100 yıllık iddia kanıtlandı: Tutankamon'un hazinesini Carter çaldı
Mısır firavunlarından Tutankamon'un 1922'de bulunan mezarındaki hazinenin, İngiliz arkeolog Howard Carter tarafından çalındığı yönünde senelerdir Mısırlılar tarafından dile getirilen iddiaların doğruluğu kanıtlandı. Çocuk firavun Tutankamon'un mezarının keşfedilmesinin 100'üncü yılı vesilesiyle yayımlanacak olan bir kitapta, Carter'ın hazineyi çaldığına dair bir mektubun yer aldığı belirtildi.
ANTİK DÖNEMDE YAĞMALANDIĞINI SAVUNMUŞTU
Tutankamon'un bozulmamış mezarının 1922'de Krallar Vadisi'nde ortaya çıkarılması, modern tarihin en ünlü arkeolojik keşiflerinden biri sayılıyor. Ancak Mısırlılar, arkeolog Carter'ı mezar odasını resmen açmadan önce hazinelerin önemli bir bölümünü çalmakla suçluyordu. İddialar bugüne dek somut bir biçimde kanıtlanamazken, Carter da hazinenin antik dönemde yağmalandığını savunmuştu.
1934 TARİHLİ MEKTUPLAR ELE VERDİ
3 bin 300 yıllık mezarın keşfinin 100'üncü yılında Oxford Üniversitesi Yayınevi tarafından basılacak "Tutankamon ve Dünyayı Değiştiren Mezar" isimli kitapta ise ilk kez somut kanıtlar yer alıyor. Kitapta, arkeolog Carter'a kendi kazı ekibinde çalışan ve hiyeroglifleri tercüme etmekle görevli, tanınmış dil bilimci (filolog) Alan Gardiner tarafından 1934 yılında yazılmış bazı mektuplar bulunuyor.
Howard Carter stole Tutankhamun’s treasure, new evidence suggests https://t.co/9xUO8vUBgS
— Guardian news (@guardiannews) August 13, 2022
MÜZE MÜDÜRÜ 'AYNI KALIPTAN YAPILMIŞ' DEDİ
Özel bir koleksiyonda bulunan ve ilk kez yayımlanan mektuplarda Gardiner, Carter'a kendisine "mezardan alınmadığını" söyleyerek verdiği bir muskadan söz ediyor. Gardiner, muskayı Kahire'deki Mısır Müzesi'nin İngiliz Direktörü Rex Engelbach'a gösterdiğini anlatıyor; Engelbach'ın, "muskanın Tutankamon'un mezarından çıkan diğer örneklerle uyuştuğunu çünkü hepsinin aynı kalıptan yapıldığını söylediğini" belirtiyor.
'BENİ TUHAF BİR DURUMDA BIRAKTINIZ'
Gardiner, müze müdürünün "Bana gösterdiğiniz muska şüphesiz şekilde Tutankamon'un mezarından çalınmış" dediğini aktararak, Carter'a "Böylesine tuhaf bir durumda kalmış olmaktan ötürü çok üzgünüm. Fakat doğal olarak, muskayı izden aldığımı Engelbach'a söylemedim" diyor.
KİTABIN YAZARI: ARTIK ŞÜPHE KALMADI
Kitabın yazarı olan Mısır arkeolojisi uzmanı Bob Brier, Carter'ın hazineden bazı parçaları çaldığından uzun süredir şüphelenildiğini söyleyerek, "Fakat artık bu konuda bir şüphe kalmadı" dedi.
Mısır'da 18'inci Hanedanlığın son döneminde, sekiz yaşındayken iktidara gelen ve 18 yaşında ölen "çocuk firavun" Tutankamon'un mezarında, "bir sonraki dünyada ihtiyacı olacağı" inancıyla tahtlar, maskeler ve çok sayıda kıymetli eşya bulunmuştu. Carter, sonraki 10 yıl boyunca buluntuların mezardan çıkarılması ve Nil Nehri üzerinden Kahire'deki Mısır Müzesi'ne taşınması sürecini yönetmişti.
MEZARI GİZLİCE AÇMAKLA SUÇLANIYORDU
Carter 1947 yılında da, eski çalışanlarından Alfred Lucas tarafından mezar odasının kapısını önce gizlice kendisi açmakla, sonra yeniden mühürlemekle suçlanmıştı.
Yeni yayımlanacak kitabın yazarı Brier de, The Obeserver gazetesine açıklamasında "Mezara resmi açılıştan önce girdiklerinden, ölümlerinden sonra satılan mücevherler dahil, bazı eşyaları çıkardıklarından şüpheleniliyordu. Carter'ın elinde bir şekilde bazı eşyaların bulunduğu biliniyor ve insanlar, mezardan kendisine bazı şeyler aldığından şüphelendi. Fakat bu mektuplar bunun kesin kanıtı" dedi.
Brier, "Bunu kesinlikle hiçbir zaman itiraf etmedi. Resmi bir ret de yok. Fakat Mısır hükümeti tarafından bir süreliğine mezara girmesi engellenmişti. Çok fazla kötü hissiyat vardı, bazı şeyleri çaldığını düşünüyorlardı" diye konuştu.
Kitapta, Carter ve ekibinin İngiliz mağazası Fortnum & Mason'ın adını taşıyan bir sandığa sakladığı ve envanterde hiç geçmeyen bir ahşap Tutankamon büstünün de bulunduğu belirtiliyor. Mısırlıların bu nedenle, Carter'ın bu büstü çalmayı planladığını düşündüğü aktarılıyor. (Kısa Dalga)
