Türk-İş: Açlık sınırı asgari ücreti geçti

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), şubat ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırını açıkladı. Buna göre; 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 4 bin 552, yoksulluk sınırı 15 bin 139 liraya yükseldi. Böylece açlık sınırı, 4 bin 253 liralık asgari ücretin üzerine çıkmış oldu. Türk-İş’in araştırmasına göre; gıda fiyatları da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 66,38 arttı.

Türk-İş’in verilerine göre; şubat ayında 4 bin 552 lira olarak hesaplanan açlık sınırı, 2022 yılı asgari ücretinin 299 lira üzerine çıktı. Mutfaktaki enflasyon, aylık yüzde 7,12, son 12 aylık değere göre yüzde 66,38 arttı. Yoksulluk sınırı 15 bin 139 lira, asgari ücretle çalışan bekâr birinin yaşama maliyeti ise 5 bin 969 lira olarak hesaplandı. Bekar birinin aylık yaşam maliyetinin asgari ücretin bin 716 lira üzerinde olması dikkat çekti.

Türk-İş’in açlık ve yoksulluk sınırı araştırması verileri şöyle:

VATANDAŞIN REEL GELİRİ BU AY DA GERİLEDİ: Gıda ürünlerinde KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesi 14 Şubat’ta etiketlere yansıdı. Ancak öncesinde yükselmiş olan başta yumurta ve un gibi temel gıda ürünleri ile yükselişi durdurulamayan meyve-sebze fiyatları yüzünden vatandaşın reel geliri bu ayda da geriledi. Özellikle taze sebze-meyve, üretim ve tedarik maliyetlerinin yanında ürün azlığından dolayı cep yakmaya devam etti. Resmi verilere göre, gübre ve toprak geliştiricilerin fiyatlarındaki yükseliş yüzde 150’yi aştı. Markette ve pazarda sepet tutarı arttıkça zorlanan tüketici, almaktan vazgeçip ürünlerin bazılarını bırakmaya başladı. Akaryakıt, doğal gaz, elektrik gibi enerji giderleri de hane halkı üzerinde büyük bir yük oluşturmaya devam etti.

RUSYA’NIN ASKERİ MÜDAHALESİ FİYATLARIN ARTMASINA NEDEN OLABİLİR: Rusya ve Ukrayna’dan ithal edilen buğday, arpa, soya, mısır, ayçiçeği gibi ürünlerin tedarikinin, bu araştırmanın hazırlandığı günlerde başlayan askeri operasyon sebebiyle eğer önlem alınmazsa önümüzdeki aylarda zorlaşacağı, bunun da söz konusu ürünlerin fiyatlarının yükselmesine neden olabileceği uzmanlar tarafından ifade edildi.

YOKSULLUK SINIRI 15 BİN 139 TL’YE ÇIKTI: 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 4 bin 552 liraya; gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 15 bin 139 liraya, bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti ise aylık 5 bin 969 liraya yükseldi.

FİYAT ARTIŞI KDV İNDİRİMİ ETKİSİNİ BERTERAF ETTİ: Un, yumurta, yeşil mercimek, yeşil ve siyah zeytin, reçel, pekmez, baharatlar ile meyve ve sebzelerdeki fiyat artışları, 14 Şubat itibariyle raflara yansıyan KDV indiriminin etkisini bertaraf ederek gıda enflasyonunun bu ayda da yükselmesine neden oldu.

MUTFAK ENFLASYONUNDAKİ ARTIŞ ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 7,12 ODLU: Mutfak enflasyonundaki değişim, Şubat 2022 itibariyle Ankara’da yaşayan 4 kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış, bir önceki aya göre yüzde 7,12 oldu. Son 12 ay itibariyle artış oranı yüzde 66,38 olarak hesaplandı.

TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan derlenen fiyatlara göre, gıda ürünlerinde Şubat 2022 itibariyle gözlemlenen değişim şu şekilde oldu:

SÜTLERDEKİ YAĞ ORANI DÜŞÜRÜLDÜ: Süt, peynir ve yoğurt fiyatlarında KDV indirimi ile fiyatlarda gerileme görüldü. Ayrıca market markalı ürünlerde ilave indirimler olduğu gözlemlendi. Artık raflarda yağlı olarak satılan sütlerdeki yağ oranları yüzde 3,3’lerden yüzde 2,5’lara kadar geriledi.

YUMURTANIN FİYATI YÜZDE 7’NİN ÜZERİNDE ARTTI: Dana kıyma, kuşbaşı ve kuzu kuşbaşında KDV indirimin etkisiyle fiyat düşüşleri yaşandı. Balık fiyatları sabit kaldı. Tavuktaki fiyat düşüşü ise yüzde 7’den az oldu. Yumurtada yüzde 7’nin üzerinde hızlı bir yükseliş gözlemlendi. Bakliyat ürünlerinden yeşil mercimekte fiyat düşüşü KDV indiriminden de yüksek oldu. Kırmızı mercimek düşerken nohut ve kuru fasulye fiyatlarında yüzde 7’nin altında fiyat artışı yaşandı. Bazı bakliyat markaları maliyetleri düşürmek amacıyla ambalajlarını daha ince bir malzemeyle değiştirdi.

BULGUR VE PİRİNÇTE FİYAT ARTTI: Ekmeğin fiyatında bu ay bir değişim gözlemlenmedi. Bu harcama grubunda yer alan gıda kalemlerinden bulgur ve pirinçte fiyat yüzde 7’den az arttı, ancak un hızlı bir yükselişle yüzde 7’den fazla yükseldi. İrmik ve makarna fiyatında azalış tespit edildi.

FİYATI DÜŞEN SEBZE OLMADI: Taze sebze-meyve grubunda, semt pazarlarında maydanoz 3 liraya, kıvırcık 8 liraya, yeşil soğanın kilosu 12 liraya yükseldi. Fiyat artışında sera ürünleri liderliği paylaştı; salatalık ve domates 15 liraya çıktı. Patlıcan, kabak, biber 20 liradan satıldı. Sadece havuç ve balkabağının fiyatı sabit kaldı. Fiyatı düşen sebze olmadı. Ortalama sebze kg fiyatı 10,74 lira oldu.

TÜM MEYVELERDE FİYATLAR YÜKSELDİ: Portakal ve mandalina fiyatları sabit kalırken semt pazarlarında en çok tercih edilen diğer tüm meyvelerde fiyatlar yükseldi. Fiyatı düşen meyve olmadı. Ortalama meyve kg fiyatı 10,38 liraya çıktı. 22’si sebze ve 9’u meyve olmak üzere toplam 21 üründeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 10,56 liraya kadar yükseldi.

YAĞ ÜRÜNLERİNİN FİYATI DÜŞTÜ: Ayçiçeği yağı ve tereyağının fiyatları düştü. Zeytinyağı ve margarinin fiyatı KDV'deki yüzde 7’lik indirim oranından daha az düştü. Siyah ve yeşil zeytin, reçel ve pekmez fiyatı KDV indiriminden daha çok arttı. Tuz, ıhlamur, çaydaki düşüş ise yüzde 7’den az oldu.