ukrayna ile Rusya arasında yapılan görüşmelere katılmıyor.
*Ukrayna’nın verdiği sayılara göre 24 Şubat'ta başlayan savaşta Mariupol kentinde şimdiye kadar 2 bin 357 sivil hayatını kaybetti. Yaklaşık 400 bin nüfusu olan liman kenti, Rus birliklerinin kuşatması altında ve ülkenin geri kalan kesimiyle bağı kopmuş durumda. Rusya saldırılarda sadece askeri hedeflerin vurulduğunu ileri sürüyor.
*Polonya, Çekya ve Slovenya'nın hükümet başkanları Zelenskiy ile görüşmek için Kiev'e gitti.
*Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, Rusya’ya yönelik dördüncü yaptırım paketi konusunda anlaştı. ABD ise Rusya savunma alanından 11 üst düzey temsilcinin yaptırım listesine eklendiğini duyurdu. Japonya’dan da milletvekilleri de dahil olmak üzere 17 Rus'a yaptırım kararı geldi.
Lavrov: ABD'nin yaptırımları sıradan vatandaşları hedef alıyor
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD'nin yaptırımlarının sıradan vatandaşları hedef aldığını söyledi.
ABD'nin Ukrayna'daki askeri biyolojik laboratuvarları iddiası konusunda da konuşan Lavrov sözlerini şöyle sürdürdü: "Ölümcül tehdit oluşturan bu tür faaliyetlerin kabul edilemez olduğuna dünya toplumunun ikna olduğuna ve ikna olmaya devam edeceğine inanıyorum.”
EKONOMİ
Tarımda üretici enflasyonunda yeni rekor: Yüzde 68
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi’ni açıkladı. Buna göre Tarım ÜFE şubatta bir önceki aya göre yüzde 13,74, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 68,49 arttı.
Ocak ayında yıllık yüzde 52 artarak 11 yıllık endeks tarihinin rekorunu kıran Tarım-ÜFE, şubat ayında da rekor tazelemiş oldu.
Bütçe, Şubat'ta fazla verdi
Bütçe, Ocak ayının ardından Şubat ayında da fazla verdi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre Şubat ayında bütçe fazlası 69,7 milyar TL oldu.
Şubat ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 200,8 milyar TL, bütçe gelirleri 270,6 milyar TL olarak kaydedildi.
Brent petrol fiyatı geriledi, motorine indirim geldi
Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte 131 dolara kadar yükselen brent petrolün varil fiyatı dün itibariyle 101 dolara geriledi. Bu gelişmede, müzakerelerde ilerleme sağlanması ve Çin'de korona virüsü vakalarının artması belirleyici oldu
Petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak motorin fiyatlarında indirime gidildi. İstanbul'da motorinin litre fiyatı 22,81 liradan, 2 lira 38 kuruşluk indirimle 20 lira 543 kuruş seviyesine geriledi.
AB dışından kargoyla gelen ve değeri 150 Euro'yu geçmeyen ürünler için gümrük vergisi yüzde 10 artırıldı
Gümrük Kanunu’nun bazı maddelerinde değişiklik yapan Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayınlandı.
Buna göre Avrupa Birliği (AB) dışı ülkelerden posta veya kargo ile gelecek ticari mahiyet arz etmeyen ve kıymeti 150 euroyu geçmeyen eşya üzerinden alınacak maktu gümrük vergisi yüzde 10 artırıldı. Kitap veya benzeri basılı yayınlar için uygulanacak maktu gümrük vergisi ise sıfır olacak.
Mobilya ve beyaz eşyada yeni zam uyarısı
Üretim maliyetlerinde son bir yılda ciddi yükseliş olduğunu belirten Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, nisan ayından itibaren mobilya ürünlerinde yüzde 10 ile 15 arasında yeni bir zammın daha olacağını söylüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Şubat ayı enflasyon verilerine göre ev eşyalarındaki yıllık fiyat artışı yüzde 65 seviyesindeydi.
Konut satışları şubatta arttı
Türkiye genelinde şubat ayında 97 bin 587 konut satışı gerçekleştirildi. Şubatta satılan konut sayısı ocak ayına göre yüzde 10.5, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20.1 arttı.
Rusya şeker ve tahıl ihracatını geçici olarak yasakladı
Rusya 'iç piyasayı korumak için' üçüncü ülkelere beyaz şeker ve şeker kamışı, Avrasya Ekonomik Birliği'ne (AEB) ise tahıl ihracatını geçici olarak yasakladı.
KISA DALGA’DAN
Gazeteci, yazar Timur Soykan’ın, “Gazetecilik hayatımda karşılaştığım en garip cinayet” dediği olayın dava dosyasını satır satır okuyarak hazırladığı podcastimiz…