7 milyon kişinin beklediği pazarlık başlıyor: Asgari ücret nasıl belirleniyor?

Asgari ücret zammı için geri sayım başladı. Milyonların heyecanla beklediği pazarlık görüşmeleri başlıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bugün Türk-İş Başkanı Atalay ve TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ile bir araya gelecek. Görüşmelerden önce iş dünyasından açıklamalar gelmişti:

TÜSİAD Başkanı Orhan Turan "Enflasyonun üzerinde, refah payı olan bir asgari ücret artışı olabilir. İşveren çalışanını enflasyona karşı korumak zorunda" dedi.

Türkiye İhracatçılar Meclis Başkanı Mustafa Gültepe ise, ücretin 300-350 dolar yani 5500-6500 lira arasında olmasını istedi. Gültepe, “Maliyet 500 dolar olursa karşılayamayız” derken piyasadaki fiyat artışlarının da durması gerektiğini söyledi.

Sendikalar ne diyor?

Sendikalar 10-13 bin lira talebiyle masaya oturmayı planlıyor. Ancak sendikalar görüşmeler başlayana kadar rakam vermeme taraftarı. Ancak açlık ve yoksulluk sınırları belirleyici olacak.

Tespit Komisyonu’nda bulunmayan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu aralık ayının ilk günlerinde resmi talebini açıklayacak. Başkan Arzu Çerkezoğlu, “İki asgari ücretlinin çalıştığı eve en azından yoksulluk sınırına denk bir maaş girmeli” diyor.

DİSK’in açıkladığı yoksulluk sınırı ise 26 bin 123 lira. Buradan hareketle en az 13 bin TL talep edilmesi bekleniyor.

Uzmanlara göre yıl sonunda yüzde 35'i bulan bir enflasyon farkı ortaya çıkacak. Asgari ücrete yüzde 40 veya yüzde 45 zam olabileceği belirtiliyor.

Asgari ücrete yüzde 40 zam yapılırsa maaş 7700 TL, yüzde 45 zam yapılırsa 7975 TL oluyor.

Asgari ücret nasıl belirleniyor?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor.

Bakanlıktaki ilk toplantının ardından Komisyon, işçi, işveren ev sahipliğindeki toplantıların ardından son toplantısını tekrar bakanlıkta yapıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

2022 yılının başında 4 bin 253 liraya çıkarılan asgari ücrete, enflasyon nedeniyle temmuzda bir ara zam yapılmıştı. Temmuzda alınan kararla asgari ücret 5 bin 500 lira olarak açıklanmıştı.