20 yıl önce bugün... Erdoğan, ‘i’ ve ‘e’ harfleri yer değiştirince nasıl başbakan oldu?

ERSAN ATAR

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugün bir bakıma, “siyasi hayatının 20. doğum günü”nü kutluyor. Erdoğan’ı siyasi yasağı kalktıktan sonra önce milletvekili ardından başbakan yapan 2 Aralık Siirt seçimlerinde YSK’nın önünde kritik bir soru vardı: Siirt seçimleri “yenileme” seçimi midir, “yineleme” seçimi midir? YSK, “yenileme” dedi, “yineleme” deseydi Erdoğan milletvekili olamayacaktı.

İşte, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “i” ve “e” harflerinin yer değiştirmesiyle başlayan siyasi yaşamının ilk gününde yaşananların öyküsü:

AKP’nin katıldığı ilk seçimler olan 3 Kasım 2022 seçimleri yapılmıştı. Üç milletvekili çıkaran Siirt’in yeni vekilleri AKP’li Mervan Gül, CHP’li Ekrem Bilek ve adı dolandırıcılık davalarına da karışan ve “jet Fadıl” olarak anılan bağımsız Fadıl Akgündüz’dü.

Yurdun farklı yerlerinde sonuçlara itirazlar vardı ama Siirt’teki itiraz bir başkaydı. Pervari ilçesinin dağlık Doğanköy köyünde sandık kurulları oluşturulurken yanlışlık yapıldığı ileri sürülüyordu. Ondan da önemlisi, o zamanlar daha kullanılmakta olan tahta sandıklardan biri kırılmıştı. Doğanköy’ün seçmen sayısı, Siirt’te partiler arasındaki oy farklarını etkileyecek sayıdaydı.

YSK, hal böyle olunca Siirt seçimlerinin sonuçlarını il genelinde toptan iptal etti. İlin çıkardığı üç vekilin de vekillikleri düştü. Siirt’teki seçimlerin tekrar yapılması gerekiyordu ama YSK’nın önünde kritik bir soru vardı:

“Bu seçimler yineleme seçimi mi olacak, yenileme seçimi mi olacak”

Aslında sadece “i” ve “e” harflerinin sözcük içinde yer değiştirmesinden ibaret gibi görünen bu soruya verilecek cevap, Erdoğan için çok önemliydi. Çünkü, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’yken okuduğu “Minareler süngü, kubbeler miğfer / Camiler kışlamız, müminler asker” şiiri nedeniyle dönemin ünlü 312’inci maddesinden aldığı mahkumiyet kararına dayalı siyasi yasağı Anayasa değişikliğiyle kalkmıştı. Bu değişiklik, Deniz Baykal’ın Genel Başkan olduğu CHP’nin desteğiyle gerçekleşmişti.

YSK o kritik sorunun cevabını veriyor

YSK, 2 Aralık 2002’de toplandı. Başkanlığını, daha sonra sırf o gün verilecek karar nedeniyle bir dönem daha YSK Başkanlığı yapmaya “hak kazanan!” Tufan Algan yapıyordu.

YSK toplantısında o soru soruldu: Bu yineleme seçimi mi olacak, yenileme seçimi mi olacak. Oylama yapıldı, karar “yenileme seçimi”nden yana çıktı. YSK, "yineleme" deseydi, seçimin tekrarı, 2 Kasım 2002'teki seçimde aday olan milletvekili adaylarıyla, aynı seçmen sayısıyla ve aynı koşullarda olacak, Erdoğan aday olamayacaktı.

Bu karara göre, Siirt’te yapılacak seçimlerde milletvekili adayları istifa edebilecek, siyasi partiler artık “yeni milletvekili adayı” bildirebilecekti. YSK bu nedenle yeni bir “Siirt Seçimi Takvimi” yayınladı. Seçim 9 Mart 2003’te yapılacaktı. Bu takvimde, 3 Kasım’daki seçimlerde milletvekili adayı olanlara “adaylıktan istifa etmeleri” için süre tanındı. AKP’li Mervan Gül hemen o gün milletvekili adaylığından istifa ettiğini, Siirt İl Seçim Kurulu’na bildirdi. Siirt İl Seçim Kurulu da hemen AKP’ye yazı yazdı: Adayınız istifa etti, yerine aday bildirmeniz için takvime göre süresi içinde yeni aday bildiriniz.

AKP’nin adayı belliydi: Siirt’in eniştesi Recep Tayyip Erdoğan. Ve Seçim günü sonuçlar açıklandı: Recep Tayyip Erdoğan Siirt’in 3 vekilinden biriydi. Öyle ki o dönemdeki rüzgarla partisine kendisinin dışında 2 vekillik daha kazandırmıştı. AKP Siirt’in 3 vekilliğini de aldı. O güne kadar Partisinin başında Genel Başkan sıfatıyla duran Erdoğan artık Meclis üyesiydi ve bugün karşı çıktığı “Parlamenter Sistem” gereği artık Başbakan olabilirdi. Öyle de oldu.