AB Rusya'ya karşı Çin'den destek istedi

Çin Halk Cumhuriyeti'ni ziyaret eden Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Pekin yönetiminin Ukrayna Savaşı'nın sona erdirilmesi için Rusya üzerindeki ağırlığını kullanmasını talep etti. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yaptığı görüşmenin ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Michel, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi üyesi olan Çin'e, sahip olduğu bu konum nedeniyle "özel bir sorumluluk" düştüğünü dile getirdi.

"Birleşmiş Milletler esaslarına uyma ve Ukrayna'nın egemenliğine saygı gösterme adına Rusya'yı ikna etmesi için Çin'e başvuruyoruz" diyen Michel, içinde Çin'in de olduğu uluslararası toplumun, Rusya'yı savaşı sonlandırmaya yönlendirmesini istediğini belirtti. Çin Devlet Başkanı Şi ile üç saat süren görüşmenin ardından basın toplantısına katılan Michel, gazetecilerin, Çin'in Rusya üzerindeki etkisini kullanıp kullanmayacağına dair iyimser mi yoksa kötümser mi olduğuna dair soruyu ise yanıtsız bıraktı.

Çin'in Moskova'nın nükleer tehdidine tepkisi

Bugüne dek Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgal saldırısını kınamayan Pekin, tersine Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i destekleyen açıklamalarda bulunuyor. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Kasım ayı başında, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Pekin'deki görüşmesinin ardından Moskova'dan gelen nükleer silah kullanma tehdidini kınamış ve ilk defa Rusya'ya karşı mesafeli bir söylemde bulunmuştu. Şi benzer ifadeleri daha sonra Endonezya'nın Bali Adası'nda yapılan G20 Zirvesi'nde de dile getirmişti. Charles Michel, Şi Cinping ile nükleer tehditlerin "Kabul edilemez ve çok tehlikeli" olduğu konusunda da görüş birliği içinde olduklarını vurguladı.

Çin Devlet Başkanı Şi ise basın toplantısında yaptığı açıklamada, Ukrayna krizinin daha da büyüyüp geniş çaplı bir çatışmaya dönüşmemesi yönündeki uyarılarını yineleyerek, savaşın yan etkilerinin de kontrol altında tutulması gerektiğini belirtti. Barış görüşmelerinin gerekli olduğunu ifade eden Şi, ülkesinin AB'nin arabuluculuk rolünün daha güçlü hale gelmesini ve Avrupa güvenlik yapısının daha dengeli hale getirilmesi yönündeki çalışmalarını desteklediğini ifade etti. Şi ayrıca ülkesinin, "yapıcı bir rolü kendi yöntemleri ile üstlenmeye" devam edeceğini bildirdi.

Şi'den "Soğuk Savaş" uyarısı

AB-Çin ilişkilerindeki kötüleşmeye de açıklamalarında değinen Çin Devlet Başkanı, Avrupalılara "Soğuk Savaş'ın her türlü şeklinden" kaçınma çağrısında bulundu. Bu tür düşünce yapıları ile ideolojilerin aşılması gerektiğini belirten Şi, her iki tarafın birbirlerinin iç işlerine karışmamaları gerektiğini de sözlerine ekledi. Şi Cinping ayrıca, üç yıldır yapılmayan Çin-Avrupa İnsan Hakları Diyaloğu'nun yeniden başlatılmasına ülkesinin hazır olduğunu söyledi.

AB, Çin'i günümüzde hem ortak, hem rakip hem de hasım olarak görüyor. Ticaret alanında yaşanan gerginlikler, AB ülkelerinin Çin pazarına istedikleri oranda girememesi, Çin'in Ukrayna Savaşı ile ilgili çekimser tavrı, Pekin yönetiminin Tayvan'a yönelik tehditleri, Çin'deki azınlıkların maruz kaldığı insan hakları ihlalleri ve Çin'in bazı AB siyasetçilerine uyguladığı ambargolar, iki taraf arasındaki başlıca sorunları oluşturuyor.

Michel de "Sıfır Covid Protokolü"nden etkilendi

Koronavirüs pandemisinin başlangıcından bu yana Pekin'e giden ilk üst düzey AB yetkilisi olan Konsey Başkanı Michel, Çin'de uygulanan katı "Sıfır Covid Protokolü" nedeniyle, Kasım ayı başında Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un ziyaretinde olduğu gibi ülkede sadece bir gün kaldı ve bu süre içinde de kapalı bir çemberin içinde hareket etti.

Charles Michel aynı zamanda, Pekin'in uyguladığı sert Covid önlemlerine karşı halkın kitlesel protesto gösterilerinin ardından ülkeyi ziyaret eden ilk yabancı politikacı oldu. Çin'in pek çok büyük kentinde halkın önemli bir kesimi, kapanma, zorunlu karantina, kitlesel testler ve kontrollere karşı geçtiğimiz günlerde geniş katılımlı eylemler düzenledi. Söz konusu gösteriler, güvenlik güçlerinin sokaklardaki sayısının artırılmasıyla son birkaç gündür büyük oranda yapılmıyor.